PLANLI ÇALIŞMA

  1- Planın Tanımı ve Önemi:

a) Öğretim terimi olarak plan belirli eğitim amaçlarına ulaşmak için (bilgi, materyal ve etkinlikler arasında) öğretim konusu olabilen etkinliklerden hangilerinin seçileceğini, bunların öğrencilere niçin ve nasıl yaptırılacağına, ne gibi yardımcı ve tamamlayıcı kaynak ve araçlarının kullanılacağını, elde edilen başarının nasıl değerlendirileceğini, önceden tasarlayıp kağıt üzerinde saptamaktır.

b) Öğretim konusu olabilecek etkinlikler, geliştirici niteliklerine göre dikkatle seçilmelidir. Seçilen bu konuların hangi eğitim ve öğretim amaçlarını gerçekleştireceği önceden saptanmış olmalıdır. Bunun gerçekleşebilmesi ancak, öğretmenin çalışmalarını önceden dikkatle planlanması ve gereği gibi uygulayabilmesi ile mümkündür. Öğretimde ne öğretileceği öğrenciler tarafından açıkça bilinmeli ve onlarla birlikte planlanmalıdır.

c) Eğitimde, kabul edilen belli amaçlara ulaşmak esas olduğuna göre plansız ve programsız çalışmalar eğitim; öğretimi amacından uzaklaştırır. 

( Eğitim Öğretim  Çalışmalarının Planlı Yürütülmesine İlişkin Yönerge, m-1)

  2- Plan Yapmanın Gereği:

Eğitim- öğretim kurumlarında derslere planlı ve hazırlıklı girmek yasal yönden zorunlu olduğu gibi eğitsel yönden de gereklidir.

a) Eğitsel Yönden:

Eğitim ve öğretim planlı, programlı ve geliştirici bir çalışmadır. Amaçlarına en kısa yoldan ve verimli bir biçimde ulaşan eğitimciler çalışmalarını daima gelişmeyi öngörerek dikkatle planlayanlardır. Bu nedenle eğitim ve öğretimin verimli olabilmesi için planlamaya gereken önem verilmesi ve öğretmenler sınıflarına mutlaka bu şekilde hazırlıklı girmelidirler.

Planlar, eğitim etkinliğinin çeşidine göre hazırlanır, kısıtlı ve belli bir örneğe bağlı değildir. Ancak plan, katı, biçimsel olmaktan çok az ayrıntılı, daha yararlı nitelikte olmalı, planlama çalışmalarında çevre özellikleriyle okul çevre ilişkileri de göz önünde tutularak eğitim-öğretimi en iyi şekilde ve belirli sürede sağlayacak yönde hazırlanmalı ve uygulanmalıdır. Gerektikçe konu, süre ve uygulamada değişiklikler yapılmalıdır.

(1) İlköğretimde planlama, en geniş biçimde ilkokulların yönetmeliğine ve programlarına alınmak suretiyle bu kavrama yasal nitelik kazandırılmıştır.

(2) Lise ve Ortaokullar Yönetmeliğinin 57. maddesinde öğretmenin yıllık plan yapması, derslere hazırlıklı girmesi, gezi gözlem inceleme ve deneylerin bir plana göre yapılması hükümleri bulunmaktadır. Aynı hükümlere mesleki ve diğer orta öğretim kurumlarının yönetmeliklerine de yer verilmektedir.

(3) Birçok yüksek öğretim kurumunun yönetmeliğinde plan kavramı benzer hükümlerle yer almaktadır.

( Eğitim Öğretim  Çalışmalarının Planlı Yürütülmesine İlişkin Yönerge, m-2)

3- Öğretimde Planlı Çalışmanın Yararlan:

Eğitim-Öğretimde planlama ve programlamanın amaçlan şunlardır.

a) Öğretimin planlanması, öğretmenin, eğitim-öğretimde neyi, niçin ve nasıl okutacağını düşünmesini sağlayarak verimi arttırır.

b) Konuların ne zaman ve ne kadar süre içinde işleneceğinin zaman sırasına göre düzenlenmesini, ayrıca, programların süresi içinde tamamlanmasını sağlar.

c) Planlı çalışma öğretmen ve öğrencileri dağınıklıktan kurtarır, onlara güven kazandırır.

d) Amaçları gerçekleştirecek en uygun yöntem, teknik araç ve gereçlerin seçilmesini , derslere hazırlıklı girilmesini sağlar.

e) Planlama öğrencilerin ilgi, ihtiyaç ve yeteneklerine göre yetiştirilmesini sağlar.

f) Planlı çalışma, eğitim-öğretimin değerlendirilmesinin sağlam ve güvenilir olmasını sağlar.

g) G) Öğretmen ve öğrencilere düzenli ve birlikte çalışma alışkanlığı kazandırır. 

h) Eğitim faaliyetlerinde düşünceye açıklık kazandırır.

( Eğitim Öğretim  Çalışmalarının Planlı Yürütülmesine İlişkin Yönerge, m-3)

4- Plan Yapmanın İlkeleri:

Plan yapılırken aşağıdaki temel ilkeler göz önünde bulundurulur:

a) Plan, eğitim-öğretimin amaçlarına uygun olmalıdır.

b) Plan, öğretim programlarına göre şu şekilde olmalıdır:

(2) Konulann işlenişinde kullanılacak yöntem, teknik, araç-gereç, gezi-gözlem ve deneyler göz önünde bulundurulmalıdır.

c) Her plan belli bir süreyi kapsamalıdır.

d) Plan, öğretimin seviyesine, konuya, öğretim dalına ve amacına uygun olmalıdır.

( Eğitim Öğretim  Çalışmalarının Planlı Yürütülmesine İlişkin Yönerge, m-4)

5- Plan Çeşitleri:

Öğretmenler, eğitim-öğretim çalışmalarında duruma göre aşağıda belirtilen planlan hazırlarlar:

a) Yıllık plan,

b) Ünite planı

(1) Ders planı

(2) Gezi-gözlem planı

(3) Deney planı

( Eğitim Öğretim  Çalışmalarının Planlı Yürütülmesine İlişkin Yönerge, m-5)