İÇİNDEKİLER:

1. 29.01.1996 Tarih ve 026 Tarihli Genelge

2. 15.09.1998 Tarih ve 181 Sayılı Genelge

3. Resmi Gazete Tarihi:21 Mayıs 1992   Sayısı:21234 Yönetmelik

T.C:

İÇ İŞLERİ BAKANLIĞI

Emniyet Genel Müdürlüğü

SAYI     : B.05.0.08.02.03.2387/6204/39-36                ANKARA

KONU: Okul Servis Araçları Hizmet Yönergesi.                29.01. 1996

GENELGE N0:026

               Şehir içinde Öğrenci Taşıma hizmetlerinin düzenli ve güvenli bir hale getirilmesi,bu amaçla taşıma yapacak gerçek ve tüzel kişilerin yetkililik ve çalışma şartlarının belirlenmesi ve denetimlerinin sağlıklı bir şekilde yapılabilmesini sağlamak amacıyla,ilgili Bakanlık ve kuruluşların görüşleri de alınarak "Okul Servis Araçları Hizmet Yönetmeliği"adı altında Bakanlığımızca bir Yönetmelik çıkarılmış bulunmaktadır.

               21 Mayıs 1992 tarih ve 2 1234 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan söz konusu yönetmelik,kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerce öğrenci taşımacılığı için kullanılacak bütün okul taşıtlarını kapsamaktadır.

               Söz konusu yönetmeliğin bazı maddeleri üzerinde 14.8. 1992 tarihli ve 21315 sayılı, 9.4. 1993 tarih ve 21547 sayılı 15.9. 1994 tarihli ve 22052 sayılı ve 19. 10. 1995 tarihli ve 22438 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan yönetmelik değişiklikleri yapılmış olup,değişikliklerin de yer aldığı 21.5.1992 tarihli ve 21234 sayılı resmi gazetede yayımlanan "Okul Servis Araçları Himmet Yönetmeliği"son şekli ile düzenlenerek ilişikte gönderilmiştir.Yönetmelik hükümlerinde açıkça belirtilmiş olmasına rağmen bur araçlara ait tapuların yönetmelikte öngörülen şartlara haiz olduğu halde sürücüler tarafından kullanılmadığı araç iç düzeni sağlamak ve öğrencilerin inip binmelerinde yardımcı olmak amacıyla,"Rehber Öğretmen"veya "yardımcı"bulundurulmadığı Bakanlığımıza intikal eden şikayetlerden anlaşılmıştır.Bu araçlara ait kapıların mutlaka içeriden sürücüler tarafından kullanılması temin edilecek,araç içi düzeni sağlamak ve öğrencilerin inip binmelerine yardımcı olmak amacıyla "Rehber öğretmen"veya "yardımcı" bulundurulması sağlanacak, yönetmelikte öngörülen diğer hususlarla birlikte,bu konudaki bütün tedbirlerin başta okul idaresi olmak üzere diğer yetkili kuruluşlarla işbirliği yapılarak kontrol altına alınması,yapılacak kontroller esnasında kurallara uymayanlar hakkında gerekli kanuni işlemlerin yapılması sağlanacaktır.

               Ayrıca minibüs ve otobüslerle okul öğrencilerini taşımak isteyen gerçek ve tüzel kişiler ile kamu kuruluşlarına, taşıyacakları öğrenciler ve taşımada görevlendirecekleri sürücüler ile bunların yardımcı ve rehber öğretmenleri için kazalara karşı Karayolları Trafik Kanunun zorunlu kıldığı Mali Mesuliyet (TRAFİK)Sigortası dışında"Ferdi Kaza Sigortası"yaptırma zorunluluğu gerilmiş,"Ferdi Kaza Sigortası "bulunmayan minibüs ve otobüslerle,öğrenci taşımacılığının yapılamayacağı ve trafiğe çıkış izni verilemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

               Bütün araçların trafiğe çıkışlarında Mali Mesuliyet(Trafik)Sigortasının yanında "Ferdi Kaza Sigortası" yaptırmaları sağlanacak,bu sigortayı yaptırmadan okul servis aracı olarak çalışacak araçların trafiğe çıkışlarına izin verilmeyecek.Yönetmelik hükümlerinin aynen uygulanması sağlanacaktır.

               Yeniden derlenen Okul Servis Araçları Hizmet Yönetmeliği ile ilgili genelge emrinin ilgili birimlere duyurulmasını,ekli listede tarih ve sayıları belirtilen genelgelerin ve telsiz emirlerinin yürürlükten kaldırıldığının bilinmesini ve gereğinin buna göre ifası ve herhangi bir aksaklığa meydan verilmemesini arz ve rica ederim.

                                         (İMZA)

                              Metin İlyas AKSOY

                                            Vali

                                          Bakan a.

                                Müsteşar Yardımcısıü

T.C.

İÇ İŞLERİ BAKANLIĞI

Emniyet Genel Müdürlüğü

 

15.09.1998 Tarih ve 181 Sayılı Genelge

 

VALİLİĞİNE

Okulların açılmasıyla birlikte okul taşıtlarının karıştığı çok sayıda trafik karaşında maalesef bir çok öğrencimizin yaralandığı balla hayalim kaybettim' görülmektedir.

2913 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 75' inci. Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 147 inci ve Okul Servis Araçları Hizmet Yönetmeliğinin 4 üncü maddelerinde okul taşıtlarının çalıştırılma şartları, zamanlar ve nitelikleri belirtilmiş, boy içlikle bu araçlarda taşınan okul çağındaki çocuklarımızın can ve mal güvenlikleri güvence altına alınmaya çalışılmıştır.

1998-1999 eğitim döneminin Önümüzdeki günlerde başlaması nedeniyle,

1- Aracın okul taşıtı olduğunu belirten levhalar ile sadece öğrencilerin ve rehber öğretmenlerin iniş ve binişlerinde kullanılacak olan kırmızı ışıklı "DUR" ışıklı işaretinin bulundurulmasının sağlanması,

2-öğrencilerin kolayca yetişebileceği cam ve çerçevelerinin sabit olması,

3-Okul servis araçlarında sağlık çantası ve trafik seti bulundurulması,

4-Araçların kapılarının sürücüler tarafından açılıp kapatılabilecek (havalı, hidrolik. mekanik vb.) şekilde olmasının sağlanması,

5-Aracın fenni muayenesinin yaptırılmış olması,

6-Okul servis aracı olarak kullanılacak araçlardan minibüs, otobüs ve benzeri taşıtların yaşlarının onbeş yaşından (onbeş yaş dahil) küçük olması,

7- Araç cinsine göre. minibüsler için doldurma kapasitesi en az l kg olan en az l adet, otobüslerde doldurma kapasitesi 5 kg olan 2 adet yangın söndürme cihazının bulundurulması.

8-Araca ait tescil belgesinde gösterilen oturacak yer adedinin aracın içerisine görülecek bir vere sabit şekilde monte edilmesi, taşıma sınırını aşmayacak sayıda öğrenci bindirilmesi,

9-Okula gidiş geliş saatlerine ve okulca belirlenen taşıma programına uyularak sürülmesi,

10-Araç içi düzenim sağlamak ve araca biniş ve inişlerinde öğrencilere yardımcı olmak üzere rehber öğretmen veya yardımcı personel bulundurulması

11-Özellikle de DUR ışıklı işaretinin öğrencilerin inmeleri ve binmeleri sırasında yakılması ve binip inmeleri tamamlanıncaya kadar yanar durumda bulundurulması. DUR ışıklı işareti yakıldığında arkadan gelen bütün araçların durması,

12-DUR ışıklı işaretinin frene basıldığında yanan ışıklarla birlikte yanmayacak şekilde bağlanması ve öğrenci bindirme indirme halleri dışında kullanılmaması,

Gerekmektedir.

Ayrıca okul servis aracım kullanacak sürücülerin minibüs sınıfı için en az 3 yıllık (B) sınıfı oturma yeri 15 den fazla olan araçlar için (otobüs) eh az 3 yıllık (E) sınıfı sürücü belgeci ve ticari .taşıt kullanma belgesi sahibi olmaları zorunludur.

Her yıl basında çıkan haberlerde okul servis araçları üzerinde herhangi bir uygulama yapılmadığı, çoğunun kaçak çalıştığı ve bu araçlar üzerinde denetimlerin olmadığı belirtilmektedir,

Geleceğimizin teminatı olan çocuklarımızın okullarından evine ve evlerinden okullarına güvenli bir tarfik ortamında gidip gelmelerim sağlamak kanuni görevimiz olup, bu konu üzerinde çok daha hassas davranmamız gerektiği açıktır.

Bu sebeple okul servis araçları üzerinde ilgi emirde belirtilen hususlar dikkate alınarak yoğun denetimler yapılmasını ve bu denetimlerin süreklilik göstermesini sağlamanız gerekmektedir.

Konu üzerinde titizlikle durulmasını herhangi bir aksaklığa meydan verilmemesini ve her ay yapılan okul servis araçları kontrollerini gösteren bilgilerin  ( 0 312 426 14 55 nolu faxa bildirilmesini önemle rica ederim.

Kutlu AKTAŞ

İç İşleri Bakanı

OKUL SERVİS ARAÇLARI HİZMET YÖNETMELİĞİ

Resmi Gazete Tarihi:21 Mayıs 1992                        Sayısı:21234

BİRİNCİ BÖLÜM

(Amaç, Kapsam ve Tanımlar)

Resmi Gazete Tarihi:21 Mayıs 1992                      Sayısı:21234

(Değişiklikler İşlenmiş en son şekli)

               AMAÇ :

               Madde 1-Bu Yönetmeliğin amacı;Şehir içinde öğrenci taşıma hizmetlerini düzenli ve güvenli getirmek,bu amaçla taşımak yapmak gerçek ve tüzel kişilerin yeterlilik ve çalışma şartlarını belirlemek bu yönetmeliğin gerekli kıldığı denetim hizmetlerini yapmaktır.

               KAPSAM:

               Madde 2-Bu Yönetmelik,kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerce öğrenci taşımak için kullanılacak"Okul Servis Araçlarını"kapsar.

               TANIMLAR:

               Madde 3-Bu Yönetmelikte geçen;

               Bakanlık İçişleri Bakanlığı'nı,

               Taşıma:Bir ücret karşılığında okul öncesi,ilköğretim ve ortaöğretim ile yüksek öğretim öğrencilerinin ve rehber öğretmenlerin kamuya açık karayolunda minibüs ve otobüs gibi taşıtlarla evden okula,okuldan eve getirilip götürülmesini.

               Okul Taşıtı:Genel olarak okul öncesi,İlköğretim ve yüksek öğretim öğrencileri ile sadece gözetici ve hizmetlilerin taşımalarında kullanılan taşıtı

               Sürücü:Karayolunda bir aracı sevk ve idare eden ehliyetli kişiyi,

               Yolcu:Aracı kullanan sürücü ile hizmetlilerin dışında araçta bulunan öğrencileri ve rehber öğretmeni

               Okul Öncesi:Mecburi öğrenim çağına gelmemiş 4-5 yaş grubu çocuklarının öğrenci (Ana eğitimi amacıyla açılan okullara gidip gelen çocukları,okulu)14.8.1992 tarihli ve 21315 sayılı RG.de yayımlanan Yönetmelikle değişik)

               Hizmetli:Araçlarda,sürücü hariç,araç ve taşıma hizmetlerinde süreli ve süresiz çalışan kişileri,

               Taşıt:Karayolunda insan taşımak için imal edilmiş motorlu araçları,

               Minibüs:Yapısı itibariyle sürücüsünden başka sekiz ile ondört oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu taşıtı.

               Otobüs:Yapısı itibariyle sürücüsünden başka en az onbeş oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu taşıtı.

               Rehber:Okul öncesi çocukları ve 6-14 yaş grupları arasında öğrenci çocukları taşıyan okul servis araçlarında,araç içi düzeni sağlayan,öğrencilerin araca iniş ve binişlerinde yardımcı olan öğretmeni.

               Taşıma Sınırı:Servis aracının trafik kurallarına göre güvenle taşıyabileceği(Kapasite)kişi sayısını,

               Durak:Kamu hizmeti yapan yolcu taşıtlarının yolcu ve hizmetlileri bindirmek,indirmek gayesi ile duraklamaları için işaretle belirlenmiş yeri,

               Güzergah:Okul hizmet taşıtlarının kalkış noktası ile varış noktası arasında kalan,Trafik Kuruluşlarınca verilen özel izin belgelerinde belirtilen yolları,

               Taşımacı öğrencileri ve rehber öğretmenleri bir ücret karşılığı taşınma (işleten)nı üstlenen gerçek veya tüzel kişileri,ifade eder.

İKİNCİ  BÖLÜM

               Okul Servis Araçlarında aranacak Şartlar,Çalışma Esasları ve Taşımacının Yükümlülükleri

               Taşıtlarda Aranacak Şartlar:

               Madde 4-Taşımacılar tarafından okul servis aracı olarak kullanılarak taşıtlarda aşağıdaki şartlar aranır.

               a. Okul Servis Araçlarının arkasında "OKUL TAŞITI"yazısını taşıyan numunesine uygun renk ebat ve şekilde bir levhanın bulundurulması(EK:1/l,EK:1/2)

               b.Öğrenciler ile rehber öğretmenin iniş ve binişlerinde kullanılmak üzere en az 30 santimetre

çapında olan ve üzerinde siyah "DUR"yazılı kırmızı ışıklı bir lamba bulunan işaret levhasının

konulması(EK:2)

               c.Okul Taşıtı olarak kullanılacak araçlarda öğrencilerin kolayca yetişebileceği cam ve çerçevelerin sabit olması,

               d.Okul servis araçlarında sağlık çantası(İlk yardım malzemelerinin bulunduğu)ve trafik seti

bölümünün bulundurulması,

               e.Araçların kapıları sürücüler tarafından açılıp kapatılabilecek şekilde otomatik (Havalı,Hidrolikli vb.) olabileceği gibi;Araç sürücüleri tarafından elle kumanda edebilecek şekilde (Mekanik) de olabilir Otomatik olduğu takdirde kapıların açık veya kapalı olduğunu sürücüye optik ve/ veya akustik sinyallerle intikal edecek şekilde olmalıdır. (14.08.1992 tarih ve 21315 sayılı RG. de yayımlanan Yönetmelikle değişik.)

               f. Okul servis aracı olarak kullanılacak araçların aylık,üç aylık,altı aylık,ve yıllık bakım ve

onarımları devamlı olarak yaptırılmakla birlikte;araçların cinsine göre Karayolları Trafik Yönetmeliğinde yer alan muayene sürelerini kapsayacak şekilde fenni muayenelerinin (Periyodik)yaptırılmış olması,

               g.Okul servis aracı olarak kullanılacak araçlardan minibüs ve otobüslerin ve benzeri taşıtların yaşlarının onbeş yaşından küçük olması (onbeş yaş dahil) Taşıtların yaşı fabrikasından imal edildiği tarihten sonra gelen ilk takvim yılı esas alınarak hesaplanır.(09.01.1993 tarih ve 21547 sayılı RG.de yayımlanan yönetmelikle değişik.)

               h.Araç cinsine göre,minibüsler için doldurma kapasitesi en az 1 Kg.olan en az bir adet,otobüslerde doldurma kapasitesi 5 Kg.olan en az iki adet yangın söndürme cihazlarının bulundurulması.(Yangın söndürme cihazları araçların İmal,Tadi1 ve Montajı Hakkında ki Yönetmeliğin 2.32. 1 maddesine uygun olacaktır. )

               ı.Araçların imal, Tadil ve Montajı Hakkındaki Yönetmeliğin 2.2.maddesi hükümlerine göre tayin edilen ve o araca ait tescil belgesinde gösterilen oturacak yer adedi, aracın içerisine götürülebilecek bir yere yazılarak sabit şekilde monte edilecektir.

               k.Bu şartlar için aranacak diğer şartların,l9.06.1985 gün ve 18789 Mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan "Araçların İmal Tadil ve Montajı Hakkındaki Yönetmelik"hükümlerine uygun olması,

               l.Kamu Kurum ve Kuruluşları ile özel ve tüzel kişi ve kuruluşlara ait okul servis aracı olarak techiz edilmiş araçlar, taahhüt ettikleri öğrenci taşıma hizmetlerini aksatmamak kaydıyla, diğer yolcu taşıma hizmetlerinde de kullanılabilir.Ancak,bu taşıma esnasında okul servis araçlarına ait ışıklı işaretler sürücüler tarafından kullanılması yasaktır.

               Taşımacının Yükümlülüğü

               Madde 5- Okul servis araçları ile taşımacılık yapanlar,

               a.Öğrencilerin oturarak rahat bir yolculuk yapmalarını sağlayacak tedbirleri almak ve taahhüt ettiği yere kadar götürülüp getirmekle,

               b.Araç içi düzeni sağlamak,Anadolu,İlköğretim ve Ortaokul statüsündeki okul öğrencilerinin inme ve binmeleri sırasında yardımcı olmak üzere "Rehber Öğretmen"veya yardımcı bulundurmakla.( 19. 10. 1995 tarih ve 22438 sayılı RG.de yayımlanan yönetmelikle değişik.)

               c.Taşıma akdini düzenlemeden önce okul idareleri ve öğrenci velileri ile görüşecek o ders yılı için taşıyacağı öğrencilerin geliş ve gidiş güzergahlarına göre önceden trafik kuruluşlarından "Özel İzin Belgesi" almakla,(Trafik kuruluşlarınca böyle bir düzenleme getirilmemiş ise izin alma mecburiyeti aranmaz.)

               d.Taşımacıların yanında çalışanlar,hizmet akdine tabi olup,bunların sosyal güvenlik yönünden sigorta işlemlerinin yaptırılması zorunluluğuyla,

               e.Okul servis araçları fiat tarifeleri her yıl 507 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Kanununun l25 nci maddesi uyarınca bu kanuna tabi odalarca belirlenir.( 15.9. 1994 tarih ve 22052 sayılı RG.de yayımlanan yönetmelikle değişik.)

               f.Yolcunun (Taşınan);

               1-İkametgahının değişmesi,

               2-Uzun tedaviyi gerektiren bir hastalık geçirmesi,

               3-Okumaktan vazgeçmesi,

               4-Herhangi bir sebepten dolayı okuma hakkını kaybetme

               Sebebiyle servisle taşınmaktan vazgeçmesi halinde geri kalan ayların ücretlerini iade etmekle,

               Yükümlüdürler

               g.Türk Ticaret Kanunu,Borçlar Kanunu ve Karayolları Trafik Kanunundaki işletenin ve araç

sahibinin sorumluluğuna ilişkin hükümler ile taşımacı ve taşınan arasında vuku bulabilecek anlaşmazlığın giderilmesi amacıyla açılacak davalara ait hususlar saklı kalmak kaydıyla;Bu madde hükümleri ile bu yönetmelikteki diğer hükümlere uygun davranmadıkları anlaşılanlarla ilgili şikayetler trafik zabıtasınca değerlendirilir.

               h.Okul taşıtlarının kiralanması sırasında,öğrenci velileri ile taşımacılar arasında yapılacak hizmet akdinin;Okul müdürlükleri,Okul Aile Birlikleri,Okul Koruma Dernekleri,Okul Eğitim Vakıfları gibi kurum ve kuruluşlar doğrudan veya dolaylı olarak taşıma işinin verilmesinde, yaptırılmasında ve sürdürülmesinde taraf alamazlar.Ancak bu kurum ve kuruluşlar servis hizmetlerinin sağlıklı,düzenli ve disiplinli bir şekilde yürütülmesini sağlamaya yönelik olarak aksaklığı tespit edilen hususları hizmeti sürdüren taşıyıcının bağlı olduğu Meslek Odasına en kısa zamanda bildirirler.(19.10.1995 tarih ve 22438 sayılı RG.de yayımlanan yönetmelikle değişik.)

               Taşıma İşlerinde Çalışanlar

               Madde 6- Okul Servis Araçlarını Kullanan Sürücüler;

               a.Sorumlu ve yetkili olduğu hizmetin niteliklerine sahip olma,

               b.Mesleğe uygun ve öğrencilere güven verecek görünümü yansıtan kıyafeti gerektiğinde okul idarelerince belirlenecek tek tip kıyafet giyme,

               c.Yapısı itibariyle sürücüden başka sekiz ila ondört oturma yeri olan taşıtları kullanacak sürücülerin en az beş yıllık "B"sınıfı; sürücüsünden başka en az onbeş oturma yerinden fazla öğrenci taşıyan araçları kullanacakların ise en az beş yıllık "E" sınıfı sürücü belgesine sahip ve Ticari Taşıt Kullanma Belgesi almış olma,(19.10.1995 tarih ve 22438 sayılı RG.de yayımlanan yönetmelikle değişik.)

               Şartlarını taşımaları zorunludur.

ÜÇÜNCÜ BÖL ÜM

Sigorta

               Sigorta Zorunluluğu

               Madde 7- Minibüs ve otobüslerle okul öğrencilerini taşımak istenilen gerçek ve tüzel kişiler ile kamu kurum ve kuruluşları,taşıyacaklar öğrenciler ve taşımada görevlendirecekleri sürücüler ile bunların yardımcı ve rehber öğretmenler için kazalara karşı Karayolları Trafik Kanununun zorunlu kıldığı Mali Mesuliyet (Trafik) sigortası dışında "Ferdi Kaza Sigortası"yaptırmak zorundadırlar.

               Sigorta Şirketlerinin Yükümlülüğü

               Madde 8-Türkiye'de kaza sigortası dalında çalışan ve ruhsatı bulunan her sigorta şirketi, okul servis taşıtlarının faydalananlara "Ferdi Kaza Sigortası"yapmak zorundadır.

               Sigortasız Taşıma Yapılamayacağı

               Madde 9- Ferdi Kaza sigortası bulunmayan minibüs ve otobüslerle, öğrenci taşımacılığı yapılmaz ve trafiğe çıkış izni verilemez.

               Okul servis araçlarında aranacak olan "Ferdi Kaza Sigortası" ile ilgi tarife ve şartlar ve diğer

hususlar Başbakanlık Hazine Dış Ticaret Müsteşarlığınca belirlenir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

               Çeşitli Hükümler

               Madde 10- Bakanlığın denetimi yanında,çalışma şartları yönünden,ilgili kuruluşlar mevzuatları çerçevesinde her türlü denetimi yaparlar.Bakanlık denetimle ilgili olarak bu kuruluşlarla her zaman iş birliği içinde bulunabilir.

               Madde 11- Bu yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce okul servis aracı olarak kullanılmakta olan gerçek ve tüzel kişilere ait araçların en geç 15 Ağustos 1993 tarihine kadar,

               Bu araçlarda istihdam edilecek sürücülerin de en geç 15 Ağustos 1992 tarihine kadar, Bu Yönetmelik hükümlerine uygun hale getirilmesi mecburidir.( 14 Ağustosl992 tarih ve 21315 sayılı RG.de yayımlanan yönetmelikle değişik.)

               Yürürlük

               Madde 12- Bu yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

               Yürütme

               Madde 13- Bu yönetmelik hükümlerini İçişleri Bakanlığı yürütür.

OKUL SERVİS ARAÇLARI İLE İLGİLİ YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILAN GENELGE VE

TELSİZ EMİRLERİ

               TARİH                SAYISI

               a) 01.06. 1992       92 genelge

               b) 10.08.1992               13 genelge

               c) 25.08. 1992       233098 telsiz     

               d) 03.05. 1993       86 genelge,

               e) 17.11.1993               206 genelge,

               f) 16.09. 1994       159 genelge,