RESMİ MÜHÜR YÖNETMELİĞİ  

Amaç ve Kapsam

Madde l- Bu Yönetmelik, kamu kurum ve kuruluşlarında kullanılan resmî mühürlerin hangi birim ve kişilerce kullanılacağını, bunların yazı, karakter ve standardının tespit edilmesini ve yaptırılmasında ve kaybolmasında uygulanacak esasları belirlemek amacı ile düzenlenmiştir.

Resmî Mühürün Tanımı

Madde 2- Resmî mühür; yapımına 3. maddede belirtilen mercilerce karar verilip, Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğünce imal ve tescil edilen ve resmî mühür beratı ile birlikte kullanılma imkânı olan bir araçtır.

Resmî Mühürlerin Kullanılacağı Birimler

Madde 3- Resmî mühürler yalnızca kuruluş kanunları ve bunlara dayanılarak çıkarılan kararnameler gereği kendilerine kamu görevi verilmiş kurum veya kuruluşlarca kullanılabilir.

Bu kurum ve kuruluşların hangi birimlerinin mühür kullanacağı

a) Cuhurbaşkanlığında Genel Sekreter,

c) Başbakanlık, Bakanlık veya bağlı kuruluşlarında ilgili Bakan,

d) Bağımsız yargı organlarında Başkan,

e) Türk Silâhlı Kuvvetlerinde Genel Kurmay Başkanı, Kuvvet Komutanları ve Jandarma Genel Komutanı,

f) Üniversiteler ve bağlı kuruluşlarında Yüksek Öğretim Kurulu Başkanı,

g) Mahallî İdarelerde İçişleri Bakanı,

h) Mahkemeler, icra daireleri ve noterlerde Adelet Bakanı,

onayı ile tespit edilir.

Resmî Mühürleri Kullanacak Birimlerin Tespitinde Uyulacak Esaslar

Madde 4- Resmî mühürleri kullanacak birimlerin tespitinde kuruluş kanunlarında yazılı hiyerarşik kademelerden müdürlük ve daha üst kademeler esas alınır. Bir birim oluşturmayan alt kuruluşlar ile birimlere bağlı yardımcılıklar için ayrıca mühür yapılmaz.

Mahkemeler ve Türk Silâhlı Kuvvetlerine dahil kuruluşlarda kademelerin tespiti özel hükümlerine tâbidir.

Aynı birim içinde birden fazla kişi ile görevleri gereği tek başına bir birim gibi düşünülmesi gereken (Müfettiş, Tapu Kadastro memuru, icra memuru gibi) kişilerin mühür kullanması gerektiğinde bu ihtiyacı belirleyen onay ile bu birim için l numaradan başlamak üzere ve sıra takip eden numaralı birden fazla mühür yapılabilir.

Mühür Standardının Tespiti

Madde 5-Yapımına 3. maddede belirtilen mercilerce karar verilen mühürler Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğünce imal edilir. Mühürlerde kullanılacak yazı karakteri teknik imkânlar göz önüne alınarak bu Genel Müdürlükçe incelenip standart olarak belirlenir ve Başbakanlık Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı onayı ile yürürlüğe konulur.

Yapımda uygulanacak şekil ve ölçüler (EK-l)'de gösterilmiştir.

Resmî Mühürlerin Yapımı

Madde 6- Yapılması kararlaştırılan mühürler Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından imal edilir.

Bu Genel Müdürlükçe imal edilmemiş resmî mühürler kullanılmaz.

Madde 7- Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğünde bir resmî mühür kütüğü oluşturulur. İmal olunan her mühür için bir sicil numarası verilir ve resmî mühür beratı düzenlenir. (EK-2)

Madde 8- îmal edilen resmi mühürler mühür beratı ile birlikte mahalline gönderilir. Bunları teslim alan birim mühür beratına ekli teslim alma formunun aynını mühür ile mühürleyip imzaladıktan sonra Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdür-lüğü'ne iade eder. Bu form sicil kayıtları ile birleştirilir.

Resmî Mühürlerin Saklanması ve Devri

Madde 9- Resmî mühürler mühür beratı ile birlikte birimin yetkili memurlarınca muhafaza edilir. Herhangi bir şekilde kayıp edilen beratlara ait mühürler kullanılamaz.

Resmî mühür kullanmasına yetki verilen memurlar yetkililer tarafından istendiğinde resmî mühür ve beratını ibraz etmek zorundadırlar.

Madde 10- Görev değişikliği nedeni ile resmî mühürünü devretmesi gereken memurlar mühürü beratı ile birlikte devrederler. Devir anında devir teslim tutanağı tanzim edilerek bir örneği bağlı bulunulan bakanlık veya kuruluş başkanlığına gönderilir.

Resmî Mühürün ladesi, Yenilenmesi ve Kaybı

Madde 11- Resmî mühür kullanan birimin unvanının değişmesi veya kaldırılması nedeniyle mührün iptali gerektiğinde, mühür beratı ile birlikte iptal edilmek üzere Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğüne gönderilir. Gönderme sırasında beratın arka bölümü doldurularak yetkilisince imzalanır.

Madde 12- Resmî mühürlerin yazılarının okunmayacak kadar silikleşmesi halinde, yenisi yapılmak üzere durum Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğüne bildirilir. Yeni mühürün gönderilmesi ile birlikte eski mühür beratı ile birlikte Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğüne iade edilir. Yeni mühür alınmasından itibaren l ay içinde eski mühürünü iade etmeyen sorumlular hakkında, Başbakanlığın talebi üzerine ilgililerce idarî soruşturma açılması zorunludur.

Madde 13- Mühür veya mühür beratı ya da ikisi birden kayıp edildiğinde durum mühürü kullanan birim tarafından ilgili bakanlık veya kuruluş başkanlığına, bildirilir. Bildirim üzerine yapılacak kanunî soruşturma sonucuna göre mühürün kaybolduğu ve yenilenmesi gerektiğine karar verildiği takdirde durum Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğüne iletilir. Mühür kütüğüne gerekli kayıt konularak yeni mühür yapılması sağlanır.

Çeşitli Hükümler

Madde 14- Mühürün kabartmalı şekli olan resmî soğuk damgalarda bu Yönetmelik hükümlerine tâbidir.

Madde 15- Resmî mühürlerin bu Yönetmelik hükümlerine aykırı kullanıldığını, taklit edildiğini veya Darphane ve Damga Matbaası dışında imal edildiğini öğrenen kamu görevlileri durumu en yakın mülkî amire bildirmek zorundadırlar.

Geçici Madde l- Bu Yönetmeliğin 3. maddesinde belirtilen birimlerin amirleri, resmî mühürü kullanacak olanlara ait düzenleyecekleri listeleri bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren en geç 2 ay içinde Başbakanlık Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığına gönderirler.

Yönetmeliğin 4. maddesine göre belirlenen ve 5. maddesine göre incelenerek sonuçlandırılan bu listeler resmî mühür sicilinin esasını oluşturur.

Geçici Madde 2- Yönetmeliğin 4 ve 5. maddelerine göre kesinleşen bu listelerden mühür yapılmasına gerek görülen birimlere daha önce uygun görüldüğü şekilde mühür yapılıp gönderilmiş ise beratı alan birim yetkilisi özel bölümdeki mühür aynını mühür ile mühürleyip teslim formunu imzalar ve formu Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğüne gönderir.

Mühür yapılması uygun bulunan birimlerden daha önce uygun görüldüğü şekilde mühür yaptırılmamış olanlara yeni mühür yapılarak 12. maddedeki esaslara göre eskisi ile değiştirilir.

Bu işlemler iki yıl içinde tamamlanır.

Geçici Madde 3- Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihe kadar resmî mühür kullanmakta iken mühür kullanmasına gerek görülmeyen birim amirleri ellerindeki mühürleri iptal edilmek üzere en geç 6 ay ve her halde iadenin istendiği yazının tebliğ edildiği tarihten itibaren l ay içinde Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğüne iade etmek zorundadırlar.

Madde 16- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

TEK SATIRLI MÜHÜR ÖLÇÜMLERİ DÖKÜMÜ

                                Dıştan İçe doğru

                                1- Dış arsata toplam kalınlığı                                : 1.4 mm

                                2- Birinci boşluk                                                     : 3.8 mm

                                3- Birinci satır                                                         : 2

                                4- İkinci Boşluk                                                      : 3.8 mm

                                5- Ay Yıldızlı çap                                                     : 14 mm

                                6- Toplam çap                                                         : 36 mm

                                7- En çok 26 harf                                                    :

                                İKİ SATIRLI MÜHÜR ÖLÇÜLERİ DÖKÜMÜ

                                Dıştan İçe doğru

Dış arsata toplam kalınlığı             : 1.4 mm

Birinci boşluk                                  : 1.85 mm

Birinci satır                                     : 2 mm

İkinci Boşluk                                  : 1.875 mm

İkinci Satır                                      : 2 mm

Üçüncü Boşluk                                : 1.875 mm

Ay Yıldızlı çap                                 : 14 mm

Toplam çap                                       : 36 mm

Dış satır en çok 26 harf                   :

10-İç satır en çok 21 harf                :

                                ÜÇ SATIRLI MÜHÜR ÖLÇÜLERİ DÖKÜMÜ

                                Dıştan İçe doğru

Dış arsata toplam kalınlığı              : 1.4 mm

Birinci boşluk                                   : 1 mm

Birinci satır                                      : 2 mm

İkinci Boşluk                                    : 1 mm

İkinci Satır                                        : 1.6 mm

Üçüncü Boşluk                                 : 1 mm

Üçüncü Satır                                     : 2 mm

Dördüncü Boşluk                              : 1 mm

Ay Yıldızlı çap                                   : 14 mm

Toplam çap                                       : 36 mm

Dış satır en çok 35 harf                    :

Orta satır en çok 35 harf                  :

İç satır en çok 21 harf

RESMİ MÜHÜR BERATI

                Örneği yukarıya basılı mühür Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü’nce yapılmış olup Resmi Mühür Kütüğünün ............. sırasına kaydedilmiştir.

                Mühür..............................................’e aittir ve başka birimlerce kullanılamaz.

                                                                                              Darphane ve Damga Matbaası

                                                                                                              Genel Müdürü

Sayı :                                                                                                                      .../.../199

Darphane ve Damga Matbaası

Genel Müdürlüğüne

                                                                                                                             İSTANBUL

                Yanda uygulama örneği bulunan mühür.............sayılı beratı ile birlikte ......................... günü teslim alınmıştır.

                Birim Yetkilisinin Ünvanı                :

                Adı ve Soyadı                                   :

                İmzası                                               :