Devlet Memurları kanunu

Bu Kanun,genel ve Katma Bütçeli Kurumlar,İl Özel İdareleri,Belediyeler, İl Özel İdareleri ve Belediyelerin kurdukları birlikler ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlarda,kanunlarla kurulan fonlarda,kefalet sandıklarında veya beden Terbiyesi Bölge Müdürlüklerinde çalışan memurlar hakkında uygulanır.

Sözleşmeli ve geçici personel hakkında bu Kanunda belirtilen özel hükümler uygulanır.

(Değişik: 19.2.1980-2261/5 md.) Anayasa Mahkemesi üye ve yedek üyeleri ile raportörleri;hakimlik ve savcılık mesleklerinde veya bu mesleklerden sayılan görevlerde bulunanlar,Danıştay ve Sayıştay meslek mensupları ve Sayıştay savcı ve yardımcıları,Üniversitelerin,İktisadi ve Ticari İlimler Akademilerinin Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademilerinin,Devlet Güzel Sanatlar Akademilerinin,Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsünün öğretim üye ve yardımcıları,Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası üyeleri,Genelkurmay Mehteran Bölüğü Sanat karları, Devlet Tiyatrosu ile Devlet Opera ve Balesi ve Belediye Opera ve Tiyatroları ile Şehir ve belediye konser vatuar ve orkestralarının sanatkar memurları,uzman memurları,uygulatıcı uzman memurları ve stajyerleri;Spor-Toto Teşkilatın da çalışan personel;subay, astsubay,uzman çavuş ve uzman jandarmalar ile Emniyet Teşkilatı mensupları özel kanunları hükümlerine tabidir.

(İl. Md.DMK’nun 1. Maddesi Kanun uygulama alanını belirlediği için yasanın tüm maddeleriyle ilgilidir.)

Bu Kanun, Devlet memurlarının hizmet şartlarını,niteliklerini,atanma ve yetiştirilmelerini,ilerleme ve yükselmelerini, ödev,hak yüküm ve sorumluluklarını,aylıklarını ve ödeneklerini ve diğer özlük işlerini düzenler.

Bu Kanunun uygulanmasını göstermek veya emrettiği hususları belirtmek üzere tüzükler çıkarılır.Bu Kanunda öngörülen yönetmelikler Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konur.

A) (Değişik:31.7.1970-1327/2 md.) Devlet kamu hizmetleri görevlerini ve bu görevlerde çalışan Devlet memurlarını görevlerinin gerektirdiği niteliklere ve mesleklere göre sınıflara ayırmaktır.

B) Devlet memurlarına, yaptıkları hizmetler için lüzumlu bilgilere ve yetişme şartlarına uygun şekilde,sınıfları

C) Devlet kamu hizmetleri görevlerine girmeyi,sınıflar içinde ilerleme ve yükselmeyi,görevin sona erdirilmesini liyakat sistemine dayandırmak ve bu sistemin eşit imkanlarla uygulanmasında Devlet memurlarını güvenliğe sahip kılmaktır.

Kamu hizmetleri;memurlar,sözleşmeli personel,geçici personel ve işçiler eliyle gördürülür.

Mevcut kuruluş biçimine bakılmaksızın,Devlet ve diğer kamu tüzel kişiliklerince genel idare esaslarına göre yürütülen asli ve sürekli kamu hizmetlerini ifa ile görevlendirilenler, bu kanunun uygulanmasında memur sayılır.

Yukarıdaki tanımlananlar dışındaki kurumlarda genel politika tespiti,araştırma,planlama,programlama, yönetim ve denetim gibi işlerde görevli ve yetkili olanlar da memur sayılır.

Kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli projelerin hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için şart olan zaruri ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici işlerde, kurumun teklifi üzerine Devlet Personel Başkanlığı ve Maliye Bakanlığının görüşleri alınarak Bakanlar Kurulunca geçici olarak sözleşme ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileridir.( 36 ncı maddenin II-Teknik Hizmetler Sınıfında belirtilen görevlerde yukarıdaki fıkra uyarınca çalıştırılanlar için,işin geçici şartı aranmaz.)

Bunlara ödenebilecek ücretlerin üst sınırları Bakanlar Kurulunca kararlaştırılır.

Ancak; yabancı uyrukluların tarihi belge ve eski harflerle yazılmış arşiv kayıtlarını değerlendirenlerin; mütercimlerin, tercümanların;dava adedinin azlığı nedeni ile kadrolu avukat istihdamının gerekli olmadığı yerlerde avukatların (....) (1) kadrolu istihdamının mümkün olmadığı hallerde,Bakanlar kurulunca tespit edilecek esas ve şart larla tabip veya uzman tabiplerin; Adli Tıp Müessesesi uzmanlarının; devlet Konservatuarları sanatçı öğretim üyeleri nin; İstanbul Belediyesi Konservatuarı sanatçılarının;Milli Savunma Bakanlığı ile Jandarma Genel Komutanlığı ve dış kuruluşlarda belirli bazı hizmetlerde çalıştırılacak personelin de zorunlu hallerde sözleşme ile istihdamları caizdir.

Bir yıldan az süreli veya mevsimlik hizmet olduğuna Devlet Personel Başkanlığının ve maliye Bakanlığının

görüşlerine dayanılarak Bakanlar Kurulunca karar verilen görevlerde ve belirtilen ücret ve adet sınırları içinde sözleşme ile çalıştırılan ve işçi sayılmayan kimselerdir.

D) İşçiler: ( A ), ( B ) ve ( C ) fıkralarında belirtilenler dışında kalan kişilerdir.Bunlar hakkında bu Kanun hükümleri uygulanmaz.

Madde 5- (değişik:23.12.1972-KHK-2/1 md.) Bu Kanuna tabi kurumlar,dördüncü maddede yazılı dört istihdam şekli dışında personel çalıştıramazlar.

Devlet memurları,Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına ve kanunlarına sadakatle bağlı kalmak ve milletin hizme-tinde Türkiye Cumhuriyeti Kanunlarını sadakatle uygulamak zorundadırlar. Devlet memurları bu hususu “Asli Devlet Memurluğuna” atandıktan sonra en geç bir ay içinde kurumlarınca düzenlenecek merasimle yetkili amirlerin huzurunda yapacakları yeminle belirtirler ve özlük dosyalarına konulacak aşağıdaki “Yemin Belgesi” ni imzalayarak göreve başlarlar.

“Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına,Atatürk İnkılap ve İlkelerine Anayasada ifadesi bulunan Türk Milliyetçili ğine sadakatle bağlı kalacağıma; Türkiye Cumhuriyeti kanunlarını milletin hizmetinde olarak tarafsız ve eşitlik ilkelerine bağlı kalarak uygulayacağıma; Türk Milletinin milli,ahlaki,insani,manevi ve kültürel değerlerini benimse yip, koruyup bunları geliştirmek için çalışacağıma; insan haklarına ve Anayasanın temel ilkelerine dayanan milli, demokratik, laik,bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyetine karşı görev ve sorumluluklarımı bilerek,bunları davranış halinde göstereceğime namusum ve şerefim üzerine yemin ederim.” (2)

Devlet memurları siyasi partiye üye olamazlar,herhangi bir siyasi parti,kişi veya zümrenin yararına veya zararına hedef tutan bir davranışta bulunamazlar; görevlerini yerine getirirlerken dil,ırk,cinsiyet,siyasi düşünce,felsefi inanç,din ve mezhep gibi ayırım yapamazlar; hiçbir şekilde siyasi ve ideolojik amaçlı beyanda ve eylemde bulunamaz- lar ve bu eylemlere katılamazlar.

(2) Asil Devlet Memurluğuna Atananların Yemin merasimi Yönetmeliği 30.11.1982 gün ve 17884 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanmıştır

Devlet memurları her durumda Devletin menfaatlerini korumak mecburiyetindedirler. Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına ve kanunlarına aykırı olan, memleketin bağımsızlığını ve bütünlüğünü bozan Türkiye Cumhuriyetinin güvenirliğini tehlikeye düşüren herhangi bir faaliyette bulunamazlar. Aynı nitelikte faaliyet gösteren herhangi bir harekete guruplaşmaya,teşekküle veya derneğe katılamazlar,bunlara yardım edemezler.

Madde 8- Devlet memurları,resmi sıfatlarının gerektirdiği itibar ve güvene layık olduklarını hizmet içindeki ve dışındaki davranışlarıyla göstermek zorundadırlar.

Madde 9- Devlet memurlarından sürekli veya geçici görevle veya yetişme inceleme ve araştırma için yabancı memleketlerde bulunanlar Devlet itibarını veya görev haysiyetini zedeleyici fiil ve davranışlarda bulunamazlar.

Devlet memurları, amiri oldukları kuruluş ve hizmet birimlerinde kanun, tüzük ve yönetmeliklerle belirlenen görevleri zamanında ve eksiksiz olarak yapmaktan ve yaptırmaktan, maiyetindeki memurlarını yetiştirmekten,hal ve hareketlerini takip ve kontrol etmekten görevli ve sorumludurlar.

Amir, maiyetindeki memurlara hakkaniyet ve eşitlik içinde davranır. Amirlik yetkisini kanun,tüzük ve yönetmeliklerde belirtilen esaslar içinde kullanılır.

Amir, maiyetindeki memurlara kanunlara aykırı emir veremez ve maiyetindeki memurdan hususi bir menfaat temin edecek bir talepte bulunamaz,hediyesini kabul edemez ve borç alamaz.

Devlet memurları kanun, tüzük ve yönetmeliklerde belirtilen esaslara uymakla ve amirler tarafından verilen görevleri yerine getirmekle yükümlü ve görevlerinin iyi ve doğru yürütülmesinden amirlerine karşı sorumludurlar.

Devlet memuru amirinden aldığı emri,Anayasa,Kanun,Tüzük ve Yönetmelik hükümlerine aykırı görürse, yerine getirmez ve bu aykırılığı o emri verene bildirir.Amir emrinde ısrar eder ve bu emrini yazı ile yenilerse, memur bu emri yapmaya mecburdur.Ancak emrin yerine getirilmesinden doğacak sorumluluk emri verene aittir.

Konusu suç teşkil eden emir,hiçbir suretle yerine getirilmez,yerine getiren kimse sorumluluktan kurtulamaz.

Acele hallerde kamu düzeninin ve kamu güvenliğinin korunması için kanunla gösterilen istisnalar saklıdır.

Devlet memurları,görevlerini dikkat ve itina ile yerine getirmek ve kendilerine teslim edilen Devlet malını korumak ve her an hizmete hazır halde bulundurmak için gerekli tedbirleri almak zorundadırlar.

Devlet memurunun kasıt,kusur,ihmal veya tedbirsizliği sonucu idare zarara uğratılmışsa, bu zararın ilgili memur tarafından rayiç bedeli üzerinden ödenmesi esastır.

Zararların ödettirilmesinde bu konudaki genel hükümler uygulanır.Ancak fiilin meydana geldiği tarihte en alt derecenin birinci kademesinde bulunan memurun brüt aylığının yarısını geçmeyen zararlar, kabul etmesi halinde disiplin amiri veya yetkili disiplin kurulu kararına göre ilgili memurca ödenir.

(Değişik birinci fıkra : 6.6.1990-3657/1 md.) Kişiler kamu hukukuna tabi görevlerle ilgili olarak uğradıkları zararlardan dolayı bu görevleri yerine getiren personel aleyhine değil,ilgili kurum aleyhine dava açarlar.Ancak,devlet dairelerine tevdi veya bu dairelerce tahsil veya muhafaza edilen para ve para hükmündeki değerli kağıtların ilgili personel tarafından zimmete geçirilmesi halinde,zimmete geçirilen miktar,cezai takibat sonucu beklenmeden Hazine tarafından hak sahibine ödenir. Kurumun,genel hükümlere göre sorumlu personele rücu hakkı saklıdır.

Değişik ( 09.04.2002 / 24721 R.G.) İşkence ya da zalimane, gayri insanî veya haysiyet kırıcı muamele suçları nedeniyle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesince verilen kararlar sonucunda Devletçe ödenen tazminatlardan dolayı sorumlu personele rücu edilmesi hakkında da yukarıdaki fıkra hükmü uygulanır.

12 inci maddeyle bu maddede belirtilen zararların nevi,miktarlarının tespiti,takibi,amirlerin sorumlulukları ve yapılacak işlemlerle ilgili diğer hususlar Başbakanlıkça düzenlenecek bir yönetmelikle belirlenir.(1)

Madde 14- Devlet memurları,kendileriyle eşlerine ve velayetleri altındaki çocuklarına ait taşınır ve taşınmaz malları,alacak ve borçları hakkında,özel kanunda yazılı hükümler uyarınca, mal bildirimi verirler. (2)

Devlet memurları,Kamu görevleri hakkında basına,haber ajanslarına veya radyo ve televizyon kurumlarına bilgi veya demeç veremezler. Bu konuda gerekli bilgi ancak bakanın yetkili kılacağı görevli;illerde valiler veya yetkili kılacağı görevli tarafından verilebilir.

Askeri hizmet ile ilgili bilgiler özel kanunların yetkili kıldığı personel dışında hiç bir kimse tarafından açıklanamaz.

Resmi Belge,Araç ve gereçlerin yetki verilen Mahaller dışına çıkarılmaması ve iadesi

Devlet memurları görevleri ile ilgili resmi belge,araç ve gereçleri,yetki verilen mahaller dışına çıkaramazlar, hususi işlerinde kullanamazlar.

Devlet memurları görevleri icabı kendilerine teslim edilen resmi belge,araç ve gereçleri görevleri sona erdiği zaman iade etmek zorundadırlar. Bu zorunluluk memurun mirasçılarına da şamildir.

Madde 17- Devlet memurları, bu kanun ve bu kanuna dayanılarak yayınlanan tüzük ve yönetmeliklere göre tayin ve tespit olunup yürürlükte bulunan hükümlerin kendileri hakkında aynen uygulanmasını istemek hakkına sahiptirler.

Madde 18- kanunlarda yazılı haller dışında Devlet memurunun memurluğuna son verilemez,aylık ve başka hakları elinden alınamaz.

Madde 19- Devlet memurlarının, özel kanununda yazılı belirli şartlar içinde emeklilik hakları vardır.

Madde 20- Devlet memurları, bu kanunda belirtilen esaslara göre memurluktan çekilebilirler.

Devlet memurları kurumlarıyla ilgili resmi ve şahsi işlerinden dolayı müracaat amirleri veya kurumları tarafından kendilerine uygulanan idari eylem ve işlemlerden dolayı şikayet ve dava açma hakkına sahiptirler.

Müracaat ve şikayetler söz veya yazı ile en yakın amirden başlayarak silsile yolu ile şikayet edilen amirler atlanarak yapılır.

(2) 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması,Rüşvet ve Yolsuzlukla Mücadele Kanunu 4.5.1990 gün ve 20508 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanmıştır.

Müracaat ve şikayetler incelenerek en kısa zamanda ilgiliye bildirilir. Müracaat ve şikayetlerle ilgili esas ve usuller başbakanlıkça hazırlanacak bir yönetmelikle düzenlenir.(1)

Madde 23- Devlet memurları, bu kanunda gösterilen süre ve şartlarla izin hakkına sahiptirler.

Madde 24- Devlet memurlarının görevleri ile ilgili veya görevleri sırasında işledikleri suçlardan dolayı soruşturma ve kovuşturma yapılması ve haklarında dava açılması özel hükümlere tabidir.

Madde 25- Devlet memurları hakkındaki ihbar ve şikayetler, garaz veya mücerret hakaret için,uydurma bir suç isnadı suretiyle yapıldığı ve soruşturma veya yargılamanın tabi olduğu kanuni işlem sonucunda bu isnat sabit olmadığı takdirde merkezde bu memurun en büyük amiri,illerde valiler,isnatta bulunanlar hakkında kamu davası açılmasını Cumhuriyet Savcılığından isterler.

Bu Kanunun 21’inci maddesi ile hükme bağlanan hakkın kullanılmasında birden fazla devlet memurunun toplu olarak söz ve yazı ile müracaatları ve şikayetleri yasaktır.

Devlet memurlarının kamu hizmetlerinin aksatacak şekilde memurluktan kasıtlı olarak birlikte çekilmeleri veya görevlerine gelmemeleri veya görevlerine gelipte Devlet hizmetlerinin ve işlerinin yavaşlatılması veya aksatılması sonucunu doğuracak eylem ve hareketlerde bulunmaları yasaktır.

Madde 27- Devlet memurlarının greve karar vermeleri,grev tertiplemeleri,ilan etmeleri, bu yolda propaganda yapmaları yasaktır.

Devlet memurları,herhangi bir greve veya grev teşebbüsüne katılamaz,grevi destekleyemez veya teşvik edemezler.

Memurlar Türk Ticaret Kanununa göre (Tacir) veya (Esnaf) sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamaz,ticaret ve sanayii müesseselerinde görev alamaz,ticari mümessil veya ticari vekil veya kollektif şirketlerde ortak veya komandit şirkette komandite ortak olamazlar.(Görevli oldukları kurumların iştiraklerinde kurumlarını temsilen alacakları görevler hariç)

Memurların üyesi oldukları yapı,kalkınma ve tüketim kooperatifleri ile kanunla kurulmuş yardım sandıklarının yönetim ve denetim kurulları üyelikleri görevleri ve özel kanunlarda belirtilen görevler bu yasaklamanın dışındadır.

Eşleri,reşit olmayan veya mahcur olan çocukları,yasaklanan faaliyetlerde bulunan memurlar bu durumu 15 gün içinde bağlı oldukları kuruma bildirmekle yükümlüdürler.

Madde 29- Devlet memurlarının doğrudan doğruya veya aracı eliyle hediye istemeleri ve görevleri sırasında olmasa dahi menfaat sağlama amacı ile hediye kabul etmeleri veya iş sahiplerinden borç para istemeleri ve almaları yasaktır.

Madde 30- Devlet memurunun,denetim altında bulunan veya kendi görevi veya mensup olduğu kurum ile ilgisi olan bir teşebbüsten doğrudan doğruya veya aracı eliyle her ne ad altında olursa olsun bir menfaat sağlaması yasaktır.

Devlet memurlarının kamu hizmetleri ile ilgili gizli bilgileri görevlerinden ayrılmış bile olsalar,yetkili bakanın yazılı izni olmadıkça açıklamaları yasaktır.

Genel ve Katma Bütçeli kuruluşlarla bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar kanunlarla kurulan fonlar,kefalet sandıkları ve Beden Terbiyesi Bölge Müdürlüklerinde memur deyimine giren kişilere gördürülen hizmetlerin gerektirdiği görevler için tespit olunan kadrolar Genel Kadro Kanununda gösterilir. Milli Güvenliğe ilişkin kadrolardan gizli kalması gerekenler hakkında bu hüküm uygulanmaz.

İl özel idareleri ve belediyeler ile bunların kurdukları birliklerin kadroları yetkili organlarınca hazırlanarak İçişleri Bakanlığının onayı ile tamamlanır.

Yukarıdaki fıkrada sözü edilen kadroların kaldırılması veya bu kadrolarda yapılacak değişiklikler de aynı usule tabidir.

Devlet memurları için kurumlarınca teklif edilen kadrolar Maliye Bakanlığı Devlet Personel Başkanlığı ve ilgili kurumca birlikte hazırlanır.

1,2,3, ve 4 üncü derecede kadro ihdas edilebilmesi için ayrıca Maliye Bakanlığı ile Devlet Personel Başkan lığının görüşüne dayanılarak Bakanlar Kurulu kararı alınması şarttır.(Milli Güvenliğe ilişkin kadrolar dairesince hazırlanır ve özel kanununda yazılı şekle uygun olarak onanır.)

Her kurum için gerekli kadroların sınıfı,derecesi,ünvanı ve adedi gösterilir.

Madde 36- (Değişik : 15.5.1975-1897/1 md. 03.04.1998 tarih ve 4359 sayılı Kanun)

Bu Kanuna tabi kurumlarda çalıştırılan memurların sınıfları aşağıda gösterilmiştir.

Bu Kanunun kapsamına dahil kurumlarda yönetim,icra,büro ve benzeri hizmetleri gören ve bu Kanunla tespit edilen diğer sınıflara girmeyen memurlar Genel İdare Hizmetleri sınıfını teşkil eder.

Bu Kanunun kapsamına giren kurumlarda meslekleriyle ilgili görevleri fiilen ifa eden ve meri hükümlere göre yüksek mühendis,mühendis,yüksek mimar, mimar,şehir plancısı,bölge plancısı, jeolog,hidrolog,hidrojeolog, jeofizikçi, fizikçi, kimyager, matematikçi, istatistikçi, yöneylemci (Hareket araştırmacısı), matematiksel iktisatçı, ekonomici ve benzeri ile teknik öğretmen okullarından mezun olup da öğretmenlik mesleği dışında teknik hizmetlerde çalışanlar, Mimarlık ve mühendislik fakültesi veya bölümlerinden mezun şehir plancısı,yüksek şehir plancısı, yüksek bölge plancısı, 3437 ve 9.5.1969 tarih ve 1177 sayılı Kanunlara göre tütün eksperi yetiştirilenler ile müskirat ve çay eksperleri, fen memuru,yüksek tekniker,tekniker teknisyen ve emsali teknik unvanlara sahip olup en az orta derecede mesleki tahsil görmüş bulunanlar,teknik hizmetler sınıfını teşkil eder.

Bu sınıf,bu Kanun kapsamına giren kurumlarda eğitim ve öğretim vazifesiyle görevlendirilen öğretmenleri İlköğretim müfettişlerini ve yardımcılarını kapsa

Yardımcı hizmetler sınıfı,kurumlarda her türlü yazı ve dosya dağıtmak ve toplamak,müracaat sahiplerini karşılamak ve yol göstermek;hizmet yerlerini temizleme,aydınlatma ve ısıtma işlerinde çalışmak veya basit iklim rasatlarını yapmak; ilaçlama yapmak veya yaptırmak veya tedavi kurumlarında hastaların ve hastanelerin temizliği basit bakımı ile ilgili hizmetleri yapmak veya kurumlarda,çarşı ve mahallelerde koruma ve muhafaza hizmetleri gibi ana hizmetlere yardımcı mahiyetteki görevlerde her kurumun özel bünyesine göre ve yine bu mahiyette olmak üzere ihdasına lüzum gördüğü yardımcı hizmetleri ifa ile görevli bulunanlardan 4 üncü maddenin ( D ) bendinde tanımla nanların dışında kalanları

(Ek: 28.3.1988-KHK-318/1 Md.) Bu sınıfa dahil personel tarafından yerine getirilmesi gereken hizmetlerden hizmet yerlerinin ve tedavi kurumlarının temizlenmesi,tesisatın bakım ve işletilmesi ve benzeri nitelikteki hizmetlerin üçüncü şahıslara ihale yoluyla gördürülmesi mümkündür.

A) Sınıfların öğrenim durumlarına göre giriş ve yükselebilecek derece ve kademeleri aşağıda gösterilmiştir.

1- Avukatlık sınıfını açıkta iken yapanlara iki memuriyette iken yapanlara bir kademe ilerlemesi uygulanır.

2- Dört yıl süreli yüksek öğrenimi bitirenlerden yüksek mühendis,mühendis,yüksek mimar,mimar sıfatını

almış olanlar ile bunlardan öğretmenlik hizmetinde çalışanlar,Erkek teknik Yüksek Öğretmen Okulu,Erkek Teknik Öğretmen Okulu ve Devlet tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu Mezunları,İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi ile uygulamalı Endüstri Sanatları Yüksek Okulu mezunları,Teknik Eğitim Fakültesi ( Yüksek Teknik Öğretmen Okulu ve Güzel Sanatlar Fakültesi İstanbul Devlet Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu) mezunlar öğrenimlerine göre tespit edilen giriş derece ve kademelerine bir derece.(1)

3- Beş yıl ve daha fazla süreli yüksek öğrenimini bitirenlerden yüksek mühendis,mühendis,yüksek mimar, mimar sıfatını almış olanlar ile bunlardan eğitim ve öğretim hizmetinde çalışanlar öğrenimlerine göre tespit edilen giriş derece ve kademelerine bir derece.

4- Teknik hizmetler sınıfında görev almak şartıyla jeolog,jeofizikçi hidrojeolog, hidrolog, jeomorfolog , kimyager, fizikçi, matematikçi, istatistikçi, yöneylemci, (hareket araştırmacısı) matematiksel iktisatçı (Ekonometrici) Erkek teknik Öğretmen Okulu mezunları,fen memurları,teknikerler ve yüksek teknikerler,tütün ve müskirat eksper leri, tarım alet ve makineleri Uzmanlık Yüksek Okulu mezunları ile benzeri fen bilimleri ve teknik bilimleri lisan siyerleri, Mimarlık ve Mühendislik Fakültesi veya bölümlerinden mezun olan şehir plancısı,yüksek şehir plancısı, yüksek bölge plancısı,Gazi Üniversitesi Mesleki Eğitim Fakültesi Teknoloji Bölümü İş ve Teknik Anabilim Dalı mezunları,Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ev Ekonomisi Yüksekokulu mezunları, üniversitelerin arkeoloji ve sanat tarihi bölümlerinin prehistorya, protohistorya ve önasya arkeolojisi,klasik arkeoloji anabilim dallarından mezun olanlar öğrenimlerine göre tespit edilen giriş derece ve kademelerine bir derece (1)

5- Dört yıl ve daha fazla süreli yüksek öğrenim görenlerden tabip,diş tabibi, veteriner hekim,eczacı ile benzeri sağlık bilimleri lisansiyerleri (hayvan sağlığı dahil) Biyolog unvanına sahip akademik personel giriş derece ve kademelerine bir derece eklenmek suretiyle bulunacak derece ve kademelerden hizmete alınırlar.

6- a) Lise ve dengi okul mezunu olup,özel kanunları gereğince sınava tabi tutularak orta dereceli okul öğret menliği ehliyetini alanlar ve ilköğretim müfettişliği unvanını kazananlar,mesleki ve teknik öğretim okulları meslek, atölye veya kurs öğretmenliğinde görevlendirilenler ile özel kanunlarına ya da özel kanunların verdiği izne dayanılarak orta dereceli okul öğretmenliğine atananlar 11’inci derecenin birinci kademesinden hizmete alınırlar.

b) Ortaokul ve dengi,lise ve dengi okulların,normal öğrenim süresinden fazla olması halinde başarılı her öğrenim yılı için bir kademe ilerlemesi uygulanır. Bunlardan teknik öğretim okulları mezunlarına,meslekleri ile ilgili görevlerde çalışmaları halinde ayrıca bir kademe ilerlemesi daha verilir.

7- a) Kurumlarınca açılan ve bir kısım görevlere atanmada kanuni nitelik olarak şart koşulan kursları, memurluğa girmeden önce başarı ile bitirenler hakkında bu meslekleri ile ilgili görevlerde çalışmış olmak ve 3 kademeyi geçmemek şartıyla bu kurslarda geçirdikleri başarılı sürelerin her yılı için bir kademe ilerlemesi uygulanır

12- a) Memuriyete girmeden önce veya memurlukları sırasında ortaokul ve dengi veya lise ve dengi öğrenim üzerine hizmetiçi eğitim sayılmayan ve öğrenim süreleri en az aralıksız 1 veya 2 öğrenim yılı olan ve kurumlarınca açılan mesleki kursları bitirenler hakkında; 1 yıllık öğrenim için 1 kademe, 2 yıldan az olmayan öğrenim için 1 derece yükselmesi uygulanır.

b) Lise ve dengi okulları bitirdikten sonra memurlukları sırasında Milli Eğitim Bakanlığınca belli edilen ve kurumlarınca düzenlenen bir yıl süreli mesleki hizmet içi eğitim kurslarını tamamlayanların bulundukları derece ve kademelere bir kademe ilave edilir.

c) Memuriyetleri sırasında Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsünü bitirenlere her başarılı öğrenim yılı için öğrenim süreleri kadar ( 2 yılı geçmemek şartıyla her yıl için bir kademe ilerlemesi uygulanır.)

d) (Değişik : 9.4.1990-KHK-418/1 md.İptal Ana.Mah.’nin 5.2.1992 tarih ve E.1990/22,K.1992/6 sayılı kararı ile Yeniden düzenleme: 18.5.1994 KHK-527/1 md.) Memuriyette iken veya memuriyetten ayrılarak (87 nci maddeye tabi kurumlarda çalışanlar dahil) üst öğrenimi bitirenler,aynı üst öğrenimi tahsile ara vermeden başlayan ve normal süresi içinde bitirdikten sonra memuriyete giren emsallerinin ulaştıkları derece ve kademeyi aşmamak kaydıyla,bitirdikleri üst öğrenimin giriş derece ve kademesine memuriyette geçirdikleri başarılı hizmet sürelerinin tamamı her yıl bir kademe, her üç yıl bir derece hesabıyla ilave edilmek suretiyle bulunacak derece ve kademeye yükseltilirler.

( Son tümce,İptal: Anayasa Mahkemesinin 6.9.1995 tarih ve E.1995/47K.1995/40 kararı ile )

B) Öğrenim durumları itibarıyla (A) bendinde gösterilen yükselinebilecek derece ve kademelerden farklı olanlar aşağıda gösterilmiştir.

1- Lise ve lise dengi mesleki veya teknik öğretim görenlerden,öğrenim eksikliğini giderecek hizmetiçi eğitimden geçerek Devlet Personel Başkanlığı tarafından hazırlanacak yönetmelikte belirlenecek esaslara göre yapılacak özel yükselme sınavlarında başarı gösterenler 1inci derecenin son kademesine kadar yükselebilirler.

5- Özel okullarda öğretmenlik veya yöneticilik yaptıktan sonra Milli Eğitim Bakanlığı emrinde memuriyet kabul edenlerin özel okullarda geçen hizmet sürelerinin 2/3 ’ünün her yılı bir Kademe ilerlemesine ve her üç yılı bir derece yükselmesine esas olacak şekilde değerlendirilir.

Yukarıdaki fıkralara göre,değerlendirilecek hizmet süresinden sadece özel sektörde geçen süre 12 yılı geçemez.

Ancak; T.C. Emekli Sandığı ve Sosyal Sigortalar Kanunlarına tabi görevlerde bulunmuş olanların kazanılmış hakları saklıdır.

Yapılacak intibak neticesinde ilgililerin girecekleri dereceler öğrenim durumlarına göre yükselebilecekleri derecenin son kademe aylığını geçemez.

6- Bu kanunun 4 üncü ve 237 nci maddesinin ( e ) fıkrasına göre sözleşme ile istihdam edilenlerin,memuriyette geçirilmeleri halinde, sözleşmeli olarak geçirdikleri hizmet süreleri,her yıl için bir kademe ilerlemesi ve her üç yıl için bir derece yükselmesi verilmek suretiyle değerlendirilir.

7- 2834 ve 2836 sayılı Kanunlara göre kurulmuş olan Tarım Kredi ve Tarım Satış kooperatiflerinde çalışanlardan sonradan memuriyete girenlerin bu kooperatiflerde geçen hizmetlerinin 12 yılı geçmemek üzere her yıl için bir kademe ilerlemesi ve her üç yıl için bir derece yükselmesi verilmek suretiyle değerlendirilir.( 1)

D) Memur iken, girişteki öğrenim derecelerinden bir üst derecedeki öğrenimi tamamlayanlar,bu üst öğrenim derecesi için 36’ ıncı maddede yazılı memuriyete giriş derecelerinde boş kadro bulunduğu takdirde bu kanunun 68’inci maddesinde yazılı derece yükselmesinde süre kaydı aranmaksızın bu derecedeki görevlere atanabilirler. 68’inci maddenin ( A ) bendinin ( b ) ve ( c ) fıkralarındaki hükümler saklıdır.(2)

E) Sınıfların giriş derecelerinin ileri kademelerinden işe başlayanlarla yukarıdaki fıkralar uyarınca kendilerine kademe ilerlemesi uygulananların kademe ilerlemesine tekabül eden süreleri 68’inci maddede derece yükselmesi için gerekli olduğu öngörülen sürelerin hesabında ayrıca değerlendirilir. Artan süreler üst derece ve kademedeki kanuni bekleme süresinde geçmiş sayılır.

F) ( Değişik birinci fıkra: 24.11.1994 - 4049/8 md.) Bu kanunla tespit edilen çeşitli hizmet sınıfları mensuplarından Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ve Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Sekreterliği Teşkilatında asli ve sürekli görevlerde bulunanların kadro,unvan,derece,ek gösterge,makam tazminatı ve benzeri mali hakları ile intibak ve diğer özlük haklarının tespit ve kullanılması ile ilgili yetkiler Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ile Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlık Divanına aittir.

Bu kanunla tespit edilen çeşitli hizmet sınıflarına dahil olup da MİT Müsteşarlığı emrinde çalışan MİT mensuplarının atama,derece yükselmesi ve kademe ilerlemesi ve disiplin hükümleri ile ilgili yetkilerin kullanılması nın düzenlenmesi Başbakana aittir.

Milli İstihbarat hizmetleri sınıfına yapılan atamalarda bu maddenin ( A ) bendinin (8/a-b) fıkralarındaki derece ve kademe ilerlemesi ile ilgili hükümleri uygulanır.

G) Bu maddede sayılan sınıfların ve fıkraların kapsamının tayininde,benzeri veya eşdeğer öğrenim veya hizmetler; ilgili Bakanlık veya kuruluşun teklifi üzerine alakalı öğretim kurumu ile Milli Eğitim Bakanlığının muadelet tevsiki ve Maliye Bakanlığı ile Devlet Personel Başkanlığının mütalaası alınarak Bakanlar Kurulunca tespit olunur.

Bu kanun hükümlerine göre öğrenim durumları hizmet sınıfları ve görev unvanları itibarıyla azami yükselebilecekleri derecelerin dördüncü kademesinden aylık almaya hak kazanan ve son altı yıllık sicil notu ortalama sı doksan ve daha yukarı olanlardan son sicil notu olumlu bulunanların kazanılmış hak aylıkları kadro şartı aranmaksızın bir üst dereceye yükseltilir.

Madde 38- Kademe derece içerisinde görevin önemi veya sorumluluğu artmadan Devlet memurunun olumlu sicil almasına ve bulunduğu derecedeki hizmet süresine bağlı olarak aylığındaki ilerleyiş adımıdır.

Madde 39- Bu kanuna tabi kurumlarda sınıflar dışında memurluk kadroları ihdas edilemez.

Bir meslek veya sanat okulunu bitirenler en az 15 yaşını doldurmuş olmak ve Türk Medeni Kanununun 12 nci maddesine göre kazai rüşt kararı almak şartıyla Devlet memurluklarına atanabilirler.

Genel olarak ortaokulu bitirenler memur olabilirler. Ortaokul mezunlarından istekli bulunmadığı takdirde ilkokulu bitirenlerinde alınması caizdir.Bir sınıfta belli görevlere atanabilmek veya bu görevlerde belli derecelere yükselebilmek için,kuruluş kanunları veya bu kanun ve kuruluş kanunlarına dayanılarak çıkarılacak yönetmelikler ile işin gereğine göre daha yüksek öğrenim dereceleri veya muayyen fakülte okul veya öğrenim dallarını veya meslek içi veya meslekle ilgili eğitim programlarını bitirmiş olmak veya yabancı dil bilmek gibi şartlar konulabilir.

Bu kanuna tabi kurumların kadrolarında bulunan personelin aylık ve ek göstergeleri aşağıda gösterildiği şekilde tespit edilir.

A) Aylık Göstergesi: Bütün sınıflar itibarıyla her derece ve kademenin aylıklarının hesaplanmasına esas teşkil edecek Aylık Gösterge Tablosu aşağıdaki 1 numaralı cetvelde gösterilmiştir.

(366 Sayılı KHK’nin 1’inci maddesiyle değişik 15.4.1989 tarihinden geçerli şekli)

B) (Değişik: 9.4.1990-KHK - 418/2 md. İptal Ana.Mah.nin 5.2.1992 tarih ve E.1990/22,K.1992/6 sayılı Kararı ile;yeniden düzenleme:18.5.1994 KHK-527/2 md.) Ek Gösterge: Bu Kanuna tabi kanunların kadrolarında bulunan personelin aylıkları;hizmet sınıfları,görev türleri ve aylık alınan dereceler dikkate alınarak bu kanuna ekli I ve II sayılı cetvellerde gösterilen ek gösterge rakamlarının eklenmesi suretiyle hesaplanır.II sayılı cetvelde yer alan unvanlarda değişiklik yapmaya ve yeni unvanlar ilave etmeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.

Bu ek göstergeler,ilgililerin belirtilen sınıf ve görevlerde bulundukları sürece ödemelere esas alınıp,terfi bakımından kazanılmış hak sayılmaz. Kurumların 1,2,3,ve 4 üncü dereceli kadrolarına atananlara uygulanacak ek göstergeler,ilgililerin daha önce bulunmuş oldukları kariyerleri ile ilgili sınıf veya ekli I sayılı Cetvelin Genel İdare Hizmetleri Sınıfı ( g ) bölümünde belirtilen görevlerde kazanılmış hak aylık derecelerine göre alabilecekleri ek göstergelerden düşük olamaz.

(Değişik 23.2.1995- KHK-547/7 md.) Başbakanlık Yüksek denetleme Kurulu Başkan ve Üyelikleri, Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkan ve Üyelikleri,Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Yüksek Fen Kurulu Başkan ve Üyelikleri,Müşavir ve 1 inci dereceden uzman ünvanlı kadrolara atananlara bu kadrolarda bulundukları sürece daha önce almış oldukları en yüksek ek gösterge üzerinden ödeme yapılır.

Kadroları Milli İstihbarat Hizmetleri Sınıfına dahil olanlar,bu maddede gösterilen emsallerini geçmemek üzere başbakan tarafından tespit edilecek ek gösterge rakamları uygulanır.

Memurun başka bir sınıfta ve derecesinin altında bir görevde çalıştırılamayacağı

Hiç bir memur sınıfının dışında ve sınıfının içindeki derecesinin altında bir derecenin görevinde çalıştırılamaz.

( Değişik : 12.2.1982 - 2595/2 md.) 5 inci ve daha aşağı derecelerdeki kadrolara derece yükselmesi için gerekli nitelikleri haiz memur bulunmaması hallerinde 36 ncı maddede belirtilen öğrenim durumları itibarıyla tespit olunan yükselinebilecek dereceyi aşmamak ve karşılık gösterilecek kadro derecesi kazanılmış hak aylık derecelerinin üç üst derecesinden fazla olmamak kaydıyla,bu dereceler karşılık gösterilerek,kendi derecesi ile aynı sınıftan memur atanması mümkündür.

Bu gibiler,işgal ettikleri kadroda kazanılmış derece ve kademelerinin aylığını almaya devam ederler ve kazanılmış aylıklarındaki kademe ilerlemesi ve derece yükselmesi genel esaslara göre yapılır. Karşılık gösterilen kadrolar,ilgililer için kazanılmış hak teşkil etmez.

Bakanlıklar ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının ( Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı hariç) personel atamasına lüzum gördükleri boş kadroları sayılarını,sınıf ve derecelerini belirterek Devlet Personel Başkanlığına bildiriler.

Devlet Personel Başkanlığı atama yapılacak boş kadroların sınıf ve derecelerini, kadroların bulundukları kurum ve yerlerini kadrolara alınacak personel sayılarını alınacak personelin genel ve özel şartlarını, en son başvurma tarihini başvurulacak mercileri sınav yerlerini ve zamanlarını ve gerek görülen diğer bilgileri başvurma süresinin bitiminden en az 15 gün önce Resmi Gazete,radyo,televizyon ve ülke çapında tirajı yüksek gazetelerden asgari biri ve uygun görülecek diğer araçlar ile duyurulur.

Sınavsız atama yapılacak yerlere kadro adedinden fazla istekli bulunduğu takdirde açılacak sınavın gün ve yeri yukarıdaki şartlara uygun olarak ayrıca duyurulur.

Devlet memurluğuna alınacaklarda aşağıdaki genel ve özel şartlar aranır.

5- Değişik : 10.1.1991-3697/1 md.) Taksirli suçlar ve aşağıda sayılan suçlar dışında tecil edilmiş hükümler hariç olmak üzere,ağır hapis veya 6 aydan fazla hapis veyahut affa uğramış olsalar bile Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlarla,zimmet,ihtilas,irtikap,rüşvet,hırsızlık,dolandırıcılık,sahtecilik,inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyet kırıcı suçtan veya istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç, ka çakçılık,resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma,Devlet sırlarını açığa vurma suçlarından dolayı hükümlü bulunmamak.

c) Askerlik çağına gelmiş ise muvazzaf askerlik hizmetini yapmış yahut ertelenmiş veya yedek sınıfa geçirilmiş olmak.

7- 53 üncü madde hükümleri saklı kalmak kaydı ile görevini devamlı yapmasına engel olabilecek vücut veya akıl hastalığı veya vücut sakatlığı ile özürlü bulunmamak.

1- Hizmet göreceği sınıf için 36 ve 41’inci maddelerinde belirtilen öğretim ve eğitim kurumlarının birinden diploma almış olmak.

2- Kurumların özel kanun veya diğer mevzuatında aranan şartları taşımak.

(Değişik : 29.11.1984 -KHK- 243/5 md.) Duyurulan Devlet kamu hizmet ve görevlerine Devlet memuru olarak girmek isteyenler,belirlenen şartları yerine getirerek başvurularını yaparlar.

Devlet kamu hizmet ve görevlerine girmek isteyenlerden ilan edilen şartları haiz bulunmayanlar bu sınavlara katılamazlar ve bu husus başvurulan merciler tarafından kendilerine bir yazı ile bildirilir.

Devlet kamu hizmet ve görevlerine Devlet memuru olarak atanacakların açılacak Devlet memurluğu sınavlarına girmeleri ve sınavı kazanmaları şarttır.

Sınavların yapılmasına dair usul ve esaslar ile sınava tabi tutulmadan girilebilecek hizmet ve görevler ve bunların tabi olacağı esaslar Devlet Personel Başkanlığınca hazırlanacak bir genel yönetmelikle düzenlenir.

KHK Madde 14- (Yürürlük 6.6.1997) 14.7.1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 50 inci maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve bir fıkra eklenmiştir

“Özürlüler için sınavlar özürlü kontenjanı açık olan kurum ve kuruluşlarca ilk defa Devlet memuru olarak atanacaklar için açılan sınavla eş zamanlı;böyle bir sınava ihtiyaç duyulmamışsa özürlü kontenjanı açığı bulunduğu sürece ayrı zamanlı olmak üzere özür gurupları ve ulaşabilirlikleri göz önüne alınarak yapılır.

Özürlüler için sınavlar,özürlü gurupları dikkate alınarak sınav sorusu hazırlamak ve değerlendirmek üzere özel sınav kurulu teşkil edilerek ayrı yapılır.”

Sınav sonuçları,ilgili kurumda teşkil edilen sınav komisyonlarının sorumluluğunda belirlenecek başarılı olanların isimleri başarı sıralarına göre ilan edilir ve yazı ile de ilgililere bildirilir.

Kurumların memur ihtiyaçları yayınlanan sınav sonuçlarında belirlenen başarı sırasına göre ilgili kurumlarca atama yapılmak suretiyle karşılanır.

Müteakip sınav dönemine kadar kurumların acil ihtiyaçları; sınavlara girip kazanmış ancak yeterli kadro olmaması nedeni ile ataması yapılamayanlardan; yayınlanan başarı sırasına göre karşılanabilir.

Yapılan atamalar,ilgili kurumlarca derhal Devlet Personel Başkanlığına bildirilir.

Sakatların Devlet Memurluğuna alınma şartları ile hangi işlerde çalıştırılacakları; maliye,Sağlık ve Sosyal Yardım,Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlıkları ile Devlet Personel Başkanlığınca müştereken hazırlanacak bir yönetmelikle düzenlenir.(1)

KHK Madde 15- (Yürürlük Birinci Fıkra 1.1.2001,ikinci fıkra 6.6.1997) Aynı kanunun 53 üncü maddesine aşağıdaki ikinci ve üçüncü fıkralar eklenmiştir.

“ Kurum ve kuruluşlar bu Kanuna göre çalıştıkları personele ait kadrolarda %3 oranında özürlü çalıştırmak zorundadır. %3 ün hesaplanmasında ilgili kurum veya kuruluşun (taşra teşkilatı dahil) toplam dolu kadro sayısı dikkate alınır.

Kurum ve kuruluşlar çalıştırdıkları ve işten ayrılan özürlü personel sayısını üç ayda bir Devlet Personel Başkanlığına bildirmekle yükümlüdür.Bu kanun kapsamındaki kurum ve kuruluşlarda ikinci fıkrada tespit edilen oranda özürlü personel çalıştırma yükümlülüğünün yerine getirilmesinin takip ve denetiminden Devlet Personel Başkanlığı sorumludur.”

Sınavlarda başarılı olanlardan Devlet memurluğuna girmek isteyenler başarı listesindeki sıraya ve 47 nci maddeye göre ilan edilen kadro sayısı kadar,kurumlarınca memur adayı olarak atanırlar.

Aday olarak atanmış Devlet memurunun adaylık süresi bir yıldan az iki yıldan çok olamaz ve bu süre içinde aday memurun başka kurumlara nakli yapılamaz.

Aday olarak atanan memurların önce bütün memurların ortak vasıfları ile ilgili temel eğitime,bilahare sınıfları ile ilgili hazırlayıcı eğitime ve staja tabi tutulmaları ve Devlet memuru olarak atanabilmeleri için başarılı olmaları şarttır.

Eğitim süreleri,programları değerlendirme esasları ve hangi kurumların sorumluluğunda yapılacağı ve diğer hususlar Başbakanlıkça hazırlanacak bir yönetmelikle düzenlenir. (2)

Adaylık süresi içinde temel ve hazırlayıcı eğitim ve staj devrelerinin her birinde başarısız olanlarla adaylık süresi içinde hal ve hareketlerinde memuriyetle bağdaşmayacak durumları,göreve devamsızlıkları tespit edilenlerin sicil amirlerinin teklifi ve atamaya yetkili amirin onayı ile ilişikleri kesilir.

İlişikleri kesilenler ilgili kurumlarca derhal Devlet Personel Başkanlığına bildirilir.

Adaylardan en geç iki yıl içinde Devlet memuru olabilmeleri için olumlu sicil alamayanların sicil amirlerinin teklifi ve atamaya yetkili amirin onayı ile ilişikleri kesilir. İlişikleri kesilenler ilgili kurumlarca derhal Devlet Personel Başkanlığına bildirilir.

Adaylık devresi içinde veya sonunda 56’ncı ve bu madde hükümlerine göre ilişikleri kesilenler (sağlık nedenleri hariç) 3 yıl süre ile Devlet memurluğuna alınmazlar.

Adaylık devresi içinde eğitimde başarılı olan ve olumlu sicil alan adaylar sicil amirlerinin teklifi ve atamaya yetkili amirin onayı ile onay tarihinden geçerli olmak üzere asil memurluğa atanırlar.

(Değişik 29.11.1984 -KHK-243/8 md.) Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ile Türkiye Büyük Millet Meclisinin memurluklarına Başbakan,Başmüşaviri,(1)(...)(2)Savunma Sanayii Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı ile Toplu Konut (...)(3)İdaresi Başkanlığına ait Başkan,Başkan Yardımcısı,Hukuk Müşaviri,Daire Baş kanı,Uzman,Uzman Yardımcısı,Müşavir,Avukat ve Şube Müdürleri(Uzman) (3),Başbakan Müşavirliklerine, Özelleştirme İdaresi Başkanlığında Başkan,Başkan yardımcısı,Başkanlık Müşaviri,Daire Başkanı, Proje Grup Başkanı ve Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliğine(4),Başbakanlık ve Bakanlık Müşavirlikleriyle,Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliklerine,Başbakanlık ve Basın Müşavirliğine,Bakanlar Kurulu Sekreterliğine,Milli Savunma Bakanlığı ile Türk Silahlı Kuvvetleri Kadrolarında veya Kadro açıklamalar bölümünde özel nitelikli olarak gösterilen görev yerlerine,Özel Kalem Müdürlüklerine,Valiliklere,

Büyükelçiliklere,Elçiliklere,Daimi Temsilciliklere,Dış Kuruluşlarda çalışma Müşavirlikleri nezdinde görevlendirilecek Sendika Uzmanlarına,Din İşleri Yüksek Kurulu Üyeliklerine Milli İstihbarat Teşkilatı Memurluklarına,Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği Müşavirliklerine, Hukuk Müşavirliğine ve Genel Sekreter Sekreterliğine,Bu kanunun atanma,sınavlar,kademe ilerlemesi ve derece yükselmesine ilişkin hükümleriyle bağlı olmaksızın tahsis edilmiş derece aylığı ile memur atanabilir. Dışişleri Bakanlığı Hukuk Müşavirlikleriyle Devlet Konservatuarında görevlendirilecek Uluslararası ün yapmış üstün yeteneklere sahip devlet sanatçılarının,atama ve ilerlemelerinde de bu hükümler uygulanır.

Birinci fıkrada sayılan memurların bulundukları bu kadrolar emeklilik aylığının hesabında ve diğer memurluklara naklen atanmalarında herhangi bir sınıf için kazanılmış hak sayılmaz. Bu görevlerde bulunan memurların emeklilik kıdemleri yürümekte devam eder.

a)Aynı yerdeki görevlere atananlar atama emirlerinin kendilerine tebliğ gününü,

b)Başka yerdeki görevlere atananlar,atama emirlerinin kendilerine tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içerisinde o yere hareket ederek belli yol süresini,

İzleyen iş günü içinde işe başlamak zorundadırlar. Savaş ve olağanüstü hallerde bu süre Bakanlar kurulu kararı ile kısaltılabilir.

1-Kanuni izinlerin kullanılması veya geçici bir görevin yapılması sırasında başka bir göreve atanan memurlar için iznin veya geçici görevin bitimi,

2-Hesaplarını yerlerine gelenlere devir zorunda bulunan sayman ve sayman mutemetleri için devrin sona ermesi,

3-Eski görevlerine devamları kurumlarınca yazılı olarak tebliğ edilenler için yerlerine atanan memurların gelmesi veya yeni görev yerlerine hareketlerinin kurumlarınca tebliği,

(Değişik:12.2.1982-2595/4md.)Yer değiştirme suretiyle yapılan atamalarda memurlara atama emirleri tebliğ edilince yollukları,ödeme emri aranmaksızın,saymanlıklarca derhal ödenir. Memurun izinli ve raporlu olması tebligata engel olmamakla beraber (a) ve (b) bentlerindeki süreler izin ve rapor müddetinin bitmesinde başlar.

Bu maddede geçen “yer” deyiminin kapsamı İçişleri ve Maliye Bakanlıklarınca birlikte belirtilir.

(Değişik:12.5.1982-2670/24md.)Bir göreve ilk defa veya yeniden atananlardan belge ile ispatı mümkün zorlayıcı sebepler olmaksızın 62’nci maddedeki süre içinde işe başlamayanların atanmaları iptal edilir ve bunlar 1 yıl süreyle Devlet memuru olarak istihdam edilemezler. Bunların belge ile ispatı mümkün zorlayıcı sebepler nedeniyle göreve başlamama hali iki ayı aştığı takdirde atama işlemi atamaya yetkili makamlarca iptal edilir.

Başka yerdeki,bir göreve atananlardan 62’nci maddedeki süre içinde hareket ederek belli yol süresi sonunda yeni görevlerine başlamayanlara,eski görevlerinden ayrılış ve yeni görevlerine başlayış tarihleri arasında aylık verilmemek şartı ile 10 günlük bir süre daha verilebilir. Belge ile ispatı mümkün zorlayıcı sebepler olmaksızın bu süre sonunda da yeni görevlerinde işe başlamayanlar memuriyetten çekilmiş sayılırlar.

Madde 64-Devlet memurunun kademede ilerlemesi için aşağıdaki şartların bulunması lazımdır:

(Ek:29.11.1984-KHK-243/9md.)Devlet memurlarından 6 yıllık sicil notu ortalaması 90 ve daha yukarı olanların aylık derecelerinin yükseltilmesinde dikkate alınmak üzere bir kademe ilerlemesi uygulanır.

(Ek:9.4.1990-KHK-418/4md;İptal:Ana. Mah.’nin 5.2.1992 tarih ve E.1990/22,K.1992/6 sayılı Kararı ile; Yeniden düzenleme:18.5.1994-KHK-527/4md.)Ancak,72’nci madde gereğince belirli bir süre görev yapmak üzere mecburi olarak sürekli görevle atanan Devlet Memurlarından kalkınmada 1’inci derede öncelikli yörelerde bulu nanlara (Erzurum ve Artvin İlleri dahil)bu yörelerde fiilen çalışmak suretiyle başarılı geçirilen her iki yılın karşılığında aylık derecelerinin yükseltilmesinde dikkate alınmak üzere ayrıca bir kademe ilerlemesi daha verilir, Yıl lık izinde geçirilen süreler fiilen çalışılmış sayılır. İki yıldan az süreler dikkate alınmaz.

64’ncü maddede belirtilen şartları haiz her sınıf ve derecedeki memurlar hak kazandıkları tarihten geçerli olmak üzere ve başkaca bir işleme gerek kalmaksızın bir ileri kademeye ilerlemiş sayılırlar. Kademe ilerlemesine hak kazanamayan memurlar kurumlarınca her ay alınacak toplu onaylarla belirlenir. Kademe ilerlemesi yapmış sayılanlardan ilerlemeye müstehak olmadıkları sonradan tespit edilenlerin kademe ilerlemeleri,ilerlemiş sayıldıkları tarihten geçerli olmak üzere iptal edilir.

Derece yükselmesi ve kademe ilerlemesi ile ilgili onay mercii atamaya yetkili amirdir. Onay mercileri kademe ilerlemeleri ile ilgili yetkilerini devredebilirler.

Bakanlar Kurulu Kararı veya ortak kararla atanmış olanların görev değişikliği niteliğinde olmayan derece yükselmeleri ilgili Bakanın veya yetkili kıldığı makamın onayı ile olur.

Üst derece kadroya atanmış olup da kazanılmış hak ve emeklilik keseneğine esas aylık dereceleri daha aşağıda bulunanların (45’inci maddeye göre kadro karşılık gösterilmek suretiyle yapılan atamalar hariç)kazanılmış hak ve emeklilik keseneğine esas aylık derecelerinin yükseltmeleri için bu durumun devam ettiği sürece,yukarıdaki fıkralarda belirtilen onaya gerek yoktur.

&lbsp; Diğer şartları taşımakla birlikte üst dgrecelerde boş kadro olmadığı için derece yükselmesi yapamayan mgmurların kazanılmış hak aylıkları,öğrenim durumları itibariyle yükselebilecekleri dereceyi aşmamak şartıyla işgal etmekte oldukları kadroların bir üst derecesine yükseltilebilir. >/span>

a)(Değişik:26.6.1984- KHK-241/4md.)Üst derecelerden boş bir kadronun bulunması,

b)Derecesi içinde en az 3 yıl ve bu derecenin 3’üncü kademesinde 1 yıl bulunmuş,

d)Sicil bakımından üst derecelere yükselebilecek nitelikte bulunduğunun saptanmış,

B)(Değişik:4.5.1984-KHK-199/1md.26.6.1984-KHK-241/4Md.)Eğitim ve öğretim hizmetleri sınıfı hariç,sınıfların1,2,3 ve 4'üncü derecelerindeki kadrolarına,derece yükselmesindeki süre kaydı aranmaksızın, atanmasındaki usule göre daha aşağıdaki derecelerden atama yapılabilir.

a)1'inci dereceli görevlerden ek göstergesi 650(1) ve daha yukarıda olanlar için en az 12 yıl,

b)1 ve 2'nci derece görevlerden ek göstergesi 650(1)'den az olanlar için en az 10 yıl,

(Ek fıkra:26.8.1993-KHK-501/1md.;İptal:Ana.Mah.'nin 6.10.1993 tarih ve E.1993/32,sayılı Kararı ile.)

(Değişik:27.6.1989-KHK-375/7Md.)8.6.1984 tarih ve 217 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2'nci maddesi kapsamına dahil kurumlarda fiilen çalışmış olması ve yüksek öğrenim görmüş bulunması şarttır. Ancak dört yıldan daha az süreli yükseköğrenim görenler için yukarıdaki sürelere ikişer yıl ilave edilir. Yasama Organı üyeli ğinde, Kanunlarla kurulan fonlarda,muvazzaf askerlikte ve okul devresi dahil yedek subaylıkta ve uluslararası kuruluşlarda geçen sürelerin tamamı ile yüksek öğrenim gördükten sonra özel kurumlarda veya serbest olarak çalış tıkları sürenin 6 yılı geçmemek üzere 3/4'ü yukarıdaki sürelerin hesabında dikkate alınır.

Bu bent hükümlerine göre atananlar atandıkları kadronun aylık(Ek gösterge dahil)ve diğer haklarından yarar lanırlar. Bu suretle üst dereceye atananların bu kadrolarda geçirdikleri her yıl kademe ilerlemesi ve her ''3"yıl derece yükselmesi sayılmak suretiyle kazanılmış hak ve emeklilik keseneğine esas aylık derecelerinin yükselmesinde gözönüne alınır.Ancak atandıkları kadro aylıkları,başka görevlere atanma halinde kazanılmış hak sayılmaz.

Kurumlar Eğitim ve Öğretim,Sağlık ve Yardımcı Sağlık ve Teknik Hizmetler Sınıflarına dahil memurlardan, kariyerlerinden yararlanmak istediklerini 2-4'üncü dereceler arasındaki idari görevlere ait olup kazanılmış hak derecelerinin iki altındaki derecelerden tespit ve ihdas edilmiş kadrolara atayabilirler.

Bu suretle atanan memurların aylıkları kazanılmış hak dereceleri üzerinden ödenir.Ancak kazanılmış aylık dereceleri ve kariyer hizmet sınıfları için tespit edilen ek gösterge,zam ve tazminatlar ile atandıkları görevlerin ek gösterge,zam ve tazminatlarının farklı olması halinde fazla olanı ödenir.

(Değişik:29.11.1984-KHK-243/12 md.)Memurların eşit dereceler arasında veya derece yükselmesi suretiyle sı nıf değiştirmeleri caizdir.Bu şekilde sınıf değiştireceklerin geçecekleri sınıf ve görev için bu Kanunda veya kuruluş kanunlarında belirtilen niteliklere sahip olmaları şarttır.Bu durumda sınıfları değişenlerin eski sınıflarının dere cesinde elde ettikleri kademelerde geçirdikleri süreler yeni sınıflardaki derecelerinde dikkate alınır. Kurumlar,memurlarını meslekleri ile ilgili sınıftan genel idare hizmetleri sınıfına veya genel idare hizmetleri sınıfından meslekleri ile ilgili sınıfa,görev ve ünvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle atayabi lirler.

Eski sınıflarında,görev alacakları yeni sınıfa göre memurluğa daha yüksek bir derece ve kademeden başlamış olup da sınıf değiştirenlerin yeni görevlerindeki ilk ilerleme süreleri eski sınıflarında kazandıkları derece ve kademelere tekabül eden süre kadar uzatılır ve bu süre tamamlanılcaya kadar kendilerine sınıf değiştirmeleri sıra sında bulunduknarı derecede kademe ilerlemesi verilmez.

Kurumlarda yer değiştirme suretiyle atanmalar;hizmetlerin gereklerine,özelliklerine,Türkiye'nin ekonomik,sosyal, kültürel ve ulaşım şartları yönünden benzerlik ve yakınlık gösteren iller gruplandırılarak tespit edilen bölgeler arasında adil ve dengeli bir sistem içinde yapılır.

1)Bu maddenin (B) bendinin (a) ve (b) alt bentlerindeki 650 rakamı,6400 olarak değişmiştir.26.6.1984 tarih ve 241 sayılı KHK'nın 4 üncü maddesi ile getirilmiş ve metne işlenmiş olup,bu ek göstergeler 527 sayılı KHK ile yeniden tespit edilmiştir.(Bkz.Bu Kanunun sonundaki 1 SAYILI EK GÖSTERGE CETVELİ)

(Değişik:9.4.1990-KHK-418/5 md.;İptal:Ana.Mah.'nin 5.2.1992 tarih ve E.1990/22,K.1992/6 sayılı Kararı ile;Yeniden düzenleme:18.5.1984-KHK-527/5 md.)Yeniden veya yer değiştirme suretiyle yapılacak atamalarda;aile birimini muhafaza etmek bakımından kurumlar arasında gerekli koordinasyon sağlanarak memur olan diğer eşin de isteği halinde ataması,atamaya tabi tutulan memurun atandığı yere 74 ve 76 ncı maddelerde belirtilen esaslar çerçevesinde yapılır.Yer Değiştirme suretiyle atanmaya tabi memurun atandığı yerde eşinin atanacağı teşkilatın bulunmaması ya da teşkilatı olmakla birlikte niteliğine uygun münhal bir görev bulunmaması ve ilgilinin de talebi halinde,bu personele eşinin görev süresi ile sınırlı olmak üzere aşağıdaki şartlarda izin verilebilir.

(Ek:9.4.1990-KHK-418/5 md.;İptal:Ana.Mah.'nin 5.2.1992 tarih ve E.1990/22,K.1992/6 sayılı Kararı ile;Yeniden düzenleme:18.5.1994-KHK-527/5 md.)Bu suretle izin verilenlere,aylık ve diğer ödemelerine karşılık olarak,aylık(taban ve kıdem aylığı dahil) ek gösterge zam ve tazminatlarının kanuni kesintiler düşüldükten sonraki net miktarının eşleri;

a)Olağanüstü Hal Bölgesine dahil illerle bu illere müçavir olarak belirlenen illerde görevli olanlara %60'ı,

(Ek:9.4.1990-KHK-418/5 md.;İptal:Ana.Mah.'nin 5.2.1992 tarih ve E.1990/22,K.1992/6 sayılı Kararı ile;Yeniden düzenleme:18.5.1994-KHK-527/5 md.)Yukarıda sayılanların kadroları eşlerinin görevlendirme süresiyle sınırlı olarak saklı tutulur.Ancak,bu süre memuriyet boyunca 4 yılı hiç bir surette geçemez.Bunların kademe ilerlemesi;emeklilik ve diğer bütün hakları ve yükümlülükleri devam eder.Ancak ücretsiz izin verilenlerin bu sürelerinin emeklilikten sayılabilmesi için kesenek ve kurum karşılıklarının her ay kendileri tarafından T.C.Emekli Sandığına yatırılması gerekir.

(Değişik:29.11.1984-KHK-243/13md.)Memurların atanamayacakları yerler ve bu yerlerdeki görevler ile kurumların özellik arz eden görevlerine atanabilmeleri için hangi kademelerde ne kadar hizmet etmeleri gerektiği ve yer değiştirme ile ilgili atama esasları Devlet Personel Başkanlığınca hazırlanacak bir yönetmelik belirlenir. Kurumlar atamaya tabi olacak personel için bu yönetmelik esaslarına göre Devlet Personel Başkanlığının görüşünü almak suretiyle bir personel ve atama planı hazırlar.(1)

Aynı Kurumun başka başka yerlerde bulunan aynı sınıftaki memurları,karşılıklı olarak yer değiştirme suretiyle atanmalarını isteyebilirler.Bu isteğin yerine getirilmesi atamaya yetkili amirlerince uygun bulunmasına bağlıdır.

Memurların bir kurumdan diğerine nakilleri:

Madde 74-(Değişik:15.5.1975-1897/1md.)

Memurların bu Kanuna tabi kurumlar arasında,kurumların muvafakati ile kazanılmış hak dereceleri üzerinden veya 68'inci maddedeki esaslar çerçevesinde derece yükselmesi suretiyle,bulundukları sınıftan veya öğrenim durumları itibariyle girebilecekleri sınıftan,bir kadroya nakilleri mümkündür. Kazanılmış hak derecelerinin altındaki derecelere atanabilmeleri için ise atanacakları kadro derecesi ile kazanılmış hak dereceleri arasındaki farkın 3 dereceden çok olmaması ve memurların isteği de şarttır.

Aşağı dereceye atananların 68'inci maddede yazılı süre kaydı aranmaksızın eski derecelerine tekrar atanmaları caizdir.

9 Kazanılmış hak derecelerinden aşaòı derecelere atananların aylık derece ve kademeleri genel hükümlere göre tespit edilmekle beraber,atandıkları bu derecelerde geçirdikleri süreler (kesenek ve karşılık farklarının kendileri tarafından her ay T.C.Emekli Sandığına gönderilmesini kabul etmeleri şartıyle)emeklilik yönünden eski derecelerinde değerlendirilir.

&nbsr; &n`sp; 18.6.1984 gün ve 217 sayılı KHK.'nin 2 nci maddesi kapsamına giren kurumlarla bu Kanuna tabi kurumlar arasındaki nakillerde de yukarıdaki hükümler uygulanır. Aynı KHK.'nin 2 nci maddesi kapsamına giren kurumlarda çalışıp 657 sayılı Kanuna tabi olmayan personelden,hizmete giriş dereceleri 36'ncı madde ile tespit edilen giriş derecelerinin üzerinde olanların ilk ilerleme ve yükselmeleri için kanuni bekleme sürelerine yukarıda yazılı dereceler arasındaki sürelere tekabül eden süre kadar ilave edilir.(1)

(İl.Md. 71,73,76,91,92,93)

Memurların diğer kurumlardan bu Kanuna tabi kurumlara geçmeleri:

Madde 75-(Mülga:23.12.1972-KHK-2/5 md.)

Memurların kurumlarınca görevlerinin ve yerlerinin değiştirilmesi:

Madde 76-(Değişik:15.5.1975-1897/1 md.)

Kurumlar görev ve ünvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle memurları bulundukları kadro derecelerine eşit veya 68'inci maddedeki esaslar çerçevesinde daha üst,kurum içinde aynı veya başka yerlerdeki diğer kadrolara naklen atayabilirler.

Memurlar istekleri ile,kurumlarında kazanılmış hak derecelerinin en çok üç derece altında aynı veya başka yerlerdeki kadrolara atanabilirler.

Aşağı dereceye atananların 68'inci maddede yazılı süre kaydı aranmaksızın eski derecelerine tekrar atanmala rı mümkündür.

Kazanılmış hak derecelerinden aşağı derecelere atananların aylık derece ve kademeleri genel hükümlere göre tespit edilmekle beraber,atandıkları bu derecelerde geçirdikleri süreler (kesenek ve karşılık farklarının kendileri tarafından her ay T.C.Emekli Sandığına gönderilmesini kabul etmeleri şartıyle)emeklilik yönünden eski derecelerinde değerlendirilir.

(İl.Md.62-63,71-74,170-172)

Bilgilerini artırmak için yabancı memleketlere gönderilenlerin hak ve yükümlülükleri:

Madde 79-(Değişik:28.7.1971-1449/1 md.)

(Değişik birinci fıkra:18.5.1994-KHK-527/6md.)78'inci maddede yazılı olanlar kadrolarında bırakılırlar.

Kadro karşılığı sözleşme ile istihdam edilenlerin sözleşmeleri devam eder ve (Şahsen özel burs sağlayan ve bu burstan istifade etmesi için kurumlarınca kendilerine maaşsız izin verilmesi uygun görülenler hariç)aylık ve diğer her türlü ödemeleri ile sözleşme ücretlerinin Kanuni kesintilerinden sonra kalan net tutarının %60'ını Kurumlarından alırlar.Bunların kademe ilerlemesi emeklilik ve diğer bütün hakları ve yükümlülükleri devam eder.İzin bitiminde yol süresi hariç 15 gün içinde görevlerine dönerler.Bunlardan kurumlarınca kendilerine maaşsız izin verilmesi uygun görülenlerin bu süreleri keseneklerinin ve karşılıklarının kendileri tarafından her ay T.C.Emekli Sandığına gönderilmesini kabul etmeleri şartıyla emeklilik yönünden eski derecelerinde değerlendirilir.

(Değişik:22.8.1989-KHK-378/2md.)Kurumlarınca gönderilenlere,gittikleri ülkelerde sürekli görevle bulunan ve dokuzuncu derecenin birinci kademesinden aylık alan meslek memurlarına ödenmekte olan yurtdışı aylığının 2/3'ü ödenir. Burslu gidenlerin aldıkları burs miktarları bu miktarın altında ise aradaki fark kurumlarınca kendilerine ayrıca ödenir.

(Değişik:12.2.1982-2595/6md.)Bu suretle yapılacak fark ödeme,her türlü vergiden müstesnadır.

Sürelerinin bitiminde görevlerine başlamayanlar çekilmiş sayılırlar.Bu suretle çekilmiş sayılanlar aylık ve yol giderleri de dahil olmak üzere kendilerine kurumlarca yapılmış bulunan bütün masrafları iki kat olarak ödemeye mecburdurlar.

Görevlerine başlayıp da yükümlü bulundukları mecburi hizmetini bitirmeden ayrılanlar veya bir ceza sebebi ile memurluktan çıkarılmış olanlar mecburi hizmetlerinin eksik kalan kısmı ile orantılı miktarı iki kat olarak ödemek zorundadırlar.

(İl.Md. 79,80,218,224,225)

Silah altına alınma:

Madde 81-Hazarda ve seferde muvazzaflık hizmeti dışında silah altına alınan Devlet memurları,silah altında bulundukları sürece izinli sayılırlar.

(İl.Md. 82,83,84,183-186)

Terhis edilenlerin görevlerine dönmeleri:

Madde 82-(Değişik:23.12.1972-KHK-2/1 md.)Hazarda eğitim ve manevra maksadıyla veya seferde muvaz zaflık hizmeti dışında silah altına alınan memurların terhislerinden sonra görevlerine başlamaları,62 ve 63'üncü maddelerin yer değiştirme suretiyle atamaya ilişkin hükümlerine tabidir.

(İl.Md. 62,63,81,183-186)

Muvazzaf askerliğe ayrılan memurların terhislerinde göreve başlatılmaları ile muvazzaf askerlik

te geçen sürelerin kademe ve derece intibaklarında değerlendirilmesi:

Madde 83-(Değişik:12.5.1982-2670/26 md.)

Devlet memuru iken muvazzaf askerlik hizmetini yapmak üzere silah altına alınanlardan askerlik görevini tamamlayıp memuriyete dönmek isteyenler,terhis tarihinden itibaren 30 gün içinde kurumlarına başvurmak ve kurumları da başvurma tarihinden itibaren azami 30 gün içinde ilgilileri göreve başlatmak zorundadırlar.

Bunların muvazzaf askerlikte geçen süreleri muvazzaf askerliğe ayrıldıkları sırada iktisap etmiş oldukları derecede kademe ilerlemesi yapılmak suretiyle değerlendirilir.Bu gibilerin muvazzaf askerliğe ayrılmadan önce işgal ettikleri kadroda kazandıkları kademe ilerlemeleri ayrıca gözönünde bulundurulur.Askerlik öncesi kademe ilerlemeleri ile askerlikte geçen süre toplamının 3 yılı aşan kısmı usulü dairesinde üst dereceye terfi ettikleri zaman bu derece kademe ilerlemesi yapılmak suretiyle değerlendirilir.

(İl.Md. 94,164)

Muvazzaf askerliğini yaptıktan sonra Devlet memurluğuna girenlerin kademe intibakları:

Madde 84-(Değişik:31.7.1970-1327/37 Md.)

Muvazzaf askerlik görevini yaptıktan sonra Devlet memurluğuna atananlar adaylık esaslarına tabi olurlar ve muvazzaf askerlikte geçen süreleri asaletlerinin tasdikinden sonra kademe ilerlemesi yapılmak ve sınav veya seçmeye tabi tutulmak suretiyle derece yükseltilmesinde de değerlendirilir.

(İl.Md. 58,62,63,84,164 )

Seferde veya talim ve manevra için hazarda silah altına alınanların askerlik sürelerinin kademe

ve derece intibakları:

Madde 85-(Değişik:31.7.1970-1327/38 Md.)

Devlet memurlarından muvazzaflık hizmeti dışında talim ve manevra maksadıyle veya seferde silah altına alınanlarının kademe ilerlemeleri devam eder.Bu süre içinde derece yükselmesi gerektiğinde terhislerinden sonra açık kadro bulunması ve sınav veya seçmede başarı göstermeleri şartiyle silah altında geçen süreleri yükselecekleri üst derecenin kademelerinde dikkate alınır.

(İl.Md. 81,82,183-186)

Vekalet görevi ve aylık verilmesinin şartları:

Madde 86-(Değişik: 15.5.1975-1897/1 md.)

Memurların kanuni izin geçici görev,disiplin cezası uygulaması veya görevden uzaklaştırma nedenleriyle işlerinden geçici olarak ayrılmaları halinde yerlerine kurum içinden veya diğer kurumlardan veya açıktan vekil atanabilir.

Bir görevin memurlar eliyle vekaleten yürütülmesi halinde aylıksız vekalet asıldır.

Ancak,ilkokul öğretmenliği (Yaz tatili hariç),tabiplik,diş tabipliği,eczacılık,mühendislik ve mimarlık, veterinerlik, köy ve kasaba imamlığına ait boş kadrolara açıktan vekil atanabilir.

Aynı kurumdan birinci fıkrada sayılan ayrılmalar dolayısıyle atanan vekil memurlara vekalet görevinin 3 aydan fazla devam eden süresi için,kurum dışından veya açıktan atananlarla kurum içinden ilkokul öğretmenliğine atanan öğretmenler ile veznedarlık görevine atananlara göreve başladıkları tarihten itibaren vekalet aylığı ödenir.

Bu Kanuna tabi kurumlarda çalışan veteriner hekim veya hayvan sağlık memurları,veteriner hekim veya hayvan sağlık memuru bulunmayan belediyelerin veterinerlik veya hayvan sağlık memurluğu hizmetlerini ifa etmek üzere bu hizmetlerle ilgili kadrolara vekalet aylığı verilmek suretiyle atanabilirler.

Yukarıda sayılan haller dışında,boş kadrolara ait görevler lüzum görüldüğü takdirde memurlara ücretsiz olarak vekaleten gördürülebilir.

Bu Kanuna tabi kurumlarda,mali nakdi ve ayni sorumluluğu bulunan saymanlık kadrolarının boşalması halinde bu kadrolara işe başladıkları tarihten itibaren vekalet aylığı verilmek suretiyle memurlar arasından atama yapılabilir.

(İl.Md. 78,79,81,88,90,102,105,108,125,174,175)

İkinci görev yasağı:

Madde 87-(Değişik:15.5.1975-1897/1 md.)

Memurlara;

a)Bu Kanuna tabi kurumlarda,

b) Sermayesinin tamamı Devlet tarafından verilmek suretiyle kurulan iktisadi kurumlar ile sermayesinin yarısından fazlası Devlete ait bankalarda.

c) Özel kanunlarla veya özel kanunların verdiği yetkiye dayanılarak kurulan banka ve kuruluşlarda,

d) Yukarıdaki bentlerde yazılı idare,kuruluş ve bankalar tarafından sermayelerinin yarısından fazlasına katılmak suretiyle kurulan kuruluşlarla bunların aynı oranda katılmaları ile vücut bulan kurumlarda,

İkinci görev verilemez; bu kurumlardan her ne ad ile olursa olsun para ödenemez ve yarar sağlanamaz.Ancak,bu kanunun memurlara ikinci görev verilmesini öngören hükümleri ile hakem,tasfiye memuru ve bilirkişilere takdir olunan İl Genel Meclisi ve İl Daimi encümeni başkanları,özel kanunlarla kurulan ve asli görevlerinin devamı niteliğinde olmayan çeşitli kurul,komisyon,heyet ve jüri çalışmalarına,Üniversiteler, Akademiler, Türkiye ve orta-Doğu Amme idaresi enstitüsü ve özel Kanunlarla kurulan araştırma kurumları tarafından idareyle ilgili olarak yapılan inceleme ve araştırma çalışmalarına katılanlar için özel kanunlarınca gösterilen veya kanunlara dayanılarak tespit edilen ücretlerin ödenmesine ilişkin hükümler saklıdır.(1) (İl.Md.86,88,89,90,174,175)

(1) 30.4.1985 gün ve 3186 sayılı Kanunun 29 uncu maddesi uyarınca Tarım satış Kooperatif ve Birliklerinde,yönetim ve denetim kurulları için 657 sayılı kanunun 87 inci maddesi hükmü uygulanmaz.

İkinci görev verilecek memurlar ve görevler:

Madde 88- (Değişik: 23.12.1972- KHK- 2/1 md.)

Bu kanuna tabi kurumlarda çalışan Devlet memurlarına esas görevlerinin yanında;

A) Özel kanunlarla veya özel kanunların verdiği yetkiye dayanılarak memurlara gördürülmesi öngörülen sürekli hizmetler,

B) Mesleki bilgisi ile ilgili olarak,hizmet olanakları elverişli bulunmak ve atamaya yetkili amir tarafından uygun görülmek şartıyle.

1- (Değişik: 29.11.1984- KHK- 243/15 md.) 87’inci maddede yazılı kurumların tabiplikleri,diş tabiplikleri eczacılıkları,kimyagerlikleri,veterinerlikleri,avukatlıkları ile Adli Tıp kurumu Uzmanlıkları

2- Asıl görevlerinin bulunduğu bucak,ilçe ve zorunlu hallerde iller belediyelerinin yüksek mühendis, mühen dis,yüksek mimar ve mimarlarca yürütülmesi gereken teknik hizmetleri,

İkinci görev olarak verilebilir.

(Değişik: 23.2.1995- KHK- 547/8 md.) Asıl görevlerinin yanında;

a) Tabiplere; sağlık müdürlüğü,sağlık müdür yardımcılığı,baştabiplik ve baştabip yardımcılığı,

b) Diş hekimlerine ve veterinerlere; meslekleri ile ilgili baştabiplik,

c) Veteriner,diş hekimi ve eczacılara; baştabip yardımcılığı,

d) Öğretmenlere;okul ve enstitü müdürlüğü,başyardımcılığı ve yardımcılığı görevleri,

İkinci görev olarak yaptırılabilir.

(İl. Md.86,89,90,174,175)

Ders görevi:

Madde 89- ( Değişik: 15.5.1975- 1897/1 md.)

Her derecedeki eğitim ve öğretim kurumları ile Üniversite ve Akademi (Askeri Akademiler dahil), okul, kurs

veya yaygın eğitim yapan kurumlarda ve benzeri kuruluşlarda öğretmen veya öğretim üyesi bulunmaması halinde öğretmenlere,öğretim üyelerine veya diğer memurlara veyahut açıktan atanacaklara ücret ile ek ders görevi verilebilir.

Ücretle okutulacak ders saatlerinin sayısı,ders görevi alacakların nitelikleri ve diğer hususlar ilgili Bakanlığın

teklifi ve Bakanlar Kurulunun kararı ile tespit olunur.

( İl.Md.90,147,176)

Birleşemeyecek görevler:

Madde 90- (Değişik: 23.12.1972- KHK- 2/1 md.)

Devlet memurlarına,vekalet görevi,ikinci görev veya ders görevlerinden ancak birisi verilebilir. Öğretmenlerin idare görevi bu hükmün dışındadır. Bir memurun üstünde birden çok ücretli vekalet görevi veya ikinci görev bulunamaz.

(İl,Md.86,87,88,89)

Kadroları kaldırılan devlet memurları:

Madde 91- Kadrosu kaldırılmış,olanların memurlukla ilgileri,emeklilik ve bu kanunda yazılı aylık ve aile ödeneği hakları ile yükümlülükleri devam eder.

Kadrosu kaldırılmış olan memurların,kendi kurumlarında veya başka kurumlarda eski sınıflarındaki derecelerine eşit bir göreve atanmaları mecburidir,atandıkları göreve başlamayanlar memurluktan çekilmiş sayılırlar.

Kadro kaldırılması sebebiyle açıkta kalan memurlar varken,bunların sınıf ve derecelerinde boşalacak kadrolara başkaları atanamaz.

(EK: 31.7.1970- 1327/42 md.) Kadrosunun kaldırılması sebebiyle açıkta kalan memurlar 71’inci madde esaslarına uyulmak kaydıyla diğer bir sınıftaki kadrolara da atanabilirler.

İl.Md.18,20,25,31,71,74,187,205)

Memurluktan çekilenlerin yeniden atanmaları;

Madde 92- ( Değişik: 12.5.1982- 2670/27 md.)

İki defadan fazla olmamak üzere memurluktan kendi istekleriyle çekilenlerden veya bu kanun hükümlerine göre çekilmiş sayılanlardan tekrar memurluğa dönmek isteyenler,ayrıldıkları sınıfta boş kadro bulunmak ve bu sınıfın niteliklerini taşımak şartıyla ayrıldıkları tarihte almakta oldukları aylık derecesine eşit bir derecenin aynı kademesine veya 71 inci madde hükümlerine uyulmak suretiyle diğer bir sınıfta eşit derecedeki kadrolara atanabilirler.

(Mülga ikinci fıkra: 29.11.1984- KHK- 243/56 md.)

657 sayılı kanuna tabi olmayan personelden kendi istekleri ile görevinden çekilmiş olanlar,boş kadro bulunmak ve gireceği sınıf niteliklerini taşımak kaydı ile bu Kanuna tabi kurumlardaki memuriyetlere atanabilirler.

Yasama görevinde veya bakan olarak geçirilen her yıl bir kademe ilerlemesi ve her iki yıl bir derece yükselmesine esas olacak şekilde değerlendirilir. (İl,Md.62,63,71,94,165)

Emeklilerin yeniden hizmete alınması:

Madde 93- (Değişik: 15.5.1975- 1897/1 md.)

T.C. Emekli Sandığı kanunu hükümlerine göre emekli olanlardan ( 5434 sayılı kanunun 104 üncü maddesine göre emeklilikle ilgili görevlere yeniden atanamayacaklar hariç) sınıfında yazılı nitelikleri taşımakta bulunanlar kanunun 92 inci maddesi hükümlerine göre kurumlarda boş kadro bulunmak şartıyla yeniden memurluğa alınabi lirler.

(Mülga ikinci fıkra: 12.5.1982- 2670/41 md.)

(İl,Md.19,71,98)

BÖLÜM : 4

MEMURLUĞUN SONA ERMESİ

Çekilme:

Madde 94- Devlet memuru bağlı olduğu kuruma yazılı olarak müracaat etmek suretiyle memurluktan çekil me isteğinde bulunabilir.

(Ek hüküm: 31.7.1970- 1327/75 md.) Mezuniyetsiz veya kurumlarınca kabul edilen mazereti olmaksızın görevin terk edilmesi ve bu terkin kesintisiz 10 gün devam etmesi halinde,yazılı müracaat şartı aranmaksızın,çekilme isteğinde bulunulmuş sayılır.

9 Çekilmek isteyen memur yerine"atanan kimsenin gelmesine veya çekilme isteğinin kabulüne kadcr görevine devam eder. Yerine atanan kimse bir aya kadar gelmediği veya yerine bir vekil atanmadığı takdirde,üstüne haber vgrerek görevini bırakabilir.

&nbqp; Olağanüstü mazeretle çekilenler, üstüle haber vermek şartıyla bir ay kaydına tabi değildirler.

(İl.Md.16,26,62,92,95,96,97,102,104,105,108,164)

9 Çekilmede devir ve teslim süresi: 

Madde 95- Çekilen Devlet memurlarından devir ve teslim ile yükümlü olanlar, bu işlemlerin sonuna kadar görevlerini bırakamazlar. Hizmet icaplarına göre devir ve teslim işlemleri için gerekli süreler,yönetmelikte belirtilir.(1)

(İl.Md.16,26,62,92,95,96,97,171)

Olağanüstü yönetim hallerinde çekilme usulü:

Madde 96- ( Değişik: 29.11.1984 - KHK- 243/16 md.)

Olağanüstü hal,sıkıyönetim,seferberlik ve savaş hallerinde veya genel hayata müessir afetlere uğrayan yerler deki Devlet memurları yerine atanacaklar gelip işe başlamadıkça görevlerini bırakamazlar.

(İl Md.20,26,94,97,125)

Çekilen ve çekilmiş sayılanların yeniden atanmaları:

Madde97- (Değişik: 29.11.1984- KHK- 243/17 md.)

Memurlardan mali ve cezai sorumlulukları saklı kalmak üzere;

A) 94 ‘üncü maddenin 2 inci ve 3 üncü fıkrasına uygun olarak memuriyetten çekilenler altı ay geçmeden,

B) Bu kanuna göre çekilmiş sayılanlar ile 94 üncü maddenin 2 inci fıkrasına uymadan görevlerinden ayrılanlar bir yıl geçmeden,

C) 95 ‘inci maddede yazılı zorunluluklara uymayanlar 3 yıl geçemeden,

D) 96 ‘ıncı maddeye aykırı hareket edenler hiçbir suretle,

Devlet memurluğuna alınamazlar.

(İl,Md.12,20,26,48,94,96)

Memurluğun sona ermesi:

Madde 98- Devlet memurlarının:

a) Bu kanun hükümlerine göre memurluktan çıkarılması,

b) Memurluğa alınma şartlarından herhangi birini taşımadığının sonradan anlaşılması veya memurlukları sırasında bu şartlarda herhangi birini kaybetmesi,

c) Memurluktan çekilmesi,

ç) İstek,yaş haddi,malullük ve sicil sebeplerinden biri ile emekliye ayrılması,

d) Ölümü, hallerinde memurluğu sona erer.

BÖLÜM: 5

ÇALIŞMA SAATLERİ,İZİNLER

Çalışma saatleri

Madde 99- ( Değişik: 15.5.1975- 1897/1 md.)

Memurların haftalık çalışma süresi genel olarak 40 saattir.

Bu süre Cumartesi ve Pazar günleri tatil olmak üzere düzenlenir.

Ancak özel kanunlarla yahut bu kanuna veya özel kanunlara dayanılarak çıkarılacak tüzük ve yönetmeliklere, kurumların ve hizmetlerin özellikleri dikkate alınmak suretiyle farklı çalışma süreleri tespit olunabilir.

Bakanlar kurulu yurt dışı kuruluşlarda hizmetin gerektirdiği hallerde,hafta tatilini Cumartesi ve Pazardan başka günler olarak tespit edebilir.

(İl. Md. 100,101,178,232)

Günlük çalışma saatlerinin tespiti:

Madde 100- Günlük çalışmanın başlama ve bitme saatleri ile öğle dinlenme süresi,bölgenin ve hizmetin özel liklerine göre merkezde Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığının teklifi üzerine Bakanlar kurulunca,illerde Valiler tarafından tespit olunur.

(İl. Md. 99,101,178,232)

Günün 24 saatinde devamlılık gösteren hizmetlerde çalışma saat ve usulünün tesbiti:

Madde 101- Günün 24 saatinde devamlılık gösteren hizmetlerde çalışan Devlet memurlarının çalışma saat ve şekilleri,Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığının muvafakati alındıktan sonra kurumlarınca düzenlenir.

(İl. Md. 99,101,178,232)

Yıllık izin:

Madde 102: (Değişik:31.7.1970- 1327/46 md.)

Devlet memurlarının yıllık izin süresi,hizmeti 1 yıldan on yıla kadar (On yıl dahil) olanlar için yirmi gün,hizmeti on yıldan fazla olanlar için 30 gündür. Zorunlu hallerde bu sürelere gidiş ve dönüş için en çok ikişer gün eklenebilir.

(İl. Md. 23,63,103,125)

Yıllık izinlerin Kullanılışı:

Madde 103: yıllık izinler,amirin uygun bulacağı zamanlarda,toptan veya ihtiyaca göre kısım kısım kulla nılabilir. Birbirini izleyen iki yılın izni bir arada verilebilir.

(Değişik cümle: 6.7.1995- KHK- 562/2 md.) Cari yıl ile bir önceki yıl hariç,önceki yıllara ait kullanılmayan izin hakları düşer.

Öğretmenler yaz tatili ile dinlenme tatillerinde izinli sayılırlar. Bunlara,hastalık ve diğer mazeret izinleri dışında, ayrıca yıllık izin verilmez.

Hizmetleri sırasında radyoaktif ışınlarla çalışan personele,her yıl yıllık izinlerine ilaveten bir aylık sağlık izini verilir.

(İl. Md. 23,63,94,102,125)

Mazeret izni:

Madde 104: A) Değişik : 12.2.1982- 2595/7 md.) Kadın memura doğum yapmasından önce 3 hafta ve doğum yaptığı tarihten itibaren 6 hafta müddetle izin verilir. Bu süreden sonra da 6 ay süre ile günde birbuçuk saat süt izni verilir.

B) Erkek memura,karısının doğum yapması sebebiyle isteği üzerine üç gün izin verilir.

C) (Değişik: 12.2.1982- 2595/7 md.) Memura isteği üzerine,kendisinin veya çocuğunun evlenmesi, annesinin, babasının,eşinin,çocuğunun veya kardeşinin ölümü halinde beş gün izin verilir.

Ç) Yukarıda belirtilen hallerden başka,merkezlerde atamaya yetkili amirler,illerde valiler,ilçelerde kaymakamlar ve yurt dışında diplomatik misyon şefleri tarafından dairesi amirinin muvafakatiyle,bir yıl içinde toptan veya parça parça olarak,mazeretleri sebebiyle memurlara 10 gün izin verilebilir.

Zaruret halinde on gün daha aynı usulle mazeret izni verilebilir. Bu takdirde ikinci defa aldığı bu izin yıllık izinden düşülür.

Bu fıkra hükmü öğretmenler için uygulanmaz.

Bu izinler sırasında özlük haklarına dokunulmaz.

(İl. Md. 23,63,94,125)

Hastalık izni:

Madde 105- (Değişik: 29.11.1984- KHK- 243/18 md.)

Memurlara hastalıkları halinde,verilecek raporlarda gösterilecek lüzum üzerine,aylık ve özlük haklarına dokunulmaksızın aşağıdaki esaslara göre izin verilir.

A) On yıla kadar (On yıl dahil) hizmeti olanlara altı aya kadar,

B) On yıldan fazla hizmeti olanlara oniki aya kadar.

C) Kanser verem ve akıl hastalıkları gibi uzun süreli bir tedaviye ihtiyaç gösteren hastalığa yakalananlara onsekiz aya kadar,

izin verilir.

Memurların,hastalıkları sebebiyle yataklı tedavi kurumlarında yatarak gördükleri,tedavi süreleri hastalık izinlerine ait sürelerin hesabında dikkate alınır.

İzin süresinin sonunda hastalıklarının devam ettiği resmi sağlık kurullarının raporu ile tespit edilenlerin izinleri bir katına kadar uzatılır. Bu sürelerin sonunda da iyileşmeyen memurlar hakkında emeklilik hükümleri uygulanır. Bunlardan gerekli sağlık şartlarını yeniden kazandıkları resmi sağlık kurullarınca tespit edilenler tekrar görev almak istedikleri takdirde,eski derece ve niteliklerine uygun görevlere öncelikle atanırlar.

Görevlerinden dolayı saldırıya uğrayan memurlar ile görevleri sırasında ve görevlerinden dolayı bir kazaya uğrayan veya bir meslek hastalığına tutulan memurlar,iyileşinceye kadar izinli sayılırlar.

Sıhhi izin sürelerine esas hizmetin hesabında 87 inci maddede sayılan kurumlarda emekli keseneği veya sigorta pirimi ödenmek suretiyle geçen süreler ile askerlikte geçen süre dikkate alınır.

(İl. Md. 23,63,94,125)

İyileşme halinde göreve dönüş:

Madde 106- 105’inci maddede yazılı en çok süreler kadar izin alanlar,izinlerinin sonunda işe başlayabilmek için, iyileştiklerine dair raporunu (Yurt dışındaki memurlar için mahalli usule göre verilecek raporu) getirmek zorundadırlar. (İl. Md.105,107)

Raporları verecek hekim ve sağlık kurulları hakkında yönetmelik:

Madde 107- Hastalık raporlarının hangi hallerde,hangi hekimler veya resmi sağlık kurulları tarafından verileceği ve süreleri ile bu konuya ilişkin diğer hususlar, Sağlık ve Sosyal Yardım,Maliye ve Dışişleri Bakanlıklarının mütalaaları alınarak,Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığınca düzenlenecek bir yönetmelikle belirtilir. (1) (İl. Md. 105,106,209)

Aylıksız izin:

Madde 108- (Değişik: 6.7.1995 - KHK- 562/3 md.)

Devlet memurunun bakmaya mecbur olduğu veya memur refakat etmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek ana,baba,eş ve çocukları ile kardeşlerinden birinin ağır bir kaza geçirmesi veya önemli bir hastalığa tutulmuş olması hallerinde, bu hallerin raporla belgelendirmesi şartıyla Devlet memurlarına istekleri üzerine en çok altı aya kadar aylıksız izin verilebilir. Aynı şartlarla bu süre bir katına kadar uzatılabilir.

Devlet memurlarına 10 hizmet yılını tamamlamış olmaları ve istekleri halinde memuriyet süreleri boyunca ve bir defada kullanılmak üzere altı aya kadar aylıksız izin verilebilir. Ancak, Sıkıyönetim veya olağanüstü hal ilan edilen bölgelere veya kalkınmada öncelikli yörelere 72 inci maddede gereğince belli bir süre görev yapmak üzere mecburi olarak sürekli görevle atananlar hakkında bu bölgelerdeki görev süreleri içinde bu fıkra hükmü uygulanmaz.

Doğum yapan memurlara istekleri halinde en çok oniki aya kadar aylıksız izin verilebilir.

Yetiştirilmek üzere (bursla gidenler dahil) yurt dışına Devlet tarafından gönderilen öğrenci ve memurlarla, yurt içine ve yurt dışına sürekli görevle atanan memurların eşlerine memuriyetleri süresince her defasında bir yıldan saz olmamak üzere en çok dört yıla kadar aylıksız izin verilebilir. Bunların dönüşlerinde, bu kanunun 72 inci maddesi çerçevesinde görev yerlerine bağlı olmaksızın atamaları yapılır.

Aylıksız izin süresinin bitiminden önce mazeretini gerektiren sebebin kalkması halinde,memur derhal görevine dönmek zorundadır. Mazeret sebebinin kalkması halinde veya aylıksız izin süresinin bitiminde görevine dönmeyenler, memuriyetten çekilmiş sayılırlar.

Muvazzaf askerliğe ayrılan memurlar askerlik süresince görev yeri saklı kalarak aylıksız izinli sayılırlar. Bunlar hakkında 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu hükümleri ile bu kanunun 83 üncü maddesi hükümleri saklıdır. (İl. Md. 23,27 72,83)

BÖLÜM : 6

SİCİLLER

Memur kütüğü,numarası,cüzdanı,özlük dosyası:

Madde 109- Devlet memurları kurumlarınca tutulacak memur kütüğüne kaydolunurlar. Her memura bir numara verilir. Her memur için bir memur cüzdanı düzenlenir ve bir özlük dosyası tutulur.

(İl. Md. 111,121)

Sicil dosyası:

Madde 110- Her devlet memurunun bir sicil dosyası bulunur. Sicil amirleri tarafından düzenlenecek sicil raporları ile varsa müfettişler tarafından verilen denetleme raporları ve memurların mal beyannameleri sicil dosyalarına konulur. (İl. Md. 14,111,121,133)

Madde 111- Devlet memurlarının ehliyetlerinin tespitinde,kademe ilerlemelerinde,derece yükselmelerinde, emekliye çıkarma veya hizmetle ilişkilerinin kesilmesinde özlük ve sicil dosyaları başlıca dayanaktır.

Sicil raporu vermeye yetkili sicil amirleri,kurumlarınca,Devlet personel Başkanlığının olumlu görüşü alınmak suretiyle 121 inci maddede öngörülen yönetmeliğe uygun olarak çıkarılacak özel yönetmeliklerde belirlenir.

Kurumların taşra teşkilatlarında bulanan memurların sicil amirleri Vali ve Kaymakamlardır.(1)

(EK: 7.1.1988 - KHK- 309/1 md.) ancak,birden fazla İl’de faaliyet gösterecek şekilde bölge müdürlükleri olarak teşkilatlanmış olan kurumlardan hangileri hakkında ikinci fıkra hükmü uygulanmayacağı Bakanlar kurulunca belirlenir. (1)

Madde 113- Sicil amirleri,belli zamanlarda düzenleyecekleri sicil raporlarında, memurların liyakat derecesini not esasına göre kıymetlendirerek tespit ederler (2)

Madde 115 - Sicil amirleri maiyetlerindeki memurların sicil raporları ile birlikte, bunların genel durum ve davranışları bakımından da olumlu ve olumsuz nitelikleri, kusur ve eksiklikleri hakkında mütalaalarını bildirirler. (İl.Md.112, 113, 114)

Madde 117- Devlet memurlarının yetersizlikleri halinde sicil raporlarında yazılı bulunan kusur ve eksiklikleri, uyarılmaları bakımından, gizli bir yazı ile atamaya yetkili sicil amirleri tarafından kendilerine bildirilir.

Madde 118- 117'nci maddeye göre kendisine tebligat yapılan devlet memurları, buna karşı tebliğ tarihinden itibaren en çok bir ay içinde aynı amirlere itiraz edebilirler.

(Değişik: 29.11.1984 - KHK- 243/20 md.) Atamaya yetkili amirler itirazla ilgili kararlarını iki ay içinde ilgi liye yazı ile bildirirler.

Sicil raporlarındaki sicil notu ortalaması 100 üzerinden 60 ve daha yukarı olanlar olumlu sicil almış sayılırlar.

Sicil raporlarındaki sicil notu ortalaması 60'ın altında olanlar olumsuz sicil almış sayılırlar.

Sicil amirleri hakkında, daha üst amirlerce düzenlenecek sicil raporlarında maiyetlerinde çalışan memurların sicil notu takdirindeki başarı dereceleri göz önünde bulundurulur.

İki defa üst üste olumsuz sicil alan memurlar başka bir sicil amirinin emrine atanırlar, burada da olumsuz sicil almaları halinde memuriyetle ilişkileri kesilerek haklarında T.C.Emekli Sandığı Kanununun emeklilikle ilgili hükümleri uygulanır.

Devlet memurunun mesleki ehliyetinin tesbiti amacı ile sicilinde bulunacak bilgiler, ayrılış sicilinin verileceği haller, sicil raporlarının şekli, taşıyacağı sorular, düzenleme zamanı, uygulanacak not usulü ve bunların dere-celendirilmesi, muhafaza ile görevli makamlara dair esaslar ile itiraz ve bunu inceleyecek merciler: Vali ve Kaymakamların hangi memurların birinci, ikinci ve üçüncü sicil amirleri olduğu, hangi memurlar hakkında da ek sicil raporu verecekleri ve diğer hususlar genel yönetmelikle düzenlenir.(1)

Madde 122 - Görevinde olağanüstü gayret ve çalışması ile başarı sağlayan memurlara merkezde atamaya yetkili amirler, illerde valiler ve kaymakamlar tarafından takdirname verilebilir.

Bağlı bulundukları kurumlarda olağanüstü gayret ve çalışmaları sonucunda emsallerine göre başarılı görev yaptıkları görülen devlet memurlarına bağlı veya ilgili bakanın uygun görmesi üzerine bir mali yıl içinde bir aylıkları tutarını, Emniyet Hizmetleri Sınıfına dahil memurlarla Maliye ve Gümrük Bakanlığında Gümrük işlerinde görevli memurlara iki aylıkları tutarını aşmamak üzere ödül verilebilir. Bunlardan uygun görülenlere ilgili bakanın teklifi ve başbakanın tasvibi ile bir aylıkları tutarında daha ödeme yapılabilir.

Bu maddeye göre bir mali yıl içinde ödüllendirileceklerin sayısı, kurumun yılbaşındaki serbest kadro mevcudunun binde onundan, Maliye ve Gümrük Bakanlığına tahsis edilmiş serbest kadrolar ile Eğitim ve Öğretim Hizmetleri sınıfı ve Emniyet Hizmetleri Sınıfına dahil kadrolar için binde yirmisinden fazla olamaz.

Disiplin amirleri; kurumların kuruluş ve görev özellikleri dikkate alınarak Devlet Personel Başkanlığı'nın görüşüne dayanılarak özel yönetmeliklerinde tayin ve tesbit edilecek amirlerdir.

(Değişik : 12.5.1982 - 2670/30 md.) Kamu hizmetlerinin gereği gibi yürütülmesini sağlamak amacı ile kanun ların, tüzüklerin ve yönetmeliklerin, Devlet memuru olarak emrettiği ödevleri yurt içinde veya dışında yerine getirmeyenlere, uyulmasını zorunlu kıldığı hususları yapmayanlara ,yasakladığı işleri yapanlara durumun niteliğine ve ağırlık derecesine göre 125'nci madde de sıralanan disiplin cezalarından birisi verilir.

Devlet memurlarına verilecek disiplin cezaları ile her bir disiplin cezasını gerektiren fiil ve haller şunlardır:

A) Uyarma : Memura görevinde ve davranışlarında daha dikkatli olması gerektiğinin yazı ile bildirilmesidir.

a) Verilen emir ve görevlerin tam ve zamanında yapılmasında, görev mahallinde kurumlarca belirlenen usul ve esasların yerine getirilmesinde, görevle ilgili resmi belge araç ve gereçlerin korunması, kullanılması ve bakımında kayıtsızlık göstermek veya düzensiz davranmak,

b) Özürsüz veya izinsiz olarak göreve geç gelmek, erken ayrılmak, görev mahallini terketmek.

f) Görevine veya iş sahiplerine karşı kayıtsızlık göstermek veya ilgisiz kalmak,

h) Görevin işbirliği içinde yapılması ilkesine aykırı davranışlarda bulunmak.

B) Kınama : Memura, görevinde ve davranışlarında kusurlu olduğunun yazı ile bildirilmesidir.

b) Eşlerinin, reşit olmayan veya mahcur olan çocuklarının kazanç getiren sürekli faaliyetlerini belirlenen sürede kurumuna bildirmemek,

d) Hizmet dışında Devlet memurunun itibar ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışlarda bulunmak,

e) Devlete ait resmi araç, gereç ve benzeri eşyayı özel işlerinde kullanmak,

g) İş arkadaşlarına, maiyetindeki personele ve iş sahiplerine kötü muamelede bulunmak,

ı) Görev mahallinde genel ahlak ve edep dışı davranışta bulunmak ve bu tür yazı yazmak, işaret, resim ve benzeri şekiller çizmek ve yapmak,

k) Borçlarını kasten ödemeyerek hakkında yasal yollara başvurulmasına neden olmak,

C ) Aylıktan kesme : Memurun brüt aylığından 1/30 - 1/8 arasında kesinti yapılmasıdır.

a) Kasıtlı olarak; verilen emir ve görevleri tam ve zamanında yapmamak, görev mahallinde kurumlarca belirlenen usul ve esasları yerine getirmemek, görevle ilgili resmi belge araç ve gereçleri korumamak,bakımını yapmamak, hor kullanmak,

c) Devlete ait resmi belge, araç, gereç ve benzerlerini özel menfaat sağlamak için kullanmak,

d) Görevle ilgili konularda yükümlü olduğu kişilere yalan ve yanlış beyanda bulunmak,

f) Görev yeri sınırları içerisinde herhangi bir yerin toplantı, tören ve benzeri amaçlarla izinsiz olarak kul-lanılmasına yardımcı olmak,

ı) Hizmet içinde Devlet memurunun itibar ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışlarda bulunmak,

D) Kademe İlerlemesinin durdurulması: Fiilin ağırlık derecesine göre memurun bulunduğu kademede

Kademe İlerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren fiil ve haller şunlardır:

d) Amirine veya maiyetindekilere karşı küçük düşürücü veya aşağılayıcı fiil ve hareketler yapmak,

e) Görev yeri sınırları içinde herhangi bir yeri toplantı, tören ve benzeri amaçlarla izinsiz kullanmak veya kullandırmak,

g) Yetkili olmadığı halde basına, haber ajanslarına veya radyo ve televizyon kurumlarına bilgi veya demeç vermek,

h) Ticaret yapmak veya Devlet memurlarına yasaklanan diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunmak,

ı) Görevin yerine getirilmesinde dil, ırk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep ayrımı yapmak, kişilerin yarar veya zararını hedef tutan davranışlarda bulunmak,

ı) Amirine, maiyetindekilere, iş arkadaşları veya iş sahiplerine hakarette bulunmak veya bunları tehdit etmek,

m) Diplomatik statüsünden yararlanmak suretiyle yurt dışında, haklı bir sebep göstermeksizin ödeme kabili-yetinin üstünde borçlanmak ve borçlarını ödemedeki tutum ve davranışlarıyla Devlet itibarını zedelemek veya zorunlu bir sebebe dayanmaksızın borcunu ödemeden yurda dönmek,

o) Herhangi bir siyasal parti yararına veya zararına fiilen faaliyette bulunmak.

E) Devlet memurluğundan çıkarma: Bir daha devlet memurluğuna atanmamak üzere memurluktan çıkarmaktır.

Devlet memurluğundan çıkarma cezasını gerektiren fiil ve haller şunlardır:

a) İdeolojik veya siyasi amaçlarla kurumların huzur, sükun ve çalışma düzenini bozmak, boykot, işgal, engelleme, işi yavaşlatma ve grev gibi eylemlere katılmak veya bu amaçlarla toplu olarak göreve gelmemek, bunları tahrik ve teşvik etmek veya yardımda bulunmak,

b) Yasaklanmış her türlü yayını veya siyasi veya ideolojik amaçlı bildiri, afiş, pankart, bant ve benzerlerini basmak, çoğaltmak, dağıtmak veya bunları kurumların herhangi bir yerine asmak veya teşhir etmek,

e) Savaş, olağanüstü hal veya genel afetlere ilişkin konularda amirlerin verdiği görev veya emirleri yapmamak,

g) Memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunmak,

j) Yurt dışında Devletin itibarını düşürecek veya görev haysiyetini zedeleyecek tutum ve davranışlarda bulunmak,

k) 5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkındaki Kanuna aykırı fiilleri işlemek,

Disiplin cezası verilmesine sebep olmuş bir fiil veya halin cezaların sicilinden silinmesine ilişkin süre içinde tekerrüründe bir derece ağır ceza uygulanır. Aynı derecede cezayı gerektiren fakat ayrı fiil veya haller nedeniyle verilen disiplin cezalarının üçüncü uygulamasında bir derece ağır ceza verilir.

Geçmiş hizmetleri sırasındaki çalışmaları olumlu olan ve iyi veya çok iyi derecede sicil alan memurlar için verilecek cezalarda bir derece hafif olanı uygulanabilir.

Yukarıda sayılan ve disiplin cezası verilmesini gerektiren fiil ve hallere nitelik ve ağırlıkları itibariyle benzer eylemlerde bulunanlara da aynı neviden disiplin cezaları verilir.

Öğrenim durumları nedeniyle yükselebilecekleri kadroların son kademelerinde bulunan Devlet memurlarının, kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının verilmesini gerektiren hallerde,brüt aylıklarının ¼’ü- ½ si kesilir ve tekerrüründe görevlerine son verilir.

Özel kanunların disiplin suçlarına ve cezalarına ilişkin hükümleri saklıdır.

Yukarıda yazılı disiplin kovuşturmasının yapılmış olması fiilin genel hükümler kapsamına girmesi halinde, sanık hakkında ayrıca ceza kovuştuması açılmasına engel teşkil etmez.

Madde 126 - (Değişik 1.fıkra 29.11.1984 - KHK- 243/27 md.) Uyarma. kınama ve aylıktan kesme cezaları disiplin amirleri tarafından; kademe ilerlemesinin durdurulması cezası, memurun bağlı olduğu"kurumdaki disiplin kurulunun kararı alındıktan sonra, atamaya yetkili amirler, il disiplin kurullarının kararlarına dayanan halnerde valiler tarafından verilir.

&lbsp; Devlet memurluğundan çıkarma cezası amirlerin bu yoldaki isteği üzerine, memurun bağlı bulunduğu kuru mun yüksek disiplin kurulu kararıyla verilir.

&lbsp; Disiplin kurulu ve yüksek disiplin kurulunun ayrı bir ceza tayinine yetkisi yoktur,cezayı kabul veya reddeder.Ret halinde atamaya yetkili amirler l5 gün içinde başka bir disiplin cezası vermekte serbesttirler.

Özel kanunların disiplin cezası vermeye yetkili amir ve kurullarla ilgili hükümleri saklıdır.

Bu kanunun 125'inci maddesinde sayılan fiil ve halleri işleyenler hakkında, bu fiil ve hallerin işlendiğinin öğrenildiği tarihten itibaren ;

a) Uyarma, kınama, aylıktan kesme ve kademe ilerlemesinin durdurulması cezalarında bir ay içinde disiplin soruşturmasına,

b) Memurluktan çıkarma cezasından altı ay içinde disiplin kovuşturmasına,

Başlanmadığı takdirde disiplin cezası vermeye yetkisi zaman aşımına uğrar.

Disiplin cezasını gerektiren fiil ve hallerin işlendiği tarihten itibaren nihayet iki yıl içinde disiplin cezası verilmediği takdirde ceza verme yetkisi zaman aşımına uğrar.

Disiplin amirleri uyarma, kınama, aylıktan kesme cezalarını soruşturmanın tamamlandığı günden itibaren 15 gün içinde vermek zorundadırlar.

Kademe ilerlemesinin durdurulması cezası gerektiren hallerde soruşturma dosyası, kararını bildirmek üzere yetkili disiplin kuruluna 15 gün içinde tevdi edilir. Disiplin kurulu , dosyayı aldığı tarihten itibaren 30 gün içinde soruşturma evrakına göre kararını bildirir.

Memurluktan çıkarma cezası için disiplin amirleri tarafından yaptırılan soruşturmaya ait dosya, memurun bağlı bulunduğu kurumun yüksek disiplin kuruluna tevdiinden itibaren azami altı ay içinde bu kurulca, karara bağlanır.

Yüksek disiplin kurulları kendilerine intikal eden dosyaların incelenmesinde, gerekli gördükleri takdirde, ilgilinin sicil dosyasına ve her nevi evrakı incelemeye, ilgili kurumlardan bilgi almaya, yeminli tanık ve bilirkişi dinlemeye veya niyabeten dinletmeye,mahallen keşif yapmaya veya yaptırmaya yetkilidirler.

Hakkında memurluktan çıkarma cezası istenen memur, sicil dosyası hariç, soruşturma evrakını incelemeye tanık dinletmeye, disiplin kurulunda sözlü veya yazılı olarak kendisi veya vekili vasıtasıyla savunma yapma hakkına sahiptir.

Madde 130 - Devlet memuru hakkında savunması alınmadan disiplin cezası verilemez.

Soruşturmayı yapanın veya yetkili disiplin kurulunun 7 günden az olmamak üzere verdiği süre içinde veya belirtilen bir tarihte savunmasını yapmayan memur, savunma hakkından vazgeçmiş sayılır.

Madde 131- Aynı olaydan dolayı memur hakkında ceza mahkemesinde kovuşturmaya başlanmış olması,disiplin kovuşturmasını geciktiremez.

Memurun ceza kanununa göre mahkum olması veya olmaması halleri, ayrıca disiplin cezasının uygulan masına engel olamaz.

( Ek: 6.10.1983 - 2910/1 md.) 217 sayılı Devlet Personel Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında KHK.nın 2 nci maddesinde sayılan kuruluşlarda çalışan personel hakkında; görevden doğan veya görevi sırasında işledikleri suçlarla kişisel suçları sebebiyle Cumhuriyet savcıları veya askeri savcılar veya sorgu hakimlikleri veya Memurin Muhakematı Hakkında Kanun uyarınca yetkili kurullarca yapılan soruşturma sonunda düzenlenen takipsizlik, meni muhakeme, iddianame, talepname veya lüzumu muhakeme karar suretleri ile ilgili mahkemelerce verilen kesinleşmiş karar suretleri bu personelin bağlı olduğu bakanlık veya kurum veya kuruluşa gönderilir. (1)

Disiplin cezaları verildiği tarihten itibaren hüküm ifade eder ve derhal uygulanır.

Aylıktan kesme cezası,cezanın veriliş tarihini takip eden aybaşında uygulanır.

Verilen disiplin cezaları sıralı sicil amirine,Devlet memurluğundan çıkarma cezası ayrıca Devlet Personel Başkanlığına bildirilir.

Kendilerine disiplin cezası olarak aylıktan kesme veya kademe ilerlemesini durdurma cezası verilenler, valilik,büyükelçilik,müsteşar,müsteşar yardımcılığı,genel müdürlük,genel müdür yardımcılığı ve daire başkanlığı görevlerine atanamazlar.

Atamaları Bakanlar Iurulu Kararı ile yapılanlar hakkında da yukarıdaki fıkra hükmü uygulanır.

Disiplin cezaları memurun siciline işlenir.Devlet memurluğundan çıkarma cezasından başka bkr disiplin cezasına çarptırılmış olan memur uyarma ve kınama cezalarının uygulanmasından 5 sene,diğer cezaların uygulan masından 10 sene sonra atamaya yetkili amire başvurarak,verilmiş olan cezalarının sicil dosyasından silinmesini isteyebilir. Memurun,yukarıda yazılan süreler içerisindeki davranışları,bu isteğini haklı kılacak nitelikte görülürse, iste ğinin yerine getirilmesine karar verilerek bu karar sicil dosyasına işlenir.

Kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının sicilden silinmesinde disiplin kurulunun mütalaası alındıktan sonra yukarıdaki fıkra hükmü uygulanır.

Disiplin ve soruşturma işlerinde kanunlarla verilen görevleri yapmak üzere Kurum merkezinde bir Yüksek Disiplin Kurulu ile her ilde,bölge esasına göre çalışan kuruluşlarda bölge merkezinde ve kurum merkezinde ayrıca milli eğitim müdürlüklerinde birer disiplin kurulu bulunur.(1)

(Değişik:12.2.1982 -2670/38md.)Bu kurulların kuruluş,üyelerinin görev süresi,görüşme ve karar usulü ve hangi memurlar hakkında karar verebilecekleri ve disiplin amirlerinin tayin ve tespitinde uygulanacak esaslar ile bunların yetki ve sorumlulukları gibi hususlar Bakanlar Kurulunca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.(1) (İl .Md. 126,127,128,133,135,136)

Disiplin amirleri tarafından verilen uyarma ve kınama cezalarına karşı itiraz,varsa bir üst disiplin amirine yoksa disiplin kurullarına yapılabilir.

Aylıktan kesme,kademe ilerlemesinin durdurulması ve Devlet memurluğundan çıkarma cezalarına karşı idari yargı yoluna başvurulabilir. (İl.Md.134,136)

Disiplin amirleri ve disiplin kurulları tarafından verilen disiplin cezalarına karşı yapılacak itirazlarda süre, kararın ilgiliye tebliği tarihinden 7 gündür.

İtiraz halinde,itiraz mercileri kararı gözden geçirerek verilen cezayı aynen kabul edebilecekleri gibi cezayı hafifletebilir veya tamamen kaldırabilirler.

İtiraz edilmeyen kararlar ile itiraz üzerine verilen kararlar kesin olup,bu kararlar aleyhine idari yargı yoluna başvurulamaz.

İtiraz mercileri,itiraz dilekçesi ile karar ve eklerinin,kendilerine intikalinden itibaren 30 gün içinde kararla rını vermek zorundadırlar.

Madde 137-Görevden uzaklaştırma,Devlet kamu hizmetlerinin gerektirdiği hallerde,görevi başında kalmasın da sakınca görülecek Devlet memurları hakkında alınan ihtiyati bir tedbirdir.

Görevden uzaklaştırma tedbiri,soruşturmanın herhangi bir safhasında da alınabilir

ç)İlçelerde kaymakamlar (İlçg idare şube başkanları hakkında valinin muvafakatı şarttır.)

Valiler ve kaymakamlar tarafından alınan görevden,uzaklaştırma tedbiri,memurun kurumuna derhal bildirilir (İl.Md. 24,137,138-145)

Görevinden uzaklaştırılan Devlet memurları hakkında görevden uzaklaştırmayı izleyen 10 iş günü içinde soruşturmaya başlanması şarttır.

Memuru görevden uzaklaştırdıktan sonra memur hakkında derhal soruşturmaya başlamayan,keyfi olarak veya garaz veya kini dolayısıyle bu tasarrufu yaptığı,yaptırılan soruşturma sonunda anlaşılan amirler,hukuki,mali ve cezai sorumluluğa tabidirler. (İl.Md.24,138,140,142-145)

Madde 140-Haklarında mahkemelerce cezai kovuşturma yapılan Devlet memurları da 138'inci maddedeki yetkililer tarafından görevden uzaklaştırılabilirler.

Görevden uzaklaştırılan veya görevinden uzak kalan memurların hak ve yükümlülüğü:

Görevden uzaklaştırılan ve görevi ile ilgili olsun veya olmasın herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınan memurlara bu süre içinde aylıklarının üçte ikisi ödenir.Bu gibiler bu Kanunun öngördüğü sosyal hak ve yardım lardan faydalanmaya devam ederler.

143'üncü maddede sayılan durumların gerçekleşmesi halinde,bunların aylıklarının kesilmiş olan üçte biri kendilerine ödenir ve görevden uzakta geçirdikleri süre,derecelerindeki kademe ilerlemesinde ve bu sürenin derece yükselmesi için gerekli en az bekleme süresini aşan kısmı,üst dereceye yükselmeleri halinde,bu derecede kademe ilerlemesi yapılmak suretiyle değerlendirilir.

Madde 142-Soruşturma sonunda disiplin yüzünden memurluktan çıkarma veya cezai bir işlem uygulanması na lüzum kalmayan Devlet memurları için alınmış olan görevden uzaklaştırma tedbiri,138'inci maddedeki yetkililerce(Müfettişler tarafından görevden uzaklaştırılanlar hakkında atamaya yetkili amirlerce)derhal kaldırılır.

Görevden uzaklaştırma tedbirini kaldırmayan görevli hakkında 139'uncu madde hükmü uygulanır.

ç) Görevlerine ve memurluklarına ilişkin olsun veya olmasın memurluğa engel olmayacak bir ceza ile hüküm lü olup cezası ertelenenler;

Bu kararların kesinleşmesi üzerine haklarındaki görevden uzaklaştırma tedbiri kaldırılır.

Madde 144-140'ıncı ve 142'inci maddelerle 143'üncü maddenin a,b,c fıkralarında yazılı olanlar hakkındaki görevden uzaklaştırma tedbiri,Devlet memurunun soruşturmaya konu olan fiillerinin,hizmetlerini devama engel olmadığı hallerde her zaman kaldırılabilir.

Madde 145-Görevden uzaklaştırma;bir disiplin kovuşturması icabından olduğu takdirde en çok 3 ay devam edebilir.Bu süre sonunda hakkında bir karar verilmediği takdirde memur görevine başlatılır.

Bir ceza kovuşturması icabından olduğu takdirde görevinden uzaklaştırmaya yetkili amir(Müfettişlerin göre vinden uzaklaştırdıkları memurlar hakkında atamaya yetkili amir)ilgilinin durumunu her iki ayda bir inceleyerek göre vine dönüp dönmemesi hakkında bir karar verir ve ilgiliye de yazı ile tebliğ eder.

Bu Kanunun birinci maddesinin birinci fıkrası kapsamına giren memurlar aylık,ücret,ödenek,hizmetle ilgili her çeşit ödeme ve bunların şekil ve şartları bakımından bu Kanundaki hükümlere,aynı maddenin ikinci fıkrası kap samına giren memurlar özel kanunlardaki hükümlere tabidir.

Memurlara kanun,tüzük ve yönetmeliklerin ve amirlerin tayin ettiği görevler karşılığında bu Kanunla sağlanan haklar dışında ücret ödenemez,hiçbir yarar sağlanamaz.(Gençlik ve Spor hizmetleri uygulamasında fiilen görevlendirilecekler hariç)

Değişik:14.1.1988-KHK-311/1 Md.)Ancak,2.1.1961 tarihli ve 196 sayılı Kanunun 2'nci maddesi,07.06.1926 tarihli ve 904 sayılı Kanuna 30.1.1957 tarihli ve 6893 sayılı Kanunla eklenen ek 5'inci maddenin birinci ve ikinci fıkraları,19.7.1972 tarihli ve 1615 sayılı Kanunun 161'inci maddesi,13.1.1943 tarihli ve 4358 sayılı Kanunun değişik 14'üncü maddesi ve 2.2.1929 tarihli ve 1389 sayılı Kanun ile Katma Bütçeli Kurumların,İl Özel İdareleri ve Belediyeler ile bunlara bağlı birliklerin davalarını sonuçlandıran avukat ve saireye verilecek vekalet ücretine ilişkin sair kanun hükümleri saklıdır.(Değişik:20.3.1997-KHK-570/8 md.)Şu kadar ki,vekalet ücretinin yıllık tutarı; 6000 gösterge rakamının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak aylık brüt tutarın oniki katını geçemez.Bu esasa göre yapılacak dağıtım sonunda artan miktar merkezde bir hesapta toplanarak Maliye ve Gümrük Bakanlığınca hazırlanacak bir yönetmeliğe göre diğer avukatlar arasında,yukarıdaki miktarı aşmamak üzere eşit olarak dağıtır.(1)

(Değişik:23.2.1995-KHK-547/9 md.)Bu Kanun gereğince ödenecek aylık,taban aylığı,kıdem aylığı,zam ve tazminatlar ile ödenekler toplamının brüt tutarı,bulunulan yerde İş Kanunu gereğince işçiler için tespit olunan asgari ücretin aylık tutarından az olamaz;az olması halinde,aradaki fark memurun diğer özlük hakları ile ilgilendirilmeksizin tazminat olarak ödenir.

A) Aylık:Bu Kanuna tabi kurumlarda görevlendirilen memurlara hizmetlerinin karşılığında,kadroya dayanılarak ay itibariyle ödenen parayı,

B) Sözleşmeli ücreti:4'üncü maddenin (B) bendi gereğince çalıştırılan personele ödenen parayı,

C) Gündelik:4'üncü maddenin ( C) ve (D) bentleri gereğince çalıştırılan personele ödenen parayı,

Ç) Ödül:Kanunun 123'üncü maddesinde yazılı hallerde memurlara ödenen parayı,

D) Temsil giderleri:Belirli yetki ve sorumluluk makamlarını işgal eden memurlara temsili mahiyette ve görevleri icabı olarak yaptıkları gerçek giderleri karşılamak üzere ilgili kurumların bütçelerine bu maksat için konulan ödenekten özel yönetmeliği hükümleri gereğince ödenen parayı,

E) Ders görevi ücreti:Bu Kanuna tabi kurumlara ait her derecedeki eğitim ve öğretim kurumları ile okul, kurs veya yaygın eğitim yapan kurumlarda ve benzeri kuruluşlarda öğretmenlik veya öğretim üyeliği yapan öğretmen, öğretim üyesi ve diğer memurlara ders saati itibariyle ödenen parayı,

F) Fazla çalışma ücreti:Kurumların,bu Kanunun 178'inci maddesinde yazılı esaslar çerçevesinde normal çalışma saatleri dışında çalıştırdıkları memurlara,fazla çalışma saati itibariyle ödenen parayı,

G) a) İş güçlüğü zammı: Niteliği ve çalışma şartları bakımından güç olan işlerde çalışanlara ödenen parayı,

b)İş riski zammı: Hayat ve sağlık için tehlike arz eden hizmetlerde çalışanlara ödenen parayı,

c)Eleman teminindeki güçlük zammı:Temininde,görevde tutulmasında veya belli yerlerde istih dam edilmesinde güçlük bulunan elemanlar için ödenen parayı,

d)Mali sorumluluk tazminatı:Sayıştay'a hesap vermekle yükümlü olan saymanlarla vezne açığın dan sorumlu veznedarlara ödenen parayı,

Kademe aylığı 36'ıncı maddede yer alan sınıflara ait genel gösterge tablosundaki derecelere dahil kademe lerden her biri için tespit edilen gösterge rakamına tekabül eden aylıktır.

Derece aylığı 36 ıncı maddede yer alan sınıflara ait genel gösterge tablosundaki derecelerin her birinin muhte vi bulunduğu yatay kademe aylıklarını topluca ifade eder.

Gösterge tablosunda yer alan derecelerden her birindeki 1'inci kademe göstergesine tekabül eden miktar o derecenin ilk kademe aylığını;aynı derecenin son kademe göstergesine tekabül eden miktar da o derecenin en yüksek kademe aylığını gösterir.

Aylık gösterge tablosunda yer alan rakamlar ile ek gösterge ve kıdem aylığı gösterge rakamlarının aylık tutarlarına çevrilmesinde uygulanacak aylık katsayı ile memuriyet taban aylığı göstergesine uygulanacak taban aylık katsayısı üçer veya altışar aylık dönemler itibariyle uygulanmak üzere Genel Bütçe Kanunu ile tespit olunur. Ancak mali yılın ikinci yarısında,memleketin ekonomik gelişmesi,genel geçim şartları ve Devletin mali imkanları gözönünde bulundurulmak suretiyle Bakanlar Kurulu bu katsayıları ikinci yarının tamamı veya üçer aylık dönemleri itibariyle uygulanmak üzere değiştirmeye yetkilidir.

Herhangi bir sınıfta aday olarak göreve başlayanlar bu Kanunun 54'üncü maddesindeki esaslara göre, girecekleri derecenin hak edecekleri kademe aylığını alırlar.

Adaylık süresi sonunda bu Kanun hükümlerine göre asıl memurluğa atananların adaylıkta geçirdikleri süreler, kademe ilerlemelerinde ve derece yükselmelerinde değerlendirilir.

Madde 160-Kademe ilerlemesinde memur bir ileri kademeye ait göstergeye tekabül eden aylığı alır.

A)(Değişik:26.6.1984-KHK-241/8 md.)Bulunduğu dereceden yukarı derecelere atanan memur.

a) 68'inci maddenin (B) bendi hükümleri saklı kalmak kaydıyla,yeni girdiği derecenin ilk kademe göstergesine,

b) Yeni girdiği derecenin ilk kademe göstergesi evvelce iktisap ettiği göstergeden düşük ise,iktisap ettiği göstergeye eşit olan kademenin göstergesine,

B) Kazanılmış hak aylık derecelerinden daha aşağı bir dereceye atanan memur,kazanılmış hak aylık

b)Atandığı derecede eşit gösterge yok ise,eski göstergesine en yakın kademenin göstergesine,

Memurlara aylıkları her ayın başında peşin ödenir.Emekliye ayrılma ve ölüm hallerinde o aya ait peşin öde nen aylık,geri alınmaz.

Sözleşmeli personelin ücretleri sözleşme şartlarına göre;geçici personelin gündelikleri gün hesabıyla hafta veya ay sonlarında ödenir.

(Ek:5.7.1991-KHK-433/2 md;İptal:Ana.mah.'nin 5.5.1992 tarih ve E.1991/33,K,1992/32 sayılı Kararı ile;Yeniden düzenleme:18.5.1994-KHK-527/7 md.) Aylıklarını 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu,926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu,3466 sayılı Uzman Jandarma Kanunu,2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunu ve 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu hükümlerine göre almakla bulunan Devlet Memurları ve diğer kamu görevlileri(sözleşmeli statüdeki personel dahil) ile kamu ve özel kesimde iş kanunlarına göre istihdam edilen işçilere çeşitli adlar yapılan altında yapılan nakdi ve aynı nitelikteki tüm ödemelerin hesaplanma kolaylığını ve basitliğini sağlamak amacıyla,bordro düzenlenmesine,tahakkuk ve ödeme işlem sürelerine ilişkin esas ve usulleri tesbit etmeye, aydan daha kısa ya da daha uzun sürelerde yapılan ödemelerin aylık dönemler itibariyle tahakkuk ettirilmesi ve öden mesine karar vermeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.

(Ek:5.7.1991-KHK-433/2 md;İptal:Ana.Mah.'nin 5.5.1982 tarih ve E.1991/33,K.1992/32 sayılı Kararı ile; Yeniden düzenleme:18.5.1994-KHK-527/7 md.)Üçüncü fıkra kapsamına giren personelin her türlü özlük haklarının ve tahakkuk işlemlerinin belli merkezlerden yapılabilmesi ve ödemelerin bankacılık sistemi aracılığı ile gerçek leştirilmesi için gerekli düzenlemeleri yapmaya ve tedbirleri almaya Maliye Bakanlığı yetkilidir.

Bir göreve açıktan aday veya asıl memur olarak atananlar,göreve başladıkları günden itibaren aylığa hak kazanırlar.

Kademe ilerlemesinde Devlet Memuru,bu ilerlemeye müstehak olduğu tarihi takip eden ay başından itibaren aynı derecenin bir ileri kademesine ait aylığa hak kazanır.

Derece yükselmesinde veya daha aşağı derecelere atamada memur,yükseldiği veya atandığı derecenin göre vine başladığı tarihi takip eden aybaşından itibaren bu derecenin 161'inci maddeye göre kazandığı kademe aylığını alır. (Ek:12.2.1982-2595/12 md.)Ancak,yürütülmekte olan görevin niteliğinde bir değişme olmaması halinde dere ce yükselmesine ilişkin onayın gerçerlilik tarihini takip eden ay başından itibaren bu derecenin 161'inci maddeye göre kazandığı kademe aylığını alır.

Bulundukları yerden başka yerlerdeki görevlere nakledilen ve 62'nci maddede belirtilen süre içinde yeni görev lerinde işe başlayan memurlarla,yer değiştirme suretiyle başka kurumlara atanan memurların aylıkları,işe başladıkları tarihi takip eden aybaşından itibaren yeni görev yerinde ödenir.Eski görev yerinde alınan aylıklar için kurumlar arasın da herhangi bir hesaplaşma yapılmaz.

İzin veya geçici görevde iken görev yeri değiştirilen memurların aylıkları:

Kanuni izinlerin kullanılması sırasında veya geçici bir görevde iken asıl görev yeri değiştirilen memurların aylıkları,izin veya geçici görevin sona ermesine kadar eski görev yerlerinde kadro tasarrufundan ödenir.

Hesaplarını,yerlerine gelenlere devir zorunda bulunan saymanların aylıkları bir ayı aşmamak üzere devir sonuna kadar eski görev yerlerinde,kadro tasarrufundan ödenir.

Görev yeri değiştirilenlerden eski görevlerine devamları tebliğ edilenlerin aylıkları:

Görev yerleri değiştirilen memurlardan görevlerine devamları kurumlarınca yazılı olarak tebliğ edilenlerin aylıkları eski görev yerlerinde kadro tasarrufundan ödenir.

Madde 174-Vekalet aylıklarının ödenebilmesi için görevin fiilen yapılması şarttır.

Bir göreve vekaleten atanan memurlara vekalet edilen görevin kadro derecesinin birinci kademesinin üçte biri, açıktan atananlara ise (Köy ve kasaba imamlığı kadrolarına atananlara 146'ncı maddede yazılı asgari ücret aylık tutarından aşağı olmamak üzere) üçte ikisi verilir.Bulundukları yerden başka bir yerdeki bir göreve vekalet suretiyle atananlara,Harcırah Kanununun geçici görevle başka yere gönderilenlere ilişkin hükümleri uygulanır.

(Değişik:26.6.1984-KHK-241/9 md.)88'inci maddeye göre ikinci görev verilen memurlara,bu görevleri karşılığında aylık ödenebilmesi için boş bir kadroya ait görevin ikinci görev olarak yürütülmesi gerekir.Bu şekilde görevlendirilenlere,görevlendirildikleri kadro derecesinin ilk kademe aylığının üçte ikisi ödenir.Ancak,baştabip ve baştabip yardımcılığı hizmetlerinin ikinci görev olarak yürütülmesi halinde kadro şartı aranmaz ve bu hizmetleri yürütenlere almakta oldukları aylığın üçte ikisi ikinci görev aylığı olarak ödenir.

(Değişik:22.8.1989-KHK-378/4 md.)Açıktan vekil olarak atananlar bu Kanunla memurlara tanınan sosyal haklardan da yararlanırlar ve bunlara ödenecek vekalet aylığının hesabına memuriyet taban aylığı da dahil edilir.

“Madde 176-(Değişik:21.5.1992-3803/1 md.) ( 4 Nisan 1998 tarih ve 23307 Sayılı resmi Gazete işlenmiştir)

Bu Kanunun değişik 89'uncu maddesine göre kendilerine ders görevi verilenlere ders saat ücreti;

Gündüz öğretimi için 80, Gece öğretimi için 90, gösterge rakamının bu kanuna göre belirlenen aylık katsayısı ile çarpımından oluşan miktar üzerinden ek ders ücreti ödenir.

Özel eğitime muhtaç öğrencilerin eğitim ve öğretim gördüğü kurumlarda görevli öğretmen ve yöneticiler ile bu öğrencilere yönelik olarak açılan özel sınıf öğretmenlerine,

Kurumların eleman yetiştirmek üzere açtıkları mesleki okullarda ve eğitim merkezlerinde görevli yönetici ve öğretmenlere,cezaevlerinde görevli öğretmenlere,kurs,seminer ve hizmetiçi eğitim faaliyetlerinde görevlen dirilen öğretmen ve memurlara,

Alanlarında master derecesini almış olan öğretmenlere, % 25, alanlarında doktora derecesini almış olan öğretmenlere ise %40 fazlasıyla ödenir.

Bu madde kapsamında ücretle ders vermek üzere Yükseköğretim kurumlarından görevlendirilen öğretim elemanlarına 2914 sayılı Kanun hükümlerine göre ek ders ücreti ödenir.

Madde 177-Bu Kanun hükümlerine tabi Devlet memurlarından bir görevin ifası için sürekli veya geçici ol arak görev yerinden ayrılanların yol giderleri ve gündelikleri,yolluklar hakkındaki özel kanun hükümlerine göre ödenir.

Sözleşmeli olarak çalıştırılanların yol masrafları ile gündelikleri sözleşmelerindeki şartlara göre ödenir.

Madde 178-(Değişik:5.7.1991-KHK-433/3 md.;İptal:Ana.Mah.'nin 5.5.1992 tarih ve E.1991/33,K.

A)99 ve 100 üncü maddeler hükümleri uyarınca tesbit olunan günlük çalışma saatleri dışında;

a)Salgın hastalık ve tabii afetler gibi olağanüstü hallerin olması(Bu hallerin devamı süresince),

b)Fabrika,atölye,şantiye,işletme gibi yerlerde İş Kanununa tabi olarak işçi çalıştıran kurumlarca hizmetin gereği olarak işçi ile birlikte çalışma saatleri ve günü dışında çalışmanın zorunlu bulunması,

hallerine münhasır olmak üzere,yapılan fazla çalışmalar ücretle karşılanır.

Yukarıda sayılan hallerde yaptırılacak fazla çalışmanın süresi ve saat başına ödenecek ücret Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenir.

B)Kurumlar gerektiği takdirde personelini günlük çalışma saatleri dışında fazla çalışma ücreti verilmeksizin çalıştırabilirler.Bu durumda personele yaptırılacak fazla çalışmanın her sekiz saati için bir gün hesabıyla izin verilir. Ancak,bu suretle verilecek iznin en çok on günlük kısmı yıllık izinle birleştirilerek yılı içinde kullandırılabilir.

Fazla çalışmanın uygulama esas ve usulleri Devlet Personel Başkanlığı ile Maliye Bakanlığınca müştereken belirlenir.

Milli İstihbarat Teşkilatı mensuplarına ödenecek fazla çalışma ücretleri ve diğer hususlar Başbakan tarafın dan onaylanacak bir talimatla tesbit edilir.

Madde 179-Hangi kurumlarda hangi sınıf ve kadrolardaki Devlet memurlarının görevler icabı temsili mahiyette masraf yapabilecekleri ve bu masrafların sarfı ile ilgili usul ve şartlar ve bunların sarf alanları ilgili kurumla rın görüşleri alınarak Maliye Bakanlığı ve Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığı ile birlikte hazırlanacak bir yönetmelikle belirtilir.

Madde 187-Devlet memurlarının emeklilik ve malüllük hallerinde kendilerinin,ölümleri halinde dul ve yetim lerinin sahip bulundukları haklar emeklilik kanunlarıyla düzenlenir.

Madde 188-A)Devlet memurlarının hastalık,analık ve görevden doğan kaza ile mesleki hastalık,

B)Devlet memurlarının eşleri ve bakmakla yükümlü oldukları ana,baba ve çocuklarının hastalık ve analık,

C)Bir kanuna dayanılarak emekli veya malüllük aylığı alanların (Sosyal Sigortalar Kurumunca uygulanan iş kazaları ile meslek hastalıkları,malüllük ve yaşlılık sigortalarından gelir veya aylık bağlananlar hariç) hastalık ve analık,

Ç)(C)bendinde belirtilen emekli veya malüllük aylığı alanların aile fertlerinin hastalık ve analık,

D)Bir kanuna dayanılarak dul veya yetim aylığı alanların (Sosyal Sigortalar Kurumundan gelir veya aylık alanlar hariç) hastalık ve analık,

Bu sigortalardan tanınan hak ve sağlanan yardımlar,genel sosyal sigorta rejimleri ile kabul edilen hak ve yardımlardan az olamaz.

Madde 189-Malüllük aylığı bağlanan Devlet memurlarından çalışma gücünün artırılabileceği umulanlar, eski sınıflarında veya yeni sınıf veyahut meslekte çalışabilmelerini sağlamak üzere işe alıştırmaya tabi tutulabilirler.

İşe alıştırmanın ne suretle ve hangi esaslara göre yapılacağı özel kanununda gösterilir.

Devlet Memurları için lüzum ve ihtiyaç görülen yerlerde çocuk bakımevi ve sosyal tesisler kurulabilir.

Bunların kuruluş ve işletme esas ve usulleri Devlet Personel Başkanlığı ile Maliye ve Gümrük Bakanlığı'nca birlikte hazırlanacak genel yönetmelikle belirlenir.

Devlet Memurlarından T.C.Emekli Sandığına tabi hizmeti 10 yıl ve daha fazla olanlara,istekleri üzerine Toplu Konut Fonu'ndan özel şartlarla ve öncelikle konut kredisi verilebilir.

Bu krediden faydalanma şartları ile kredi borcunun memurlardan tahsili ve her yıl ödenecek toplam kredi tutarı gibi diğer hususlar Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı İdaresi Başkanlığınca hazırlanacak yönetmelikle düzenlenir.

Devlet memurlarının lüzum ve zaruret görülen yerlerde kiralık konut ihtiyaçları,İmar ve İskan Bakanlığınca tespit edilerek Bakanlar Kurulunca onanacak programlar gereğince,genel ve katma bütçelere her yıl konulacak ödenek lerle tesis edilecek fondan karşılanır.

Madde 199-Mahrumiyet yerlerinde çalışan Devlet memurları görev yerlerinde çocuğunun girmesi gereken orta dereceli okul bulunmadığı takdirde,bu dereceli okullarda okuma hakkını kazanmış bulunan çocuklarını yatılı okullarda okutmak isterlerse,pansiyon ücret indiriminden faydalanırlar.

Bu indirim her yıl bütçe kanunu ile tesbit olunan pansiyon ücretlerinden en azının çocukların her biri için % 50'si oranındadır.İndirim sonucunda meydana çıkan fark Devlet bütçesinden ödenir.

Ancak,memurlar çocuklarını daha yüksek ücretli okul pansiyonlarından veya Milli Eğitim Bakanlığının dene timi altında faaliyette bulunan özel pansiyonlardan faydalandırmak isterlerse aradaki ücret farkı kendileri tarafından ödenir.

Madde 200-Pansiyonlarda ücret indiriminden faydalanan memurların çocukları sınıfta kalırlarsa aynı sınıf için ikinci sene bu haktan faydalanamazlar.

Mahrumiyet yerinden başka yere atanan,ölen,emekliye ayrılanların burs haklarının devamı:

Madde 201-Öğrenim yılı içinde mahrumiyet yeri ödeneğine tabi olmayan yerlerdeki bir göreve atanan veya ölen veyahut emekliye ayrılan memurların çocukları için yapılan indirim,bulundukları ders yılı sonuna kadar;kendi isteğiyle atananlar için de,atandıkları tarihteki taksit dönemi sonuna kadar devam eder.

Madde 202-Evli bulunan Devlet memurlarına aile yardımı ödeneği verilir.

(Değişik:27.6.1989-KHK-375/10 md.)Bu yardım,memurun her ne şekilde olursa olsun menfaat karşılığı çalış mayan veya herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan aylık almayan eşi için 300,çocuklarından herbiri içinde 50 gösterge rakamının aylık katsayısı ile çarpılması sonucu elde edilecek miktar üzerinden ödenir.Ancak ikiden fazla çocuk için aile yardımı ödeneği verilmez.Eşlerden birine iş akdi veya toplu sözleşme gereği çocukları için yapılan aile yardımı ödeneği daha düşük ise,aylnız aradaki fark ödenir.(Ek: 9.4.1990-KHK-418/7 md;İptal:Ana.Mah.'nin 5.2.1992 tarih ve E.1990/22,K.1992/6 sayılı Kararı ile;Yeniden düzenleme;18.5.1994-KHK-527/9 md.)Bu fıkrada yer alan gösterge rakamlarını 5 katına kadar artırmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir. (1)

Boşanma veya ayrılık vukuunda mahkeme bu yardımın hangi tarafa ve ne oranda verileceğini de kararında belirtir.

Devlet memurunun,geçimini sağladığı üvey çocukları için de bu ödenek verilir.

Madde 203-Aile yardımı ödeneği Devlet memurlarına her ay aylıklariyle birlikte ödenir.

Aile yardımı ödenekleri hiç bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ödenir ve borç için haczedilemez.

Madde 204-Memur,eş için ödenen aile yardımı ödeneğine evlendiği;çocuk için ödenen yardıma da çocuğu nun doğduğu tarihi takip eden ay başından itibaren hak kazanır.

Madde 205-Memur,eş için ödenen aile yardımı ödeneği hakkını eşinden boşanma veya eşinin ölümü,çocuk için ödenen yardım ödeneği hakkını da çocuğun ölümü veya 206'ncı maddedeki hallerin vukuunu takip eden ay başından itibaren kaybeder.

Madde 206-Aşağıdaki hallerde çocuklar için aile yardımı ödeneği verilmez:

(19 yaşını bitirdiği halde evlenmemiş kız çocuklarına 25 yaşını dolduruncaya ve yüksek öğrenim yapmakta bulunan erkek çocuklar için 25 yaşını geçmemek üzere öğrenimlerini bitirinceye kadar ve çalışamayacak derecede malüllükleri resmi sağlık kurulu raporu ile tespit edilenler için süresiz olarak ödeneğin verilmesine devam olunur.)

3-Kendileri hesabına ticaret yapan veya gerçek veya tüzel kişiler yanında her ne şekilde olursa olsun menfaat karşılığı çalışan çocuklar (Öğrenim yapmakta iken tatil devresinde çalışanlar hariç),