TEMEL EĞİTİM VE ORTAÖĞRETİM KURUMLARINDA

ATATÜRK INKILAP VE İLKELERİNİN ÖĞRETİM ESASLARI YÖNERGESİ

1981-1982 Öğretim yılında Ortaöğretim Kurumlarının I.,II.,III.sınıfları ile Temel Eğitim Okullarının VIII. sınıflarında okutulmaya başlanan Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi Programı,bu dersin "Amaçları"ile amaçlara varmak için ders öğretmenlerinin izleyecekleri yöntemleri belirleyen "Açıklamalar",2087 ve 2090 sayılı Tebliğler Dergisi'nde yayınlanmış ve uygulamaya konulmuştur.

Bu uygulama sırasında İnkılap Tarihi dersinin amaçlarının gerçekleşmesinin,öğrencilerin Atatürkçü olarak yetişmesi ve Atatürkçülüğü davranış haline getirmelerinin;öğretim sistemi içinde sadece bu ders ile ilgili  öğretmenlerin belirli saatlerdeki öğretim programlarını uygulamaları ile sınırlı kalacağı ve bu konudaki kişisel çalışmaların yetersiz olacağı düşünülmektedir.

Oysa,bütün öğretmenlerimizin Milli Eğitim Temel Kanunu ve genel programlarda yer alan amaçlar doğrultusunda hareket ederek,öğrencilerini Atatürk İnkılapları ve ilkelerine bağlı yurttaşlar olarak yetiştirmeleri görevlerinin gereğidir.

Bu durumda ise,okullarımızdaki her türlü branş öğretmeni ile sınıf öğretmenlerinin derslerinde yeri geldikçe bu konuya önemle eğilmeleri ve programlara uygun biçimde etkinlik göstermeleri zorunlu bulunmaktadır.

Bakanlığımız Talim ve Terbiye Başkanlığında,uygulamaya konulan Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi    Programlarının  yanı sıra diğer ders programlarının geliştirilmesine çalışılmakta;bu çalışmalarda öğrencileri Atatürk'e bağlayıcı esaslar ve yöntemler üzerinde durulmaktadır.Bundan sonra yeniden bastırılacak kitaplar için düzenlenecek şartnamelerde de bu.konuya daha çok önem verilecek;ilk planda bastırılacak bütün kitaplarda, konulara göre Atatürk'ün özdeyişlerinin dikkat çekici biçimde yer alması sağlanacaktır.

Ancak,Bakanlığımızdaki program çalışmalarının sonu alınıncaya kadar,öğrencilerin Atatürkçü olarak yetiştirilmelerini sağlamak için okullarımızda bütün öğretmenlerin,plan ve programa dayalı işbirliği içinde ortak çalışmalara girmeleri gerekmektedir.Bunun için,bu yönerge alınır alınmaz bütün okullarda Öğretmenler Kurulu toplanmalı,öğretim yılı boyunca bu konuda yapılabilecek etkinlikler saptanmalıdır.

Temel Eğitim II.Kademe Okulları ile Ortaöğretim Kurumlarında toplanacak Öğretmenler Kurullarında 2087 ve 2090 sayılı Tebliğler Dergisinde yayınlanan Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi dersinin amaç ve açıklamalarının ışığı altında,bütün öğretmenlerin ders dışı eğitsel çalışmalarda ve rehberlik saatlerinde diğer etkinliklerin yanı sıra, Atatürkçülüğü bir davranış olarak kazandırma yolunda yapılabilecek çalışmalar görüşülmelidir.Temel Eğitim I.Kademe Okullarında toplanacak Öğretmenler Kurullarında ise,mevcut programlardaki amaç ve açıklamalar gözönünde tutularak ders içi ve ders dışı çalışmalarda,öğrenci bilgi ve yaş seviyesine göre,Atatürk'ü bilinçli olarak sevdirme,0'nun eserlerine içtenlikle bağlama yol ve yöntemleri üzerinde de durulmalıdır.Bu genel toplantılarda kararlar alınırken Atatürk yılı dolayısıyla 1980-1981 öğretim yılında bu konuda yapılan etkinliklerin deneyiminden yararlanılmalıdır.

Öğretmenler Kurullarında alınan bu kararlar,öğrencilerin katılacağı alt teşekküllerde,ayrıntılı programlara bağlanıp,gene Öğretmenler Kurullarının onayından geçtikten sonra uygulamaya konulmalıdır.

Temel Eğitim II.Kademe ve Ortaöğretim Kurumlarında Atatürk İnkılabının getirdiği yenilikler ve  değişikliklerle 0'nun ilkelerinin benimsetilmesi ve kavratılmasında yalnız İnkılap Tarihi dersini okutan öğretmenlerin verecekleri bilgiler yeterli görülmelidir.Diğer yandan Temel Eğitim I.Kademe Okullarında da,Atatürk ve eserlerinin tanıtılması,benimsetilmesi,sınıf öğretmenlerinin sadece belirli bir ders içindeki ünitelerin işlenmesi sırasında vereceği bilgilerle sınırlı tutulmamalıdır.Atatürk'ün kişiliği,Kurtuluş Savaşındaki önemli olaylar,Atatürk İnkılabı,Atatürk'ün ilke ve görüşleri,Ulu Önderimizin özdeyişleriyle birlik ve beraberlik içerisinde her fırsatta öğrencilere duyurulmaya çalışılmalı öğrenciler Atatürkçülük konusunda bilinçlendirilmelidir.

Yönergemiz alındıktan sonra,bu genel etkinlikler dışında,Temel Eğitim II.Kademe Okulları ve Ortaöğretim Kurumlarında öğretim imkanı bulunan ilgili derslerin yapılması gereken zümre toplantılarında,konu île ilgili olarak aşağıdaki derslere göre açıklanan hususlar üzerinde durulmalı,uygulana için ayrıntılarıyla ortak esaslar saptanmalıdır.

               Bu zümre toplantılarında okulda İnkılap Tarihi okutan öğretmen de bulunmalı ve görüşlerinden yararlanılmalıdır.

               Böylece Atatürk ilke ve görüşlerinin kavratılıp,Atatürk İnkılabının benimsetilmesinde birlik ve beraberlik sağlanmalıdır.(Branş öğretmeni tek olan okullarda,dersin öğretmeni ile Okul Müdürü ve İnkılap Tarihi Öğretmeni çalışmaları saptamalıdır.)

Temel Eğitim I.Kademe Okullarında da,okutulan aşağıdaki derslerden bazılarına göre gerçekleştirilebilecek uygulamalar,aynı derecedeki sınıfları okutan öğretmenlerin yapacakları sınıf öğretmenleri toplantısında ortak esaslara bağlanmalıdır.

l.TÜRKÇE DERSLERİNDE:

a.Sınıflarda Bakanlığımızın tavsiye ettiği Atatürk'le ilgili yayınlardan öğrenci seviyesinde uygun Atatürk kitaplığı  kurulmaya çalışılmalı;her öğrencinin bir kitabı okuyarak sınıfta arkadaşlarına sözlü olarak takdim etmesi istenmeli ilkeleri üzerinde durulmalıdır.

b.Öğrenciler,Atatürk'le ilgili şiir ve özdeyişleri toplamaya ve bir Atatürk Şiileri Antolojisi meydana getirmeye teşvik edilmelidir.

c.Her ay değiştirilecek şekilde,bir panoda haber levhası hazırlatmalı,gazete ve dergilerde Atatürk hakkında çıkan şiir ve yazılarla öğrencilerin yazdıkları aynı konudaki şiir ve yazılar bu levhaya konulmalı;sınıf öğrencilerinin bilgi edinmeleri sağlanmalıdır.Daha sonra bu yazılar,gelecek yıllarda kullanılmak üzere sınıflarda tutulacak birer dosya da toplanıp saklanmalıdır.

d.Yıl içinde yazdırılacak kompozisyon ödevlerinden en az birisi Atatürk'ün ilke ve görüşleri ile ilgili özdeyişlerin açıklanması konusunda verilmelidir.

e.Ders kitabındaki metinlerde geçen kelimelerle cümleler yaptırılırken,sık sık Atatürk inkılabıyla ilgili     cümlelerden örnekler bulundurulmalı;dil bilgisinde de,cümle analizleri üzerinde durulurken gene Atatürk inkılabıyla ilgili cümleler alınmalıdır.

f.Öğrencilerden,bulundukları yerde ve yakın çevrede Atatürk’le ilgili müze ve anıtları görmeleri istenmeli;  derslerde gezi notları,Atatürkçülük duygusu ile birleştirilerek sözlü veya yazılı olarak anlattırılmalıdır.

g.Son sınıfta öğrencilerin,bulundukları yerde Kurtuluş Savaşına katılan veya Atatürk'ü tanıyıp İnkılabına tanık olan kimseler varsa;onlarla önceden hazırlanacak bir plana göre konuşmalar yaptırılmalı ve bunlar derste anlattırılmalıdır.

Bütün bunlar dışında,öğrencilerin ellerinde bulunan Türkçe kitaplarında yer alan Atatürk,Kurtuluş Savaşı,Atatürk İnkılap ve ilkeleriyle ilgili bulunan "Serbest Okuma" parçaları da,kitaptaki esas metinler gibi işlenmelidir.

Diğer yandan,30 MART 1981 tarih ve 2083 sayılı Tebliğler Dergisinde yayınlanan Ders Kitapları listesindeki değişik yazarların okul ve çevrede bulunabilecek Türkçe kitaplarından bir tarama yapılarak,kitaplara konulmuş aynı konuda şiir ve yazılardan bir seçme yapılmalı ve okulda okutulması uygun bulunan ders kitabındaki,yıllık ders planlarına konulmuş metinler yanında,bu yeni seçilen metinlerden her sınıf için en az ikisinin,planlara ilave edilerek,öğretim yılının uygun görülerek birer haftasında işlenmesi sağlanmalıdır.

2.EDEBİYAT DERSLERİNDE:

a.Türkçe derslerinde uygulanmak üzere sıralanan yukarıdaki açıklamalar,Edebiyat derslerinde de öğrenci sınıf seviyesine ,göre ele alınmalıdır.

b.Her sınıfta Müfredat Programı'na göre ders öğretmeninin seçimine bırakılmış olan Kompozisyon örneklerinin Atatürk'ün İnkılap,ilke ve görüşlerinden alınmasına özen gösterilmelidir.

c."Fıkra","Hatıra","Portre","Tasvir","Mülakat" gibi yazı türlerinde Atatürk bir kaynak olmalı ve bu konularda yazılmış pek çok yazarın eserlerinden seçmeler yapılmalı ve uygun bulunan metinlerin işlenmesi yoluna gidilmelidir.

d.Sözlü ve yazılı açıklamalarda Atatürk'ün özdeyişlerinin anlatım içine girmesi istenmelidir.

e.Lise II.Sınıf Programında Atatürk'le ilgili konuların bulunmaması nedeniyle,bu sınıfın hazırlanan yıllık ders planlarına Atatürk'ün "Nutuk"undan veya Atatürk'ün Söylev ve Demeçlerinden,öğrencilerin seviyesine uygun ve amaçları bütünleyici nitelikte en az iki metin seçilerek yıl içinde işlenmelidir.

Bunlardan başka:

-Türk Destanları ve Göktürk Kitabeleri okutulurken,Atatürk'ün Tarih ve Milli Birlik anlayışı;

-Dede Korkut hikayeleri okutulurken devlet teşkilatı,eski ve yeni yönetim şekilleri;

-Evliya Çelebi' nin Seyahatnamesinden parçalar okutulurken,Cumhuriyet döneminde kıyafet alanında yapılan değişiklikler;

-Namık Kemal,Tevfik Fikret,Mehmet Akif Ersoy,Yahya Kemal Beyatlı ve Mehmet Emin Yurdakul'dan  seçilmiş parçalar okutulurken,Atatürk'ün "Vatan" ve "Millet" anlayışı;

-Ahmet Mithat,Recaizade Ekrem,Hüseyin Rahmi Gürpınar,Halide Edip Adıvar ve Halit Ziya Uşaklıgil gibi yazarlardan alınan roman örnekleri işlenirken,konu ile ilgili Atatürk'ün toplum alanında yaptı~ı yenilikler,Türk kadınına sağladığı haklar:

-Ömer  Seyfettin ve Ziya Gökalp' in dil ile ilgili makalelerinden örnekler verilirken,Atatürk'ün "Dil"anlayışı ve yeni harfleri kabul edişi (Bu arada "Milli Eğitimle ilgili Söylev ve Demeçler"isimli eserdeki Atatürk'ün 9 Ağustos 1928 de Sarayburnu'nda söylediği demeç,işlenecek bir metin olarak alınabilir.) üzerinde durulmalıdır.

-Ders kitaplarında yer alan diğer yazarlara ait metinler işlenirken de ilgisine göre,Atatürk ve İnkılabıyla  bağlantı kurulmaya çalışılmalıdır.

3.SOSYOLOJİ ve FELSEFE DERSLERİNDE:

Konular işlenirken,yeri geldikçe Atatürk ilke ve görüşleriyle bağlantı kurulmalı;konuların ilgisine göre gerekli açıklamalar yapılmalıdır.

SOSYOLOJİ DERSİNDE:"İlerlemiş Toplumlar"a göre:

a.Millet konusunda,Atatürk'ün "Millet"anlayışı ve Milliyetçilik ilkesi;

b.Devlet konusunda,Atatürk'ün "Devlet"anlayışı,Cumhuriyetçilik,Halkçılık,Devletçilik ilkeleri,

c.Din hayatı konusunda,Atatürk'ün laiklik ilkesi,laikliğin dinsizlik olmadığı,Atatürk'ün İslam Dinine verdiği önem;

d.Aile Yapısı konusunda,Atatürk'ün eşitlik ve özgürlük görüşlerinden kaynaklanarak,Cumhuriyetten önce ve sonra Türk Ailesi,ailede Türk kadınının durumu;"Kadın Hakları";

e.Ahlak ve Hukuk anlayışı konusunda,eski ve yeni hukuk düzeni,Atatürk'ün konu ile ilgili görüşleri;

f.Kültür ve Medeniyet konusunda,Atatürk'ün bütünleyici ilkelerinden Bilimsellik,Akılcılık,Çağdaşçılık ve Batılılaşma İlkeleri ile Atatürk'ün San'at ve sanatçıya verdiği önem;

g.Tatbiki Sosyoloji konusunda,Atatürk'ün İnkılap anlayışı ve inkılapçılık ilkesi,Atatürk İnkılabının özelliği ve önemi;üzerinde durulmalıdır.

FELSEFE DERSİNDE:Bilginin değeri ve kaynağı konusu işlenirken,Atatürk'ün bütünleyici ilkelerinden Bilimsellik.Akılcılık,Çağdaşçılık ve Atatürk'ün gerçekçiliğine değinilmelidir.

Bütün bunlar dışında Sosyoloji ve Felsefe derslerinde ev ödevleri verilirken,ödev konularının Atatürk ilkeleriyle ilgili olanları da seçilmelidir.

4.COĞRAFYA DERSLERİNDE:

Türkiye Coğrafyası İçine Giren Konular İşlenirken:

a.Türkiye'nin dünyadaki yeri ve önemi konusunda,yurdumuzun bugünkü sınırlarının Atatürk'ün önderliğinde yapılan Milli Mücadele sonunda çizilmiş olduğu ve coğrafi konumu itibariyle etratejik önemine değinilmeli;ayrıca, Türkiye'nin komşu olduğu Ortadoğu Ülkeleri arasında gerek ekonomi,gerekse kültürel alanlardaki üstünlüğünün Atatürk İnkılabının bir sonucu olduğu belirtilmelidir.

b.Karadeniz bölgesi konusunda,Atatürk'ün 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıkışı ile Kurtuluş Savaşı'nın başlamış olduğu vurgulanmalı;Havza ve Amasya Tamimlerinin kapsam ve sonuçlarına değinilmeli; Kastamonu'dan bahsederken de şapka ve dolayısıyla kılık kıyafet değişikliklerinden söz edilmelidir.

c.Marmara böl«esi konusunda,Boğazların önemine ve Lozan Antlaşmasının bu konudaki sonuçları ile daha sonra Boğazlara yeni bir statü  getiren Montreux Sözleşmesine yer verilmelidir.

ç.Ege bölgesi konusunda,Kurtuluş Savaşı'nda bu bölgede yapılan muharebeler ile sonuçlarından bahsedilmelidir.

d.İç Anadolu bölgesi konusunda,Sivas Kongresi ve önemi,Atatürk'ün Ankara'ya gelişi,Sakarya Meydan   Muharebesi Ankara'nın başkent oluşu ve Büyük Millet Meclisinin açılışı üzerinde durulmalıdır.

e.Akdeniz bölgesi konusunda,Atatürk'ün Hatay'a verdiği önem ve Hatay'ın Anavatana katılmasına değinilmelidir.

f.Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri konularında,Erzurum Kongresi ile bu Kongrede alınan kararların önem ve sonuçlarına yer verilmeli;ayrıca,bu yöre halkının Milli Mücadele sırasındaki kahramanlıkları, Kahramanmaraş ve Gaziantep örnekleriyle açıklanmalıdır.

-Türkiye’de nüfus ve nüfus yapısı konusunda,Atatürk'ün eğitim ve öğretime verdiği önem,yeni Türk Alfabesinin kabul edilmesi ve Okuma-Yazma Seferberliği üzerinde durulmalıdır.

Türkiye ekonomisi konusunda da,Lozan Barış Antlaşması ile kapitilasyonların kaldırılması ve bunun ekonomik yönden sonuçları açıklanmalıdır.Atatürk'ün tarım ve endüstriyel alanlardaki gelişmelerin gerekliliği hususundaki görüşleri belirtilmeli ve Cumhuriyetin ilk yıllarında kurulan şeker ve dokuma fabrikaları gibi endüstriyel kuruluşlara örnekle yer verilmelidir.

Ülkeler Coğrafyası İçine Giren Ünite ve Konular İşlenirken:

a.Siyasi Gelişmeler konusunda,İkinci Cihan Savaşı'ndan sonra dünyada barış ve güvenliği sağlamak amacı ile kurulan kuruluşlar anlatılırken Atatürk'ün "Yurtta Sulh,Cihanda Sulh" ilkesi açıklanmalıdır.

b.Asya ve Afrika Ülkeleri konularında,bu kıtalardaki bağımsızlık savaşı veren; Fas, Tunus, Libya, Irak, Pakistan gibi devletlerin Atatürk'ün yolunu izledikleri,Atatürk ve Türk İnkılaplarından esinlendikleri; böylece, Atatürk'ün yalnız Türklerin önderi olmayıp dünya devletlerine de örnek bir lider olduğu belirtilmelidir.

5.GENEL TARİH DERSLERİNDE:

a.Bu dersi okutan öğretmenler,Atatürk'ün Türk Tarihine verdiği önemi ve Türk Tarih Kurumunu açışıyla     başlattığı çalışmaları göz önünde bulundurmalıdır.

b.Türk İnkılabının başlangıcı ile ilgisi olan Osmanlı İmparatorluğunun durumu,devlet adamları ve devlet kurumları konuları işlenirken;Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi Müfredat Programının başında yer alan "AÇIKLAMALAR"dahi, konu  ile ilgili hususlara bağlı kalınmasına özen gösterilmelidir.

c.Kendi tarihimizdeki ünlü devlet adamları,kahramanlar,ıslahatçılar veya başka kavim ve milletlerin "Büyük" unvanını almış,kralları.imparatorlarıyla Atatürk'ün kişiliği;onların bıraktıkları eserlerle,İnkılabımızın yenilikleri karşılaştırılırken,kişiler ve kurumlar bulundukları zamana göre değerlendirilmeli,Atatürk'ün 20.asırdaki üstün kişiliği vurgulanmalı ve İnkılabının eşsizliği belirtilmelidir.

ç.İkinci Anayurdumuz olan Türkiye'nin tarihinde dönüm noktasını oluşturan Malazgirt ve Miryekefalon savaşları anlatılırken,Kurtuluş Savaşımızın sonundaki Büyük Taarruz ve Başkumandan Meydan Muharebesinin önemine de değinilmelidir.

d.Anayolunun fethi konusunda bugünkü yurdumuzun Bizanslardan alınışı anlatılırken,Anadolu'da Bizans boyunduruğu altında yaşamış olan Ermenilerle bir sorunumuzun olmadığı üzerinde durulmalı;son zamanlarda dış güçlerle desteklenip,yabancı ülkelerde elçilik veya müşavirliklerde giriştikleri kanlı cinayetler karşısında Türk Milletinin,belirli terör odaklarınca düşünülen siyasi oyunlarının tuzağına düşmeyişi açıklanmalı;Türk Milletinin her zaman olduğu gibi davasındaki haklılığının kabulünü sabırla beklediği belirtilmeli;yaratılmak istenen olaylar,Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi derslerinde işlenen  bu konu ile ilgili kısımların ışığı altında değerlendirilmelidir.

e.Tarihimizde gurur duyduğumuz kahramanlıklar anlatılırken,yerine göre,en büyük kahraman Atatürk ile ilişki kurulmalıdır.

               f.1683 yılındaki II.Viyana Bozgunu ve ardarda başlayan yenilgilerimîz açıklanırken,Osmanlı topraklarındaki geri çekilmenin Sakarya Meydan Muharebesi ile son bulduğu ve Türk Milletinin ters giden talihinin,büyük  Kurtarıcımız Atatürk ile değiştiği açıklanmalıdır.

g.Kanuni Sultan Süleyman zamanında bir lütuf olarak Fransızlara verilen Kapütilasyonlardan bahsedilirken, daha sonra devletimizin ekonomik yönden sömürülmesine yol açan bu anlaşmanın Lozan Barış Antlaşmasıyla kaldırılması üzerinde durulmalıdır.

               h.Osmanlı İmparatorluğunda yapılan ıslahat hareketleri,bilhassa II.Mahmut zamanındaki yeniliklerle        Tanzimat ve Meşrutiyet devirlerindeki değişiklikler açıklanırken;bu değişiklikler ve düzenlemeler,Atatürk İnkılabının getirdiği yeniliklerle karşılaştırılmalı ve Atatürk'ün İnkılapçı olarak kişiliğindeki üstünlük belirtilmelidir.

               i.Siyasi olaylar yanında yer alan geçmiş devirlerin kültür ve sanat hareketleri üzerînde durulurken;gene cumhuriyet devri kültür ve sanatıyla karşılaştırmalar yapılmalı,Atatürk zamanında başlatılan bu tür yeniliklerin değeri kavratılmalıdır.

               Bütün bunlarla beraber İnkılap Tarihimizin temelinde bulunan Genel Tarihimizle ilgili konuların giriş,sonuç bölümleriyle,bağlantı kurulacak kısımlarında yerine göre,Atatürk ve İnkılabındaki etkinlikler dilden düşürülmemelidir.

               6.SOSYAL BİLGİLER DERSLERİNDE:

               İlgili ünitelerde Tarih ve Coğrafya derslerinde olduğu gibi hareket edilmelidir.

               Bu dersin ünitelerinde yer alan,yurttaşlık bilgisi konularında da sırası gelince Atatürk İnkılabı ve ilkeleriyle bağıntı kurulmalıdır.

               7.FEN VE MATEMATİK DERSLERİNDE:

               Konuların ilgisine göre yeri geldikçe:

               a.Atatürk'ün "Bilim ve Teknik İçîn Sınır Yoktur" özdeyişinin,günümüzdekî uzay çalışmaları örnek verilerek,anlamının büyüklüğü ve önemi üzerinde durulmalıdır.

               b.Yine Atatürk'ün"Hayatta En Hakiki Mürşit İlimdir"özdeyişinin bîlimin hızla gelîştiği bu çağdaki etki alanı ve önemi açıklanmalıdır.

               c.Atatürk'ün Bilim ve Fende,Fen 'in uygulaması olan tekniğe ne kadar önem verdiğini ifade eden Bursa nutuklarındaki "Hakiki Rehberimiz İlim ve Fen Olacaktır." şeklindeki sözleri üzerinde durulmalıdır.

               ç.Atatürk'ün "İstikbal Göklerdedir" sözünün anlamı belirtilmeli;Atatürk'ün Fen ve teknikten soyutlanamayan hava gücüne,dolaylı da olsa bu gücün dayandığı Fen ve Tekniğe verdiği önem açıklanmalıdır.

               d.Atatürk zamanında kurulan Fabrikalar ve fen kuruluşlarının,0'nun Fen ve Tekniğe dayanan sanayi 'e verdiği önemin açık bir kanıtı olduğu ve bunların önemi belirtilmelidir.

               e.Osmanlılar döneminde kullanılması güç olan arşın,dirhem,okka gibi uzunluk ve ağırlık birimleri ile ölçü sistemleri yerine daha kolay kullanılır,pratik metrik sistemin,gram ve kilogram ölçülerinin konulmasının Atatürk’ün emirleri ile gerçekleştirildiği açıklanmalı ve bunların önemine değinilmelidir.

               f.Fizik,Kimya,Biyoloji derslerinin ve bütün Fen Bilimleri ve Matematiğin öğretiminde kullanılan, yüzlerce anlaşılması güç Arapça ve Osmanlıca terimlerin,Atatürk'ün direktifleri ile Türkçeleştirildiği anlatılmalı, aradaki büyük öğrenim kolaylığına öğrencilerin dikkati çekilmelidir.

               8.YABANC1 DİL DERSLERİNDE:

               Daima öğrencinin Yabancı Dil bilgi seviyesi göz önünde tutularak;

               a.Alt sınıflardan itibaren öğretilecek olan cümle kalıplarında Atatürk'ün hayatıyla ilgili bilgiler de      kullanılmalıdır.

               b.Basit cümlelerle Atatürk'ün hayatı ile ilgili kısa,sözlü ve yazılı anlatımlara yer verilmelidir.

               c.Ortaöğretim Kurumlarının üst sınıfları için,Atatürk'ün hayatı ve İnkılabına ait,imkanlara göre bulunabilen yabancı dille yazılmış metinlerden seçilecek kısa birkaç örnek,yıllık ders planlarına alınarak işlenmelidir.

               ç.Gene üst sınıflarda yapılacak grup çalışmalarında,öğrencilere Atatürk ile ilgili küçük paragraflar halinde metinler de hazırlatılmalı ve çeşitli gurupların hazırladıkları metinler birlikte incelenmelidir.

               d.Atatürk'ün gençliğe hitabesinin (özellikle Ortaöğretim Kurumlarının son sınıflarında) yabancı dile çevrilmiş şekli üzerinde okuma-anlama çalışmaları yapılmalı,veciz cümleler seçilip ezberletilmelidir.

               e.Atatürk hakkında diğer bazı devlet büyüklerinin düşünce ve sözlerinin orijinalleri (Fransızca, İngilizce ve   Almanca yazılmış olanlar) üzerinde çalışılmalıdır.

               f.Yabancı dilde yazılmış kaynaklardan Atatürk'ün çeşitli görüşleri üzerinde durulmalıdır.

               g.Atatürk ve İnkılaplarıyla il~~ili görsel belgeler üzerinde sınıf seviyesine göre çalışmalar yapılmalıdır.

               ğ.Bakanlığımızın okullarımıza girmesi yasaklanmamış olan çeşitli dergi,kitap ve gazetelerde bulunabildiği   takdirde,Atatürk'le ilgili yabancı dille yazılmış,amaçlara uygun,tercümesi kolay şiir ve yazılar sınıflarda hazırlanacak haber levhalarına konulmalı ve öğrencilerin bu metinlerde geçebilecek,Atatürk'e aît kısa özdeyişlerle 0'nun hakkındaki güzel sözleri ezberlemeleri tavsiye edilmelidir.

               9.DİN BİLGİSİ DERSLERİNDE:

               Her fırsatta Atatürk 'ün genel olarak "Din" ve özel olarak "İslam Dini" hakkındaki görüşü,İslam Dinine olan saygısı kendi sözleriyle açıklanmalı;0'nun tutuculuk ve gericilik,yobazlık ve din istismarcılığına karşı olduğu hürafa,  safaath ve cehaletle mücadele ettiği üzerinde durulmalıdır.

               Ayrıca gerek Temel Eğitim Okulları,gerekse Orta Öğrenim Kurumları sınıflarında öğrenci seviyesi göz önünde bulundurularak:

a."İslam Dininde Bilgiye Verilen Önem ve Yenilikler Karşısında İslam Dini","Sanat ve Bilim Hareketlerinin Gelişmesinde Türklerin Hizmetleri","Büyük Türk Düşünürleri","Bilgi ve Bilgin" konularında,Atatürk'ün bütünleyici ilkelerinden;Bilimsellik"Akılcılık,Çağdaşçılık ilkeleri açıklanmalı: Atatürk'ün San'at ve sanatçıya verdiği önem üzerinde durulmalı;Cumhuriyet döneminde kurulan kültür,bilim ve san'at kuruluşlarından bahsedilmelidir.

b.Vatan sevgisi konusunda,Atatürk'ün vatan ve millet anlayışı açıklanmalıdır.

c.Türklerin Tarih Boyunca İslam'a Hizmetleri konusunda Kurtuluş Savaşı ve bu savaşın İslam'a      kazandırdıkları üzerinde de durulmalıdır.

ç.Türklerin Meydana Getirdiği Hayır Kurumları konusunda,Atatürk zamanında Kızılay ve Çocuk Esirgeme Kurumlarına verilen önem belirtilmelidir.

d.Topluma karşı Görevlerimiz (Şehitlik ve Gazilik),konusu ile "Kahramanlık"konusunda,Atatürk’ün Türk    Vatanı ve Türk Milleti için,hayatını harcamak pahasına yaptığı mücadeleler (I.Cihan Savaşı,özellikle Çanakkale Muharebeleri.Kurtuluş Savaşı ve Kurtuluş Savaşı sonrası İnkılap hareketleri),Sakarya Meydan Muharebesi sonrası Atatürk'e verilen Gazilik unvanı üzerinde durulmalıdır.

e.Birlik ve beraberlik konusunda ,Atatürk'ün Milli Birlik ve Beraberlik İlkesi açıklanmalıdır.

f.Çalışma konusunda ,Atatürk'ün kişili~i örnek olarak ele alınmalıdır.

g.Din ve Dünya Ayrılığı ,Devlet ve Demokrasi konularında,Atatürk'ün Laiklik İlkesi açıklanmalı;Laikliğin   dinsizlik olmadığı vurgulanmalı ;Atatürk%ün konu ile ilgili ve birbirine bağlı diğer ilkeleri üzerinde durulmalı.0'nun en büyük eseri Cumhuriyet rejimine bağlılık pekiştirilmelidir.

Bunlar dışında,öğrencilerin sınıf seviyelerine göre,Atatürk'ün İslam Dini hakkındaki görüşleri veya Laiklik    İlkgsi hakkında da ödevler verilmelidir.

10.BEDEN EĞİTİMİ DERSLERİNDE:

Bu derslerde yeri geldikçe öğrencilere ,Atatürk'ün Spor ve Sporcular hakkındaki sözlerinden yararlanılarak, Milli Eğitim Programlarında amaçlanan davranışları kazandırıcı telkinlerde bulunulmalıdır.

Kapalı spor salonu olmayan okullarda,yağışlı günlerde sınıflarda yapılacak derslerde,Atatürk'ün ünlü sporcularla ilgili hatıraları,Atatürk'ün spor hakkındaki görüşleri,Atatürk adına düzenlenen yarışmalar ve bunların önemi,"Atatürk'ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı”nın anlamı,"Dağ Başını Duman Almış Marşı"nın "Gençlik Marşı"olarak kabul edilişi gibi konular üzerinde durulmalı ve öğrencilere bunlara benzer ödevler verilerek,teorik çalışmalarda Atatürk'ün “spor bir medeniyet unsudur”,"Ben Sporcunun zeki,çevik ve aynı zamanda ahlaklısını severim"gibi özdeyişleri açıklanmalıdır.

Yöresel Kurtuluş günleri ile Atatürk'ün o İl’e lk gelişinin yıl dönümlerinde veya Milli Bayramlarda,Atatürk'ün sporla ilgili özdeyişlerinin adıyla,Okul Spor Yurtlarınca koşular ve yarışmalar düzenlenmelidir.

11.MÜZİK DERSLERİNDE:

a.En başta İstiklal Marşı'nın anlam ve önemi ayrıntılı olarak öğrencilere kavratılmalı ve bilgi seviyesinin gelişmesine göre solfejle söylenmesi öğretilmelidir.(Bayrak Törenlerinde Milli Günler ve Bayramlarda, Öğrencilerinin tümünün İstiklal Marşı'nın usulünce söylenmesi sağlanmalıdır.)

Yeri geldiğinde,İstiklal Marşı'nın T.B.M.M.de kabul edilmesi açıklanmalı,İstiklal Marşı'nın şiir olarak bütünü  okunmalı ve kıtalar açıklanmalıdır.

b.Atatürk ile ilgili marşlara yer verilmeli ve marşların güfteleri açıklanırken,Atatürk'ün kişiliği,ilke ve görüşleri ile ilgili bilgiler verilmelidir.

c.Fırsatlardan yararlanılarak,Atatürk zamanında açılan Konservatuar ile Gazi Yüksek Öğretmen Okulu Müzik bölümünün çalışmaları ve bu kuruluşların önemine değinilmeli.Atatürk'ün müziğe ve müzisyenlere verdiği değer belirtilmelidir.Atatürk'ün yetiştiği ortam ile geliştirdiği müzik ortamı açıklanmalıdır.

ç.Kabiliyetli öğrencilere,Atatürk,Yurt,Bayrak konularında marş güfteleri yazdırılması sağlanmalı ve bu konuda kişisel veya toplu olarak beste çalışmaları yaptırılmalıdır.

d.Yeri geldikçe Atatürk'ün sevdiği şarkılar ve türküler öğretilmelidir.İmkanlar ölçüsünde Atatürk ile ilgili müzik eserleri dinletilmelidir.

l2.RESİM-İŞ DERSLERİNDE:

a.Atatürk'ün,Sanat ve Sanatçıya verdiği önemle ilgili görüşlerine ilişkin,Blok ve Yazı Değerleri çalışmalarında afişler yaptırılmalıdır.

b.Türk Bayrağı yaptırılırken,İstiklal Marşı,Atatürk'ün bakımsızlık ilkesi üzerinde durulmalıdır.

c.Atatürk ile ilgili kitap isimlerinden,kitap kapağı çalışmaları yaptırılmalıdır.

ç.Cumhuriyet öncesi ve sonrası Türkiye ile Türk halkının durumu mukayeseli kompozisyonlara uyarlanmalıdır

d.Atatürk zamanında yaşamış tarihi hüviyeti olan kişiler veya eserleri sınıfa getirilerek,izlenimler resme dönüştürülmelidir.

e.Cumhuriyet Devri Ressam,Heykeltıraş ve Mimarları hakkında bil5iler toplanmalı;eserlerî,fotoğraf veya röprüdiksiyonları ile birlikte derlenmeye çalışılmalı ve panolarda sergilenmelidir.

f.Cumhuriyet Devrinde yapılan,çevrelerindeki anıt heykellerin resimleri ve tarihçelerinin toplanması ödev olarak verilmeli:ileride okullar arası işbirliği ile bu konuda bir belgenin hazırlanmasına yol açılmalıdır.

g.Okullardaki Atatürk Köşelerinin düzenlenmesinde,Köşede yer alacak Atatürk'e ait Resimlerde, öğrenci katkısı sağlanmalıdır.

ğ.Bu arada Kız Teknik Okulları Dış Giyim derslerinde kıyafet alanında yapılan yenilikler anlatılmalıdır. Endüstri Meslek Liseleri ve diğer Meslek Liselerindeki Meslek derslerinde ve uygulamalı çalışmalarda, yeri geldikçe Atatürk'ün San'at ve Sanatçıya verdiği önem açıklanmalıdır.

l3.SANAT TARİHİ DERSLERİNDE:

a.Bu derste de ilgisine göre Resim-İş derslerindeki etkinliklere yer verilmeli;Resim-İş öğretmenleriyle işbirliği yapılmalıdır.

b.Yeri geldikçe Atatürk'ün San'at ve Sanatçıya verdiği önem üzerinde ayrıntılı olarak durmalıdır.

c.Anadolu Medeniyetleri işlenirken,Atatürk'ün arkeolojik kazılara verdiği önem açıklanmalıdır.

ç.Atatürk'ün müzeciliğe verdiği değer belirtilmeli;öğrencilerin yakın çevrede Atatürk ile ilgili müzeleri görmeleri sağlanmalı derslerde müzede gördükleriyle ilgili izlenimleri anlattırılmalıdır.

d.Konuların ilgisine göre Atatürk'ün şehirciliğe verdiği önem ve Ankara'nın modern bir şehir haline    getirilmesindeki rolü üzerinde durulmalıdır.

l4.MİLLİ GÜVENLİK BİLGİSİ DERSLERİNDE:

a.Bu dersi okutan öğretmenler derslerinde,Talim ve Terbiye Kurulunun 21.9.1979 gün ve 181 sayılı kararına bağlı olarak kabul edilen "Milli Güvenlik Bilgisi Ders Programlarının Uygulanması ve Yetiştirilmesine İlişkin Açıklamalar"ı daima göz önünde bulundurmalıdır.

b.Bu dersin öğretmenleri,Türk gençliğini,Atatürkçü olarak yetiştirmek;onları Atatürk İnkılabını yaşatacak ve güçlendirecek biçimde bilinçlendirmek için etkinlikle öğretim görevlerini sürdürürken o kurumda Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihini okutan öğretmenlerle aynı görüş doğrultusunda işbirliği yapmalıdır. Bunun için her iki dersin Programlarının başında yer alan "Kapsam" veya "Açıklamalar" birbirini tamamlayıcı şekilde düşünülerek dikkate alınmalı,derslerde aynı veya benzer konuların işlenmesinde ortak esaslar içinde hareket edilmelidir.

c.Milli Güvenlik Bilgisi derslerinin konuları,çoğunlukla Atatürk'ü 0'nun İlke ve görüşlerini tanıtıcı ve kavratıcı şekilde programlanmış olduğuna göre;konular,İnkılap Tarihi derslerinde olduğu gibi aynı yöntemlerle işlenmeye alışılmalıdır.

ç.Yeri geldikçe Atatürk'ün kişiliği ve üstün nitelikleri üzerinde durulurken,bilhassa 0'nun askeri dehası,dersin gereğine göre ayrıntılı olarak açıklanmalıdır.

d.Atatürkçülüğün temel ilkeleri ayrı ayrı öğretilirken,bütünleyici ilkeler de noksansız olarak kavratılmalı ve   temel ilkelerle,bütünleyici ilkelerin birbirine bağlı olarak Atatürk İnkılabının dayandığı esaslar olduğu vurgulanmalıdır.

e.Bu dersin program kapsamındaki konular,çoğunlukla bu genelgemiz amacına uygun olduğundan,Milli Güvenlik Bilgisi öğretmenleri,İnkılap Tarihi öğretmenleriyle birlikte,okullarında Atatürkçülüğün kavratılması ve benimsetilmesi için yapılan etkinliklerde gereken katkıda bulunmalıdırlar.

Bütün bu çalışmalar,okullarda yapılacak toplantılarda,okul ve çevre şartları göz önünde tutularak plan ve   programlara alınırken,uygulama imkanı olmayan etkinliklere yer verilmemeli;yıl içindeki müteakip toplantılarda, yapılan çalışmalar ele alınmalı ve önceden alınan kararların uygulama yönleri eleştirilmeli,öğrenci bilgi ve yaş seviyesine göre yararlı ve verimli çalışmaların geliştirilerek devam ettirilmesi sağlanmalıdır.