TD: 04.06.197371747

T.C.

MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI

TALİM VE TERBİYE KURULU BAŞKANLIĞI

Karar Sayısı : 380 Karar Tarihi: 10.05.1973

YABANCI DİL ÖĞRETİMİ İÇİN HAZIRLANACAK KİTAP VE DİĞER ARAÇLARLA İLGİLİ AÇIKLAMALAR

Yabancı dil öğretimi için sarfedilen zaman ve gayrete karşılık elde edilen sonuçların yeterli olmayışı bütün dünya milletlerince kabul edilen bir gerçektir. Özellikle ikinci Dünya Savaşından sonra ortaya çıkan bu durum karşısında Yabancı Diller öğretimi milletlerarası ve milli kuruluşların en önemli çalışma alanlarından birini teşkil etmiştir. Konu yetkili uzmanlar tarafından ele alınmış ve gramer kurallarının ezberlenmesi ile tercümeye dayanan eski klasik yabancı dil öğretim sisteminden tamamen farklı, konuşulanı anlama ve konuşma yeteneklerini geliştirmeyi hedef tutan yeni metod ve araçlar geliştirilmiştir.

Bu milletlerarası çalışmalara paralel olarak, ülkemizde Avrupa Konyesi'nin işbirliğiyle düzenlenen iki sempozyumda konu ciddiyetle incelenmiş ve bu amaç için katlanılan maddi ve manevi fedakarlıklarla halkımızın hergün artan ilgisi gözönünde tutularak sonucu çok daha verimli yeni bir öğretim yoluna girilmiştir. Bu itibarla, yabancı dil müfredat programları yeniden ele alınmış ve programlarda belirtilen amaçları gerçekleştirebilmek için gerekli malzemenin Milli Eğitim Bakanlığınca kurulan komisyonlar tarafından Almanca, Fransızca ve İngilizce öğretemi için hazırlanmasına başlanmıştır.

ÖĞRETİM ARAÇLARI.

Öğretim için bir bütün teşkil eden kitap ve araçlar şunlardır:

1. Öğretmen kılavuzu.

2. Öğrenci kitabı,

3. Alıştırma kitabı.

4. Konuşma için tek resimler (Figürinler),

5. Ufak tablolar ve duvar resimleri,

6. Film şeritleri ve dialar,

7. Band veya plaklar,

Öğretmen kılavuzu, öğrenci ve alıştırma kitapları, öğrenim kademeleri dikkate alınmak suretiyle her sınıf için ayrı ayrı hazırlanır. Öğrenci ve alıştırma kitaplarında metinlere ışık tutacak resimler bulunmalıdır.

Öğretimde kullanılacak resimli malzeme veya fotoğraflar gerçeğe ve zamana uygun olmalı ve sanat yönünden değer taşımalıdır.

l- Öğretmen Kılavuzu

Öğretmen kılavuzunda metodun ana hatları, her dersin nasıl öğretileceği ve araçların nasıl ve nerede kullanılacağı açıkça belirtilmeli ve müfredat programındaki amaçların nasıl gerçekleştirileceği açıklanmalıdır.

Giriş kademesinde öğrenci kitabı olmayacağından, öğretilecek bütün kelime, kelime grupları ve cümle kalıpları öğretmen kılavuzuna konmalıdır. Gerek giriş gerek ilk kademede öğretmen kılavuzları sonraki kademeler için hazırlananlardan daha ayrıntılı olarak hazırlanacaktır. Dersler yıl esasına göre işlenecekse 1.yıldan sonraki her yıl için hazırlanan öğretmen kılavuzunun bir önceki yıl içinde yapılmış çalışmaları, özellikle cümle yapılarını tekrarlatacak alıştırmalar vermesi gerekir. Özellikle Lise 1. sınıfta ortaokulda öğretilenlerin genel bir tekrarının yapılması yararlıdır. Konular aşağıda verilen sıraya göre işlenir.

a) Konunun taktimi.

b) Uygulama (alışmalar).

c) Grencilerin öğrenmiş oldukları kelime ve cümle kalıplarını yerinde kullandırma.

Öğretmen kılavuzlarım banda alınmış telaffuz alıştırmaları, ek gramer alıştırmaları filim şeritleri veya dialarla ilgili alıştırmaları metinleri ve öğrenci kitabındaki dialoglar konur.

2. Öğrenci kitabı :

Kullanılan dil doğru, konular kız ve erkek çocuklarının ilgi ve dikkatini çekici olmalıdır. İlk ve orta kademelerde kullanılacak malzemenin özel bir dikkatle hazırlanması, genellikle diyalog ve kısa okuma parçaları şeklinde olması gereklidir.

Bundan önceki kademelerde olduğu gibi ileri kademede de konuşma dili öğretimine verilen önem azalmaycak ancak okuma parçaları önemli nesir, tiyatro şiir ve bunlarla beraber sanat, ekonomi, teknoloji vb. konuları kapsayan metinler olacaktır.

Orta kademenin ikinci yarısından itibaren kitaplara öğrencilerin daha önce öğrenmiş oldukları önemli cümle kalıplarının listesi eklenmelidir. Her safhada öğretilmesi gereken kelime sayıları aşağıda gösterilmiştir.

Safha

Sınıf

En az

En az

Giriş ve ilk kademe I İlk kademe II Orta kademe I Orta kademe II İleri Kademe I İleri kademe II

Orta I

Orta II

Orta III

Lise I

Lise II

Lise III

200

250

250

250

300

300

200

250

250

250

300

300

 

 

1550

1800

3.Alıştırma Kitapları :

Alıştırma kitapları öğrenim kademeleri dikkate alınmak suretiyle öğrenci kitaplarına paralel olarak her sınıf için ayrı ayrı hazırlanır ve ek alıştırmalar ihtiva eder.

4. Konuşma için tek resimler (Figürinler):

Tek resimler yeni kelimelerin anlamlarını öğretecek ve cümle kalıplarının öğretilmesini ve yerinde kullanılmalarını sağlayacak durumların yaratılması için hazırlanmış ayrı ayrı resimlerdir. Bunların pazen tahta üzerine tek tek veya yan yana

konularak ve çeşitli işaretlerle canlandırmak sureti ile öğrencilere konuşma yeteneği kazandırırlar.

5. Ufak tablolar ve duvar resimleri :

Ufak tablolar ve tek resimlerden daha büyük boyda ve elde tutulunca bütün sınıfın görebileceği büyüklükte olmalıdır.

Duvar resimleri büyük boyda konulu resimlerdir. Bunlar öğrenimin ileri safhalarında kullanılır.

6. Film şeritleri ve diyapozitivler :

Bunlar öğrenci kitabındaki cümle kalıplarını daha değişik ve sınıfta yaratamadığımız ortamlarda kullanabilme olanağını sağlar veya öğretmen kılavuzunda verilmiş olan diyalogları canlandırır.

Film şeritleri çizme resim olabileceği gibi fotoğrafta olabilir, ileri kedemede film şeritleri daha da önemlidir. Bununla dili öğrenilen ülkelerle ilgili gerçek resimler gösterilir. Ayrıca film şeritleri ile birlikte kullanılacak bandlar sağlanır.

7. Bandlar veya plaklar :

Bunlar öğretilen yabancı dili ana dil olarak konuşan kişiler tarafından doldurulur. Bandlarda telaffuz alıştırma kitabı paralel diyaloglar, gramer alıştırmaları, şiirler, oyunlar bulunur. Öğrenciler için doldurulan bandlara ait parçalar hariç, öğrenci kitabı aynen kaydedilmez. Öğrenci için doldurulan bandlar dört safhalı olmalıdır.

a) Soru veya tekrarlanacak cümle,

b) Öğrenci cevabı veya tekrarı için yeterli uzunlukta deyiş.

c) Sorunun cevabı veya tekrarlanacak cümle,

d) Doğru cevabın tekrarı için yeterli uzunlukta belirlenmesi.

Öğretmene yardımcı olacak bandlar da hazırlanarak bu bandlara özellikle yeni kelimeler, okuma parçaları dışında ya da istenirse değerlendirme soruları da konulabilir.

Bakanlığımızca kurulan komisyonların hazırladıkları yabancı dil kitapları ve araçları birer örnek niteliğindedir.

YABANCI DiL PROGRAMI I- AMAÇLAR :

Yabancı dil öğretiminin amacı öğrencilere.

1. Öğretmekte oldukları yabancı dili normal hızda konuşulduğunda anlayabilme,

2. Anlaşılır bir şekilde konuşabilme,

3. Kolaylıkla okuma ve okuduğunu anlama,

4. Düşündüklerini yazı ile ifade edebilme yeteneğini kazandırma ve.

5. Öğrendikleri dili okuldan sonra da kendisini geliştirme güç ve isteğini kazandırarak gerek ileriki çalışmaları yönünden gerek turizm ve uluslararası ilişkiler yönünden yurdumuza yararlı birer eleman olarak yetiştirmelerine yardım etmektir.

II. AÇIKLAMALAR A-GENEL İLKELER :

1. Yukardaki amaçlar öğrenimde uygulanması gereken sırayı göstermektedir. Bu nedenle amaçlar dil öğretilmesi kademesinde gözönünde bulundurulacak, çalışma seklinin saptanmasında ve sonuçların değerlendirilmesinde, öğretmenler bu ana fikirlerin ışığı altında hareket edeceklerdir.

2. Yabancı dil öğretiminde öğretmenin ilk ödevi yabancı dili öğrencilere sevdirmek, bu dile karşı onlarda ilgi uyandırmak ve bu ilgili durmadan beslemektir. Bunun için;

a) Öğrenilen dilin güç öğrenilir bir dil olmadığını ve yabancı dil öğrenmek için özel bir istidat ve yetenek gerekmediğine öğrencilere inandırılmalıdır.

b) Sınıf içi çalışmaların her öğrencide katılımına ilgi uyandıracak şekilde yürütülmesine gerekli çaba gösterilmelidir.

c) Öğrencilere konuşma serbestliği ve yüreklilik kazandırılarak yanlış yapma korkulan giderilmelidir.

d) Kolay küçük şarkılar kolay kısa şiirleri ve öyküleri öğreterek sınıfta neşeli bir hava yatırılmalıdır.

e) Öğrenilen dilin ülkesi ve orada yaşayan çocuklar ve yaşayışları hakkında bilgi verilmeli ve resimler gösterilmelidir.

f) Kolay küçük hikayeler ve piyesler okunmalı ve bunlardan hoşa gidenleri temsil edilmeye çalışılmalıdır.

g) Yoklama yapılırken "Buradayım" . "Yok". "Anlamadım". Bilmiyorum"

kiLütfen tekrar edermisiniz?" "Dışarı çıkabilirmiyim" gibi derslerde kullanılması gereken cümleler hemen ilk etapta kalıplar halinde telaffuz edilerek öğretilmeli ve cümle vurgusuna dikkat ettirilmeli ve kullanılmaları üzerinde ısrarla durulmalıdır.

III- ÖĞRETİM ARAÇLARI :

Yabancı dil öğretiminde benimsenen metod tamamiyle dinleme ve konuşmaya öncelik verdiğinden bu metodla görsel ve işitsel araçlar çok önemli bir yer tutmakta ve kitapların ayrılmaz birer tamamlayıcısı olmaktadır. Öğretim için bir bütün teşkil zorunlu haller dışında kullanılmamalıdır.

1. Öğrenci kitapları,

2. Öğretmen kılavuzları.

3. Alıştırma kitapları.

4. Konuşma için tek resimler (figürinler),

5. Küçük tablolar ve duyar resimleri,

6. Film şeritleri veya diyapozitivler,

7. B and veya plaklar.

Kitaplar ve diğer araçlar öğrenim kademelerine göre her sınıf için,

IV- ÖĞRETİM METODLARI : A-GENEL İLKELER:

Öğretim yabancı dilde yapılmalıdır. Kelime öğretiminde, kelimelerin anlamları (a) Eşyanın kendisi gösterilerek, (b) Resim kullanılarak, (c) Dramatize edilerek (d) Bilinen kelimeler, ve zıt anlamlı kelimeler kullanılarak açıklanabilir. Ana dili zorunlu haller dışında kullanılmamalıdır.

Kelime grupları ve cümle kalıpları anlamlarını açıklayıcı muhteva içinde kullanılmalıdır. Günlük konuşma dili büyük önem taşır.

Öğrenimin ağırlık merkezini doğal konuşma alışkanlığını kazandıracak sözlü alıştırmalar teşkil etmelidir. Cümlelerin anlam ve yapıları bir bütün olarak düşünülmeli ve alıştırmalar görsel ve işitsel araçlar veya dramatizasyonla düzenlenen ortamlarda yapılmalıdır. Soyut dilbilgisi kuralları vererek yalnız cümle yapısını öngören mihaniki alıştırmalar yaptırılmamalıdır.

Öğretimde, önce dinleme ve konuşma sonra okuma ve yazma ilkesine gereken önem verilmeli ve bütün kademelerde bilinenden bilinmeyene, kolay olandan güç olana doğru gitmeleri gözönünde tutulmalıdır. Zorunlu haller dışında çeviri yapılmamalı ve yabancı dili ana dile dayalı olarak öğretilmesinden kaçınılmalıdır.

Çeviri, her iki dile tam hakimiyeti gerektiren çok güç bir alıştırma şekli olduğundan ancak son sınıflarda kısa parçaların çevirisi yaptırılabilir.

B- ÖĞRETİM KADEMELERİ :

Yabancı dil öğretimi aşağıda gösterilen dört kademede verilir.

1. Giriş kademesi.

2. İlk kademe.

3. Orta kademe,

4. İleri kademe.

1- Giriş Kademesi :

Yabancı dil öğreniminin temeli konuşma diline dayanır. Bu yolla giriş kademesinde bütün öğretim sözlü olarak yapılmalı ve öğrenciye işittiğini anlama ve konuşma yeteneği kazandırılmaya çalışılmalıdır. Bu kademede özellikle sesleri tanıma telaffuz ve cümle vurgusu alıştırmaları üzerinde önemle durulmalıdır. Konular günlük hayattan alınmalı, alıştırmalar emir cümleleri ve dialog şeklinde olmalıdır. Bu kademede hepsi öğrenci kitabı yoktur. Dersler öğretmen kılavuzundan yürütülür. Her derste konu ile ilgili görsel ve işitsel araçlarla mevcut malzemeden faydalanılır.

Bu kademenin süresi kitap hazırlayanların tavsiyeleri dikkate alınmak suretiyle öğretmen tarafından düzenlenir, fakat hiçbir zaman bir kanaat dönemini (sömestre) geçemez. Çalışmaların değerlendirilmesi de aynı şekilde sözlü olarak yapılır.

2- İlk Kademe:

Giriş kademesinde belirli sayıda cümle yapıları ile kelime ve kelime gruplarını kullanma yeteneğini kazanmış olan öğrenciler bu kademede önce okumaya ve sonra da yazmaya başlamıştırlar. Okumaya başlamadan önce. okuma parçaları seçilip sınıftaki yeni kelimelerin telaffuz ve anlamları öğretilecektir. Okuma parçaları sırasıyla bütün sınıfa, gruplara ve tek tek öğrencilere tekar ettirilecektir.

Dikte edilecek parçalar, öğrencilerin bildikleri seslerden, kelimelerden ve cümle kalıplarından oluşmalıdır. Yazma yalnız kelimelerin doğru yazılması değil, aynı zamanda doğru noktalama ve sesleri tanıma açısından da önemlidir. Bu kademede öğrenciler tarafından sınıfa gelmeden önce hazırlanmamış dikte parçaları ancak test olarak kullanılmalıdır.

3. Orta Kademe :

Bu kademede öğrencilerin normal hızda konuşabilme yetenekleri geliştirilecektir. Amaçlarda belirtildiği üzere dinleme, konuşma, okuma ve yazma ilkesine uyulacaktır. Yazılı alıştırmalarla sözlü alıştırmalar arasında sıkı bir ilişki kurulacak, yazılı çalışmalar daha önce sözlü çalışmalarda öğretilmiş konular üzerinde yapılacaktır. Resimler kullanarak, gelişi güzel verilmiş cümlelerin birbirleriyle ilişkili olanlarını bir araya getirerek veya birbiri ile ilişkili sorulara uygun cevaplar vermek suretiyle güdümlü kompozisyon çalışmalarına başlanacaktır.

Dikte bu kademenin özellikle ilk yılında ilk kademede olduğu gibi yapılacaktır. Bütün araçlardan öğretmen kılavuzlarında gösterildiği gibi faydalanılacaktır.

4. İleri Kademe :

Bu kademede dinleme, konuşma, okuma ve yazma yeteneklerinin geliştirilmesine devam edilecek ve dili öğretilen ülkeler ile ilgili bilgiler verilecektir. Bunun yanında öğrencilerin seviyelerine uygun kitaplar seçilerek öğrencilere sınıf içi ve dışı okuma alışkanlığı kazandırılacaktır. Bu çalışmalarda hemen her zaman ifadenin açık ve uygun olmasına dikkat edilmelidir.

Öğrenciler, okudukları kitaplardan sözlü ve yazılı özetler yapma, izledikleri televizyon ve radyo programlarını anlatma alışkanlıkları kazanmalı ve genel konular üzerinde yazma alıştırmaları yapmalıdırlar. Bu kademede serbest kompozisyona geçilebilir. Özet çıkarma, bir metin içinden gelişigüzel bazı cümleleri çıkarıp bazılarını olduğu gibi bırakmak değildir. Bu nedenle ancak, bu kademede yapılabilecek bir alıştırma şeklidir. Özet çıkarmaya geçilmeden önce öğrenciler, bir parçanın anlamını değiştirmeden kısaltabilmek için gerekli alıştırmaları yapmalı, kelime, kelime grupları ve cümlecikleri uzun cümlelerin yerine kullanma yeteneğini kazanmalıdırlar.

Araç ve gereçlerden kitaplarda belirtilen şekilden faydalanılacaktır. ATATÜRK'ÜN HAYATI (9 SINIF)

- Öğrenim hayatı

- Askerlik hayatı

- Siyasi hayatı

(Bu konular öğretim programının uygun bölümlerinde işlenecektir. 27.4.1998/64 sayılı TTKK)

ATATÜRK'ÜN İLKELERİ (10 SINIF)

- Cumhuriyetçilik "

- Milliyetçilik

- Halkçılık

- Devletçilik

- Laiklik

- İnkılapçılık

(Öğretim programının uygun bir bölümünde ilkelerin adları verilecek, bunlardan biri yada ikisi kısaca açıklanacaktır. 27.4.1998/64 sayılı TTKK)

ATATÜRKÇÜ DÜŞÜNCE SİSTEMİ (11. SINIF)

- Atatürkçülüğün nitelikleri

Türk milletinin ihtiyaçlarından doğmuş olması

Temelinde milli kültür olması

Aklı ve bilimi esas alması

Kişi hak ve hürriyetlerine önem vermesi

Yurtta ve dünyada barışı esas alması

Evrensel olması

(Atatürkçülüğün nitelikleri öğretim programının uygun bir bölümünde bir parça halinde işlenecektir. 27.4.1998/64 sayılı TTKK)