KAMU KURUM VE KURULUŞLARINCA ÖDENECEK

TELİF VE İŞLENME ÜCRETLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK

 

Resmi Gazete’de Yayım Tarihi ve Sayısı : 09/01/1996 – 22518

 

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam ve Tanımlar

Amaç

Madde 1- Bu Yönetmelik, genel ve katma bütçeli kurumlar ile bunlara baglı döner sermayeli kuruluşlar ve fonların amaç ve görevleri istikametinde yayımlayacakları kitap, dergi, ansiklopedí, gazete, bülten ve broşür gibi yayınlar için ödencek telif ve işlenme ücretlerine ilişkin usul ve esasları düzenlemek maksadıyla hazırlanmıştır.

Yüksek Ögretim Kurumlan ile Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu ve baglı kuruluşların yayınlan hakkında, özel kanun ve yönetmelik hükümleri uygulanır.

Kapsam

Madde 2- Bu Yönetmelik, kamu kurum ve kuruluşlarınca çıkarılacak yayınlarda yer alacak telif, tercüme, derleme, araştırma, inceleme, deneme, eleştiri, şiir, hatıra, manzum ve benzeri fìkir mahsulü eserler ile fotograf, resim, harita, grafìk, tablo, çizelge, şekil, karikatür, nota ve motífleri kapsar,

Tanımlar

Madde 3- Bu Yönetmelikte geçen;

Telif Eser: Herhangi bir şekilde dil ile ifade olunan eserler ile dogrudan meydana getirilen fěkir mahsullerini,

îşlenmeler: Diger bir eserden veya eserlerden yararlanarak meydana getirilen ve bu eserlere göre müstakil olmayıp işleyenin de katkılarını taşıyan yazılı fikir ve sanat mahsullerini,

Tercüme: Yazıldıgı dílden başka bir dile aynen çevrilen eseri;

Kurum : Genel ve katma bütçeli kurumlar ile bunlara baglı döner sermayeli kuruluşlar ile fonları, (.1 inci maddenin ikinci fıkrasında sayılan kuruluşlar hariç.)

Nevi Degişikligi: Roman, hikâye, şiir ve tiyatro piyesi gibi eserlerden birinin digerine çevrilmesini,

Külliyat: Bir eser sahibinin degişik neviden eserlerini veya aynı cinsten olan, eserlerini toplayan diziyi,

Derleme: Belli bir maksada göre ve özel bir plân dahilinde seçme ve toplama eserler tertibini,

İtibari Sayfa: Basılmış olan bir eserin 200 kelimeden meydana gelen kısmım,

Forma: Kitap, dergi ve benzeri yayınların l6 sayfalık bölümünü,

Fasikül: Ansiklopedinin dört formadan meydana gelen kısmını,

ifade eder·

İKİNCİ bölüm

Ücretlerin Hesabına Dair Esaslar

Ücret Ödenmesi

Madde 4- Bir esere telif ve işlenme ücreti ödenmesi İçin, yayın kurulunun bu yönde alınan kararının yetkili makam tarfından onaylanması ve eserin kurum adına yayımlanması gerekmektedir.

Kurum personelinin aslî görevleri geregi yaptıkları çalışmalar sonucunda meydana getirdikleri bu Yönetmelik kapsamına giren eserleri için telif ve işlenme ücreti ödenmez· Ancak, söz konusu personelin makale, teblig ve konferanslar ile bu Yönetmelik kapsamına giren eserlerinden görev saatleri dışında meydana getírdikleri eserleri için ücret ödenebilir·

Ücretlerin Hesabına Dair Esaslar

Madde 5- Eser sahibine ödenecek telif ve işlenme ücreti, bu Yönetmelige göre belirlenen itibari sayfa adedi ile göstergelerin memur aylıklarına uygulanan kat sayı ile çarpımından elde edilen miktara, eserin baskı adedine göre hesaplanacak rakam eklenmek suretiyle bulunur.

Hesaplamalarda, eserin ilk ve sonraki baskılarının basımı işleminin tamamlandıgı, ansiklopedilerde ise yayım onayının alındıgı tarihdeki memur aylıklarına uygulanan kat sayı esas alınır.

İtibari Sayfa Tespiti

Madde 6- Telif ve işlenme ücretinin hesaplanmasında 200 kelimelik bir metin "bir itibari sayfa" kabul edilir.

Itibari sayfa adedinin tespitinde;

1- Basılmış olan eserin çeşitli yerlerinden metinle tam olarak dolu 10 sayfa seçilerek kelimeler sayılır ve ve toplanır.Bulunan bu miktar l0'a bölünerek eserin dolu bir sayfasında ortalama kaç kelime bulundugu belirlenir.

Kaynakça, içindekiler, ön söz, dizin ve dipnot bölümleri metin sayılır.

2- Sonra eserin tamamındaki dolu sayfalar sayılır, bulunan rakamla, bir dolu sayfadaki ortalama kelime sayısı çarpılarak eserin toplam kelime sayısı bulunur·

Yarım ve yarımdan fazla sayfalar dolu sayfa kabul edilir.

3- Eser sahibi tarafından çizilmiş ve hazırlanmış olan fotograf, harita, grafìk, tablo, çizelge ve şekillerin santimetre karesi 2 kelime , resim ve motiflerin santimetre karesi 4 kelime olarak kabul edilir ve bu şekilde bulunacak kelime adedi, toplam kelime adedine ilâve olunur·

4- Eserdeki toplam kelime sayısı 200'e bölünmek suretiyle eserin itibari sayfa adedi belirlenmiş olur·

Gösterge Tespiti

Madde 7- ödenecek telif ve işlenme ücretinin hesabında esas alınacak göstergeler aşagıda belirtilmiştir.Eserin niteligine göre bu göstergelerin altında rakam tespitine, yayın kurullarının teklifě üzerine ilgili makam yetkilidir.

 Gösterge

1- Telif eserler: (llmî ve edebî eserler)

105

2- îşlenmeler:

 

a) Tercümeler

 

aa) Almanca, Fransızca ve İngilizceden Türkçeye

60

bb) Diger dillerden Türkçeye

75

cc) Türkçeden Almanca, Fransızca ve İngilizceye

80

dd) Türkçeden diger dillere

90

b) Nevi degişikligi

65

c) Kaynakça ve toplu katolog

90

d) Külliyat

35

e) Derleme

45

f) Değişik alfabeli metinlerin latin alfabesine çevrilmesi

60

g) Henüz yayımlanmamış olan bir eserin ilmî araştırma

ve çalışma neticesinde yayımlanmaya elverişli hâle

getirilmesi (ilmî bir araştırma ve çalı§ma mahsulü

olmayan çeviri yazılan ile tıpkıbasımlar hariç)

45

h) Başkasına ait bir eserin açıklanması veya yorumlanması yahut kısaltılması

50

i) Eleştirmeli basım (birden fazla nüshanın karşılaştırılması sonucu oluşturulan metin)

50

i) Sadeleştirme

45

3- Şiir ve Manzum eserler:

Bir kitaptaki şiir ve manzum eserlerden, her 12 mısra bir şiir kabul edilir ve her şiir için aşagıdaki göstergeler esas alınır.Artık mısralar bir şiir sayılır.

a) Telif şiir ve manzume

115

b) Türkçeden yabancı dillere tercüme

90

c) Yabancı dillerden Türkçeye tercüme

75

d) Eski manzumelerin latin harflerine çevrilmesi

50

e) Külliyat, derleme ve sadeleştirme

30

Baskı Miktarının Ücrete Etkisi

Madde 8- Telif ve işlenme ücretleri, eserin baskı miktarına göre aşagıdaki nisbetlerde artırılır.Tespit olunan nisbetler, eserin toplam itibari sayfa adedine göre hesaplanan ücrete uygulanır.

a) 10.000 baskıya kadar, her 1.000. baskıiçin

% 10

b) 20.000 baskıya kadar, 10.000 baskı için % 100. sonraki her 1.000 baskı için

% 8

c) 30.000 baskıya kadar 20.000 baskı için % 180; sonraki her 1.000 baskı için,

% 6

d) 40.000 baskıya kadar, 30.000 baskı için % 240; sonraki her 1.000 baskı için

% 4

e) 50.000 baskıya kadar, 40.000 baskı için % 280; sonraki her 1.000 baskı için,

% 2

f) 100.000 ve daha fazlasına, 50.000 baskı için % 300; sonraki her 1.000 baskı için

% 1

Artık baskıdan 500 ve daha fazlası 1.000 baskı olarak kabul edilir.

İkinci ve sonraki baskılarda, sadece baskı adedine göre hesaplanacak ücret ödenir.Bunun için önce toplam baskı adedi dikkate alınarak yukarıdaki esaslara ve yeni kat sayıya göre ödenmesi gereken ücret hesaplanır.Hesaplanan bu miktardan, önceki baskılar için yeni kat sayı dikkate alınarak bulunacak miktar düşülerek, aradaki fark ikinci ve sonraki baskılar için ücret olarak ödenir.

Eserde Yapılacak Değişiklikler

Madde 9- İkinci ve sonraki baskılarda eserin tamamında veya bir kısmında degişiklik yapılmış ve bu degişiklik yayın kurulunca tespit ve kabul edilmişse, sadece degişen kısımlar için itibari sayfa esasına göre ilk baskı gibi telif ücreti ödenir.Kitabın esas metin kısmında herhangi bir degişiklik yapılmadan, sadece bölüm ve konu itibariyle sıra degişikligi yapılmışsa bu hüküm uygulanmaz.

Periyodik Yayınlar

Madde 10- Dergi, gazete, bülten gibi periyodik yayınlar ile tanıtma ve duyurma amacına matuf el kitabı ve broşür gibi yayınlarda baskı adedi dikkate alınmaz. Bu yayınlarda yer alan eserlere sadece itibari sayfa veya şiir karşılıgı ücret ödenir· Bu eserlerin telif ücreti yayın kurullarının teklifì üzerine, yetkili makamın onayı ile % l00'e kadar arttırılabilir.İkinci ve sonraki baskılar İçin herhangi bir ücret ödenmez.

Ansiklopediler

Madde 11- Telif hakkı kuruma ait olmak üzere hazırlattırılan ansiklopedilerde telif ücreti, eserde yer alan her madde için ayrı ayrı hesap edilir ve yayın kurulu kararının yetkili makamca onaylanmasını müteakip ödenir. Maddelerdeki her 6 kelime bir itibari satır sayılır.Bir itibari satıra ödenecek telif ücreti, 9 rakamıyla memur aylıklarına uygulanan kat sayının çarpımından elde edilir.

Ansiklopedilerde yer alan tercüme maddeler için 6 rakamı esas alınır. Ansiklopedilerde, eser sahibi tarafından çizilmiş veya hazırlanmış olan fotograf, resim, harita, grafìk, tablo, çizelge, §ekil, motif ve benzeri şekillerin santimetre karesi 2 kelime olarak kabul edilir.

ÜÇÜNCÜ bölüm

Ders Kitapları İçİn Ödenecek Telif ve îşlenme Ücretleri

Okul Ders Kitapları

Madde 12- Okul ders kitapları için ödenecek telif ücreti, baskı adedi yüzellibinden fazla olanlar için forma adedi ile bu Yönetmelikte tespit olunan göstergelerin, memur aylıklarına uygulanan kat sayı ile çarpımından elde edilen miktarıdır.

Hesaplamalarda, ilk ve sonraki baskılarda kitabın okutulacagı ders yılı başında uygulanmakta olan memur aylık kat sayı esas alınır.

Forma Başına Gösterge Tespiti

Madde 13- Okul ders kitapları telif ücretinin hesabında esas alınacak göstergeler aşağıda belirtilmiştir.Kitabın niteliğine göre yayın kurulunun teklifı ve yetkili makamın onayı ile bu göstergelerin altında rakamı tespit edilebilir·

1- Okul öncesi egitim kurumları , ilk ve orta okullar, çıraklık ve yaygın egitim kurumları ders kitapları:

 

Gösterge

 

a) 5 formaya kadar, her forma için

3600

b) 10 formaya kadar, ilk 5 forma için 18.000; sonraki her forma için,

3120

c) 15 formaya kadar, ilk 10 forma için 33.600; sonraki her forma için,

2880

d) 16 ve daha fazlasına, ilk 15 forma için 48.000; sonraki her forma için

1440

2- Lise ve dengi okullar ile yüksek okullar ders kitapları

 

a) 5 formaya kadar, her forma için,

3840

b) 10 formaya kadar, ilk 5 forma İçin 19.200; sonraki her forma için,

3360

c) 15 formaya kadar, ilk 10 fon-na için 36.000 sonraki her formaya için ,

3120

d) 20 formaya kadar, ilk 15 formaya için 51.600; sonraki her formaya için,

2880

e) 21 ve daha fazlasına, ilk 20 formaya için 66.000 sonraki her formaya için,

1440 gösterge esas alınır

Tam formaya oluşturmayan sayfalar için gösterge tespitinde, tanı formaya uygulanan gösterge l6'ya bölünerek suretiyle elde edilecek rakamı artık sayfa adedi ile çarpılır.

Baskı Miktarının Ücrete £tkisi

Madde 14- Baskı adedi yüzellibinden fazla olan kitapların telif ücreti, 13 üncü madde ile belirlenen göstergeler esas alınmak suretiyle 3 yıllık okutulma süresi için hesaplanır ve bir defada peşin olarak ödenir·

Baskı adedi yüzellibinden az olan kitapların telif ücreti ise, 3 yıllık okutma süresi için aşagıdaki şekilde hesaplanır ve peşin ödenir·

a) Baskı adedi 15.000' den az olan kitaplar için birinci fıkraya göre hesaplanan ücretin % 50'si,

b) Baskı adedi 15.001 ile 60.000 arasında olan kitaplar için, birinci fıkraya göre hesaplanan ücretin % 75'i,

c) Baskı adedi 60.001 ile 150.000 arasında olan kitaplar için, birinci fıkraya göre hesaplanan ücretin % 90'ı, ödenir·

Okutulma Sürelerinin Uzatılması Halinde Telif Ücretinin Hesaplanması

Madde 15- Okutulma süresi uzatılan ve bu süreler içerisinde basımı yapılan kitaplara her yıl için 13'üncü madde uyarınca hesaplanan telif ücretinin;

1- İlk baskısı 150.000'den fazla olan kitaplar için l/6'sı,

2- İlk baskısı 60.001 ile 150.000 arasında olan kitaplar için l/5'i,

3- İlk baskısı 15.001 ile 60.000 arasında olan kitaplar için l/4'ü,

4- İlk baskısı 15.000'in altında olan kitaplar için l/3'ü, ödenir,

İkinci ve sonraki baskılarda baskı miktarı dikkate alınmaz ve uzatılma süresinde eser basılmadığı takdirde telif ücreti ödenmez..

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

İnceleme, Redaksiyon ve Yayın Kurulları Üyelerine Ödenecek Ücretler

Yarışma, Ismarlama ve Satın Alma Yoluyla Eser Temini

Madde l6- Bu Yönetmelik kapsamına giren eserlerin yazdırılması ve yazdırılmasını saglamak amacıyla kurumlar gerek gördüklerinde, ödüllü ve ödülsüz yarışma açabilir veya ısmarlama verebilirler.

Ismarlama yöntemiyle yazdırılacak ve yaptırılacak eserlerde yayın kurulu karan ve yetkili makamın onayından sonra, yapılan sözleşmede belirtilen asgari sayfa sayısına göre avans olarak % 10, eserin yazımının tamamlanıp tesliminde ve kurumca kabulü halinde % 40, yayımlanmasını müteakipte % 50'si ödenir, Her ödeme aşamasında o tarihteki memur maaş kat sayısı esas alınır.

Yarışmalarda ders kitapları için 10.000, diger kitaplar için 8.000 rakamının, memur aylıklarına uygulanan kat sayı İle çarpımından elde edilecek miktarı geçmemek üzere, yayın kurullarının teklifì ve yetkili makamın onayı ile tespit edilecek miktarda ödül verilebilir.

Özellikleri nedeniyle konusunda yetkinligi tartışmasız kişilerden satın alınmasında yarar görülen fotograf, diya, slayt, afìş, nota ve karikatür gibi müstakil sanat eserleri, 2886 sayılı Devlet îhale Kanunu hükümlerine göre satın alınır.

İnceleme Ücreti

Madde 17- Yayımlanacak eserler, yayın kurulunun teklifí ve yetkili makamın onayı ile uygun görüldügü takdirde, kurum dışından görevlendirilecek bir veya birden fazla uzmana incelettirilebilir.

Memur olmayan uzmanlara, inceledikleri eser için, sadece itibari sayfa adedine göre hesaplanacak telif ücretinin % 20'si kurum tarafından inceleme ücreti olarak ödenir.

Redaksiyon,Tashih ve Koordinatörlük Ücretì

Madde 18- Yayımlanacak eserlerin yayın kurulunun teklifì ve yetkili makamın onayı ile redaksiyonuna gerek görülmesi halinde, bu iş için kurum dışından görevlendirilen ve memur olmayan uzmanlara eser için sadece itibari sayfa adedine göre hesaplanacak telif ücretinin % l0'u redaksiyon ücreti olarak ödenir· Bu miktar eser sahibine ödenecek telif ücretinden düşülür.

Redaksiyon yapmakla görevli uzmanlara, birinci fıkraya göre hesaplanan miktar kadar da kurum tarafından ödeme yapılır·

Eserin baskısı sırasında yayın kurulunun karan ve yetkili makamın onayı ile tashih işlemine gerek görülmesi halinde ve kurum dışından görevlendirilen ve memur olmayan ki§ilere sadece itibari sayfa adedine göre hesaplanacak telif ücretinin % 10’u tashih ücreti olarak ödenir·

Yayın kurulu karan ve yetkili makamın onayı ile yayın koordinatörlüğü hizmeti kurum dışından ve memur olmayan kişilerden alınması halinde telif ücretinin % l0'unu geçmeyecek miktarda koordinatörlük ücreti ödenir,

Yayın ve Ansiklopedi Yazı Kurulu Üyelerine Ödenecek Ücretler

Madde 19- Yayın kurullarına kurum dışından katılan ve memur olmayan üyelere, her toplantı günü için 600 rakamının memur aylıklarına uygulanan kat sayı ile çarpımından elde edilen miktar üzerinden ücret ödenir·

Ansiklopedi yazı kurulu, bir başkan, bir başkan vekili ve üç üyeden oluşur· Bu kurula, kurum dışından katılan ve memur olmayan üyelere her fasikül için; başkana 3600, başkan vekiline 3300, üyelere 3000 rakamının memur aylıklarına uygulanan kat sayı ile çarpımından elde edilecek miktarda ücret ödenir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Çeşitli Hükümler

Ücretsiz Yayın Verilmesi

Madde 20- Yazarlara, yayımlanan eserlerin yer aldıgı kitaplardan en çok 100 adet, dergi ve benzeri periyodik yayınlardan 5 adet, sözlüklerden 5 adet, ansiklopedilerde yazılarının çıktığı her fasikülden 5'er adet, ücretsiz olarak verilir.Çeviri ve işlenmelerde eserin yazarına da çevireni ya, da işleyenine verilenin yansı kadar ücretsiz kitap verilir.

Yayın Kurulları

Madde 21- Bu Yönetmelik kapsamına giren eserlerin seçilmesi, yayımlanması, yayın kurullarının kurulması, çalışma esasları, görevleri ve yetkileri ile diger hususlar kurumlar tarafından çıkarılacak yönetmeliklerde düzenlenir.

Yürürlükten Kaldırılan Hükümler

Madde 22-

a) 20/02/1987 tarihli ve 87/ll52ó sayılı Bakanlar Kurulu Karan ile yürürlüge konulan ve 02/03/1987 tarihli ve 19388 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan, Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca Ödenecek Telif ve îşlenme Ücretleri Hakkında Yönetmelik;

b) Kurumların özel yönetmeliklerinin bu Yönetmelige aykırı hükümleri;

yürüdükten kaldırılmıştır.

Geçici Madde 1- Yürüdükten kaldırılan Yönetmelik hükümlerine göre yayımlanmasına karar verilmiş veya basımına başlanmış olan işler, ilgili yönetmelik hükümlerine göre sonuçlandırılır.

Yürürlük

Madde 23- Sayıştay'ın görüşü alınarak hazırlanan bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüge girer·

Yürütme

Madde 24- Bu Yönetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.