Amaç 1: Tarihle ilgili temel kavramlar bilgisi.

Amaç 2: Tarihin konusu bilgisi.

Amaç 3: Tarih araştırmalarında yöntem bilgisi.

Amaç 4: Tarihin sınıflandırılması bilgisi.

Amaç 5: Tarihin diğer bilimlerle ilişkisi bilgisi.

Amaç 6: Zaman, kronolji ve takvim kavramlarının tarihi olayları öğrenmedeki önemi bilgisi.

Amaç 7: Eskiçağlarda Türkiye ve çevresiyle ilgili temel kavramlar bilgisi.

Amaç 8: Türkiye'nin tarih öncesi devirler bilgisi.

Amaç 9: MÖ.2000'den. M.V. 6. yüzyıla kadar Türkiye'de kurulan belli başlı devletler bilgisi.

Amaç 10: M.Ö. 2. binden M.Ö. 6. yüzyıla kadar Türkiye'de yaşayan belli başlı toplumlara ait kültürlerin özelliklerini kavrayabilme.

Amaç 11: M.Ö. 6. yüzyıldan M.S. 11. yüzyıla kadar Türkiyede kurulan belli başlı devletler bilgisi.

Amaç 12: Eskiçağlarda, Türkiye'nin çevresindeki kültür ve medeniyetlerin özelliklerini kavrayabilme.

Amaç 13: Tüklerin tarih sahnesine çıkışları ve ilk Türk devletleriyle ilgili temel kavramlar bilgisi.

Amaç 14: Türklerin tarih sahnesine çıkışlarıyla ilgili olayları kavrayabilme.

Amaç 15: ilk Türk devletleriyle ilgili belli başlı tarihi olaylar bilgisi.

Amaç 16: Kavimler Göçü ile ilgili olayları kavrayabilme.

Amaç 17: Avrupa Hım Devleti ile ilgili tarihi olaylar bilgisi.

Amaç 18: Asya ve Avrupa'daki diğer Türk devletleri ve toplulukları ile ilgili olaylar bilgisi.

Amaç 19: Asya'da kurulan ilk Türk devletlerinin kültür özelliklerini kavrayabilme.

Amaç 20: Asya'da kurulan ilk Türk devletlerinin çevrelerindeki devletlerle siyasi münasebetleri bilgisi.

Amaç 21: Türk kültürünün çevredeki kültürlerle münasebetini kavrayabilme.

Amaç 22: İslam tarihi ve medeniyetiyle Hgili temel kavramlar bilgisi.

Amaç 23: İslamiyetin dğuşu sırasında Asya'nın genel durumunu kavrayabilme.

Amaç 24: İslamiyetin doğuşu sırasında avrupa'nın genel durumunu kavrayabilme.

Amaç 25: İslamiyetin doğuşu sırasında Afrika'nın genel durumunu kavrayabilme.

Amaç 26: Arap Yarımadası'nın İslamiyetin doğuşundan öncesi durumunu kavrayabilme.

Amaç 27: İslamiyetin doğuşu ve yayılışıyla ilgili belli başlı tarihi olayları kavray bilme.

Amaç 28: İslam medeniyetinin teşekkülünde diğer medeniyetlerin tesirlerini

kavrayabilme.

Amaç 29: İslam medeniyetinin temellerini kavrayabilme.

Amaç 30: İslam medeniyetinin belli başlı özelliklerini kavrayabilme.

Amaç 31: İslam medeniyetinin diğer medeniyetlere tesirini kavrayabilme.

Amaç 32: 10. ve 13.yüzyıllar arasında Türk tarihiyle ilgili temel kavramlar bilgisi.

Amaç 33: Türklerin İslamiyeti kabulü ve islam devletlerindeki hizmetleriyle ilgili olayları kavrayabilme.

Amaç 34: 10. ve 13. yüzyıllar arasında kurulan Türk-İslam devletleri ile ilgili belli başlı tarihi olayları kavrayabilme.

Amaç 35: 10. ve 13. yüzyıllar arasında kurulan Türk-İslam devletlerinin kültür ve medeniyet özelliklerini kavrayabilme.

Amaç 36: 13. ve 19. yüzyıllar arası, Türk dünyasıyla ilgili temel kavramlar

Amaç 37: Moğol İstilasıyla ilgili belli başlı tarihi olayları kavrayabilme.

Amaç 38: Timurlular Devleti'yle ilgili belli başlı olayları kavrayabilme.

Amaç 39: Timurlular Deleti yıkıldıktan sonraki siyasi gelişmeleri kavrayabilme.

Amaç 40: 13. ve 19. yüzyıllar arası Moğal-Türk devletlerinin kültür ve uy-garlıklarıyla ilgili belli başiı olguları kavrayabilme.

Amaç 41: 11. ve 14. yüzyıllar arası Türkiye tarihiyle ilgili temel kavramlar bilgisi.

Amaç 42: Anadolu'nun Türk vatanı olmasıyla ilgili olayları kavrayabilme.

Amaç 43: Türkiye'de kurulan ilk Türk devletlerinin anadolu'nun Türkleşme-sindeki hizmetler ibilgisi.

Amaç 44: Türkiye Selçukluları Devleti'yle ilgili belli başlıca ve dış olayları kavrayabilme.

Amaç 45: Uçlarda hayat ve Beyliklerle ilgili tarihi olaylar bilgisi.

Amaç 46: Türkiye'de kurulan diğer devlet ve beyliklerle ilgili belli başlı tarihi olaylar bilgisi.

Amaç 47: 14. yüzyıla kadar Türkiye'de kurulan devletlerin kültür ve medeniyet özelliklerini kavrayabilme.

Amaç 1: Tarihle ilgili temel kavramlar bilgisi.

Davranışlar :

1. Tarih, tarihçi, olay (hadise), olgu (vaka), belge (vesika, doküman), arşiv, veri. yıllık (anal), kaynak, kronoloji, zaman, çağ (devir), takvim, milat, hicret, çözümleme (tahlil), eleştiri (tenkit, kritik), sentez (terkip) kavramlarının tanımını söyleme ve yazma.

2. Tanımı verilen bir kavramın ne olduğunu söyleme ve yazma.

Amaç 2: Tarihin konusu bilgisi.

Davranışlar :

1. Tarihin, insanlığı zaman içinde anlatan bir bilim dalı olduğunu söyleme/yazma.

2. Tarih biliminin olayların sebeplerini; gelişmelerini ve sonuçlarını ele aldığını söyleme ve yazma.

3. Tarihin konusunun toplumların zaman içindeki sosyal, iktisadi, siyasi, kültürel ve dini faaliyetlerinden meydana geldiğini söyleme ve yazma.

4. Tarihin konusunu teşkil eden olayların ve olguların sebep-sonuç münasebetleri yönüyle birbirine bağlı olduğunu söyleme/yazma.

5. Tarihi olayların anlaşılmasında yer ve zaman tespitinin önemini belirtme.

6. Tarihi bilgilerin yeni bulunan belgelerin ışığında, değişebileceğini belirtme.

Amaç 3: Tarih araştırmalarında yöntem bilgisi.

Davranışlar :

1. Beşeri bilimler arasında yer alan tarihin kendine özgü bir yöntemi olduğunu belirtme.

2. Tarihi olayların ilgili kaynaklara başvurmadan öğrenilemeyeceğini belirtme.

3. Belgelerin, tenkit süzgecinden geçirilmeden kullanılamayacağını belirtme.

4. Tarihi olayların ve olguların araştırılmasında izlenen sırayı sayma.

5. Kaynak arama (belge bulma) safhasında yapılacak çalışmaları örnek vererek belirtme.

6. Verilerin tasnifini örnek vererek belirtme.

7. Sentez (terkip) safhasında yapılacak çalışmaları örnek vererek belirtme.

Amaç 4: Tarihin sınıflandırılması bilgisi.

Davranışlar :

1. Tarihin sınıflandırılmasında ana kıstasların neler olduğunu belirtme.

2. Zamana göre sınıflandırmanın özelliklerini örnek vererek belirtme.

3. Mekana göre sınıflandırmanın özelliklerini örnek vererek belirtme.

4. Konuya göre sınıflandırmanın özelliklerini örnek vererek belirtme.

5. Yukarıda belirtilen sınıflandırmalar arasındaki münasebetleri (benzerlik ve farklılıkları) belirtme.

Amaç 5: Tarihin diğer bilimlerle münasebeti bilgisi.

1. Tarih biliminin olayları araştırırken yararlandığı beşeri bilimlerin adlarını sıralama.

2. Tarih biliminin olayları araştırırken yararlandığı tabii bilimlerin adlarını sıralama.

3. Beşeri bilimlerin tarihe katkılarını belirtme.

4. Tabii bilimlerin tarihe katkılarını belirtme..

Amaç 6: Zaman, kronoloji ve takvim kavramlarının tarihi olayları, anlama ve öğrenmedeki önemini kavrayabilme.

1. Zaman, Kronoloji ve takvim kavramlarını tanıma.

2. Takvimin ilk kez kimler tarafından kullanıldığını söyleme ve yazma.

3. Türkler'in kullandıkları takvimleri sıralama.

4. Türkler'in kullandıkları takvimlerin özelliklerini açıklama.

5. Söz konusu takvimler arasındaki benzerlik ve farklılıkları açıklama.

ÜNİTEDE YER ALAN KONULAR

A. Tarih Bilimi

1. Tarih Biliminin Konusu

2. Tarih Biliminin Yöntemi

a. Kaynak Arama (Belge Bulma)

b. Verileri Tasnif, Tahlil ve Tenkit Etme

c. Terkip (Sentez) Yapma.

3. Tarihin Tasnifi (Sınıflandırılması)

a. Zamana Göre Sınıflandırma

b. Mekana Göre Sınıflandırma

c. Konuya Göre Sınıflandırma

4. Tarihin Diğer Bilimlerle Münasebeti

(Coğrafya. Arkeoloji. Kronoloji. Etnografya, Palegrafya, Epigrafya, Nümi/matik, Sosyoloji. Filoloji, Antropoloji, Kimya, Diplomatik)

B. Zaman ve Takvim

1. Takvimin Ortaya Çıkışı ve Tanımı

2. Türkler'in Kullandıkları Takvimler

a. 12 Hayvanlı Türk Takvimi

b. Hicri Takvim

c. Celali Takvim

ç. Rumi Takvim

d. Miladi Takvim

ÜNİTENİN İŞLENİŞİ

A. Süre:

B. Yöntem:

l. Anlatım

2. Soru-Cevap

3. Grup Tartışması

4. Gezi ve İnceleme

C. Araç-Gereç:

1. Ders Kitabı

2. Öğretmen.El Kitabı

3. Konuyla İlgili Yayınlar

4. Dünya Haritası

5. Küre

6. Zaman Şeridi

Ç. Açıklama :

Bu ünitede; tarihin konusu, yöntemi, tasnifi ve tarihin diğer bilimlerle münasebeti anlatılacak, daha sonra zaman ve takvim konusu işlenecektir. İşleniş sırasında:

Ünitede geçen kavram ve terimler yeri geldikçe tanımlanmalı, bunların öğrenciler tarafından yerinde ve doğru olarak kullanılmasına özen gösterilmelidir.

Tarihin konusu işlenirken, tarihin insanların zaman içindeki faaliyetleri (sosyal, iktisadi, siyasi, kültürel ve dini), insan topluluklarının birbirleriyle münasebetlerini, insan topluluklarının kültürlerini, yer ve zaman belirten, sebep-sonuç ilişkileriyle açıklama olduğu vurgulanmalıdır.

Tarihi bilgilerin doğru ve güvenilir olabilmesi için belgelere dayalı olması gerektiği belirtilmeli, belgelerden yararlanma yolları açıklanmalıdır.

Tarihin, zamana, mekana ve konuya göre tasnif edildiği üzerinde durulmalı ve bunlarla ilgili örnekler verilmelidir.

Tarihin beşeri ve tabii bilimlerden yararlanan bir bilim olduğu belirtilmeli, bu bilim dallarından belli başlılarıyla (Coğrafya. Arkeoloji, Kronoloji, Etnografya. Paleografya, Epigrafya, Nümizmatik, Filoloji, Antropoloji, Sosyoloji, Kimya, Diplomatik) münasebetleri açıklanmalıdır.

Bu ünitede zaman ve takvim konuları anlatılırken. Türklerin kullandıkları takvim çeşitleri tanıtılmalıdır.

1. Tarihi olayların açıklanmasında yer ve zaman belirtmenin, önemini söyleyiniz.

2. Tarih biliminin yöntemi, tabii bilimlerinkinden farklı mıdır? Açıklayınız.

3. Zamana, mekana ve konuya göre tarihi nasıl sınıflandırabilirsiniz? Örneklerle açıklayınız.

4. Tarihi olayları sıralarken kronoloji niçin önemlidir? Açıklayınız.

5. Yazılı, yazısız ve sözlü kaynakları örnekleriyle belirtiniz.

6. Tarih bilimi, hangi bilimlerden ve nasıl yararlanır? Açıklayınız.

7. Hicri ve Miladi takvimler arasındaki farklar nelerdir? Açıklayınız.

8. Türkler'in bu güne kadar kullandıkları takvimler hangileridir? Belirtiniz.

DERS DIŞI FAALİYETLER : Konuyla ilgili bir ders ödevi

Arşiv ve/veya kütüphane gezisi.

Amaç 7: Eskiçağlarda Türkiye ve çevresiyle ilgili temel kavramlar bilgisi.

Davranışlar :

1. Höyük, ziggurat, koloni, polis, site. konsül, tanrı kral, politeizm (çok tanrıcılık) vb. kavram ve terimlerin tanımını söyleme ve yazma.

2. Tanımı verilen bir kavramın ne olduğunu söyleme ve yazma.

Amaç 8: Türkiye'nin tarih öncesi devirleri bilgisi.

Davranışlar :

1. Türkiye'nin tarih öncesi devirlerini aydınlatan merkezlerin adlarını söyleme ve yazma.

2. Bu merkezlerin bulunduğu yerleri harita üzerinde gösterme.

3. Türkiye'nin tarih öncesi devirlerini aydınlatan merkezlerin özelliklerini belirtme.

Amaç 9: M.Ö. 2. binden M.Ö. 6. yüzyıla kadar Türkiye'de kurulan belli başlı devletler bilgisi.

1. M.Ö. 2. binden, M.Ö. 6. yüzyıla kadar Türkiye'de kurulan devletlerin hakim oldukları bölgeleri ve merkezleri harita üzerinde gösterme.

2. Bu devletlerin ne zaman ve kim/kimlar tarafından kurulduğunu söyleme ve yazma.

3. Bu devletlerin ne zaman ve kimler tarafından yıkıldığını söyleme ve yazma.

Amaç 10: M.Ö. 2. binden M.Ö. 6. yüzyıla kadar Türkiye'de yaşayan belli başlı toplumlara ait kültür özelliklerini kavrayabilme.

1. Bu toplumların, devlet yönetimlerinin temel özelliklerini açıklama.

2. Bu devletlerin hukuk sistemlerinin özelliklerini açıklama.

3. Bu devletlerin hukuk sistemleri arasındaki farklılıkları açıklama.

4. Bu devletlerin askeri teşkilatlarının temel özelliklerini açıklama.

5. Bu devletlerin hakimiyeti altında bulunan toplumların din ve inanışlarını açıklama.

6. Bu toplumların sosyal ve iktisadi hayatları ile ilgili özellikleri açıklama.

7. Bu toplumların yazı, dil ve edebiyat alanlarındaki çalışmalarını açıklama.

8. Bu toplumların bilim ve sanat alanında gösterdikleri gelişmeleri örneklerle açıklama.

9. Bu toplumların kültürlerinden günümüze neler kaldığını açıklama.

10. Bu toplumların kültürlerinin günümüze tesirlerini yorumlama.

Amaç 11: M.Ö. 6. yüzyıldan M.S. 11. yüzyıla kadar Türkiye'de hakimiyet kuran devletler bilgisi.

1. M.Ö. 6. yüzyıldan M.S. 11. yüzyıla kadar Türkiye'de hakimiyet kuran devletlerin hakim oldukları bölgeleri harita üzerinde gösterme.

2. Bu devletlerin Türkiye'yi hangi tarihler arasında etkilediğini söyleme ve yazma.

3. Bu devletlerin Türkiye'deki kültür kalıntılarını belirtme.

Amaç 12: Eskiçağlarda Türkiye'nin çevresindeki kültür ve medeniyetlerin ö/elliklerini kavrayabilirle.

Davranışlar :

1. Eskiçağlarda Türkiye'nin çevresinde teşekkül eden medeniyetlerin merkezlerini harita üzerinde gösterme.

2. Bu devletlerin yönetim tarzının özelliklerini açıklama.

3. Bu devletlerin hukuk sistemlerinin özelliklerini açıklama.

4. Bu devletlerin askeri teşkilatlarının özelliklerini açıklama.

5. Bu devletlerin hakimiyetinde bulunan toplumların din ve inanışlarının temel özelliklerini açıklama.

6. Bu toplumların sosyal ve iktisadi hayatlarım özelliklerini açıklama.

7. Bu toplumların yazı, dil ve edebiyat alanlarındaki çalışmalarını açıklama.

8. Bu toplumların bilim ve sanat alanında gösterdikleri gelişmeleri açıklama.

9. Bu toplumların kültürlerinden günümüze neler kaldığını açıklama.

10. Bu toplumların kültürlerinin Türkiye'ye tesirini açıklama,

ÜNİTEDE YER ALAN KONULAR

A. Eskiçağlarda Türkiye

1. Türkiye'nin tarih Öncesi Devirlerini Aydınlatan Merkezler (Karain ve Beldibi mağaraları, Çayönü. Çatalhöyük. Hacılar, Truva, Alişar ve Alacahöyük)

2. M.Ö. 2. Bin M.Ö. 6. yüzyıla kadar

3. M.Ö. 2. binden M.Ö. 6. Yüzyıla Kadar Türkiye'de Kültür ve Medeniyet

a. Devlet Yönetimi

b. Din ve İnanış

c. Sosyal ve İktisadi Hayat ..

ç. Yazı, Dil ve Edebiyat

d. Bilim ve Sanat

4. M.Ö. 6. Yüzyıldan M.S. 11. Yüzyıla Kadar Tilkiye Pers, İskender. Roma ve Bizans İmparatorlukları Dönemi).

B. Eskiçağlarda Türkiye'nin Çevresindeki Kültür ve Medeniyetler (Mezopotamya, Mısır ve Diğer Doğu Akdeniz Medeniyetleri)

1. Devlet Yönetimi

2. Din ve İnanış

3. Sosyal ve İktisadi Hayat

4. Yazı, dil ve Edebiyat.

5. Bilim ve Sanat

ÜNİTENİN İŞLENİŞİ :

A. Süre :

B. Yöntem:

1. Anlatım

2. Soru-Cevap

3. Grup Tartışması

4. Gezi ve inceleme C. Araç-Gereç:

1. Ders Kitabı

2. Öğretmen El Kitabı

3. Konuyla İlgili Yayınlar

4. Harita ve Atlaslar

5. Sesli ve Görüntülü Eğitim Araçları

Ç. Açıklama:

Bu ünitede; Türkiye'nin eskiçağlardaki durumu ile çevresindeki medeniyetler ele alınacaktır. İşleniş sırasında;

Ünitede geçen kavram ve terimler yeri geldikçe tanımlanmalı, bunların öğrenciler tarafından yerinde ve doğru olarak kullanılmasına özen gösterilmelidir.

Tarihi devirlerde Türkiye'de kurulan veya Türkiye'ye tesir eden devletlerin siyasi tarihleri haritalara dayalı olarak gösterilmeli, Anadolu'nun tarih öncesini aydınlatan merkezler üzerinde durulmalıdır. Esas olarak kültür ve medeniyetler üzerinde durulmalı, birbirlerinden etkilenip etkilenmedikleri belirtilmeli ve bunların günümüze neler kaldığı açıklanmalıdır.

Çevredeki medeniyetlerin temel özellikleri belirtilirken, bunların Türkiye'ye etkilerine de yer verilmelidir.

Sonuç olarak, öğrencilere dünyadaki tarihi kültür mirasının insanlığın ortak malı olduğu ve bunların bulundukları yerde koıırnarak gelecek kuşaklara devredilmesi gerektiği şuuru verilmelidir.

1. Türkiye'de bu güne kadar keşfedilen belli başlı tarih öncesi merkezleri belirtiniz.

2. M.Ö. 2. binden M.Ö. 6. yüzyıla kadar Türkiye'de kurulan devletlerin adlarını söyleyip, merkezlerini harita üzerinde gösteriniz.

3. M.Ö. 2. binden M.Ö. 6. yüzyıla kadar Türkiye'de kurulan devletlerin hukuk sistemlerinin özelliklerini açıklayınız.

4. M.Ö. 6. yüzyıldan M.S. 11. yüzyıla kadar Türkiye'yi hakimiyeti altına alan devletlerin adlarını söyleyip bunların Türkiye'ye etkilerini açıklayınız.

5. Mezopotamya medeniyetinin Türkiye'ye ve dünyaya etkilerini açıklayınız.

6. Tarihi kültür mirasının insanlığın ortak malı olduğunu örneklerle yorumlaymız.

Müze gezisi.

Çevrede bulunan ünite ile ilgil itarihi eserlerin araştırılması.

Amaç 13: Türklerin tarih sahnesinde çıkışları ve ilk Türk devletleriyle ilgili temel kavramlar bilgisi.

1. Yabgıu kağan, bodun, boy, oymak, kurultay, yog, balbal, samanlık, totem, vb. kavram ve terimlerin tanımı söyleme ve yazma.

2. Tanımı verilen bir kavramın ne olduğunu söyleme ve yazma.

Amaç 14: Türklerin tarih sahnesine çıkışlarıyla ilgili olayları kavrayabilme.

1. Türk adının anlamını açıklama.

2. Türklerin ilk ana yurdunun neresi olduğunu söyleyip bu yerin sınırlarını harita üzerinde gösterme.

3. Türklerin tarih boyunca yayıldıkları yerleri harita üzerinde gösterme.

4. İskitlerin yaşadıkları bölgeleri harita üzerinde gösterme.

Amaç 15: İlk Türk devletleriyle ilgili belli başlı tarihi olaylar bilgisi.

1. İlk Türk devletlerinin hakim oldukları bölgeleri ve merkezleri harita üzerinde gösterme.

2. Bu devletlerin ne zaman ve kim/kimler tarafından kurulduğunu söyleme ve yazma.

3. Bu devletlerin ne zaman ve kiml.ar tarafından yıkıldığını söyleme ve yazma.

Amaç 16: Kavimler Göçü ile ilgili olayları kavrayabilme.

Davranışlar :

1. Kavimler Göçü'nün sebeplerini açıklama.

2. Kavimler Göçü'nün sonuçlarını açıklama.

3. Avrupa'nın etnik yapısı yönünden, kavimler göçünün tesirlerini yorumlama.

Amaç 17: Avrupa Hım Devleti ile ilgili tarihi olaylar bilgisi.

Davranışlar :

1. Avrupa Hım Devleti'nin hakim olduğu bölgeleri ve bu devletin merkezini harita üzerinde gösterme.

2. Avrupa Hım Devleti'nin ne zaman ve kim tarafından kurulduğunu söyleme ve yazma.

3. Bu devletin Avrupa'daki tesirlerini belirtme.

4. Bu devletin ne zaman ve kimler tarafından yıkıldığını söyleme ve yazma.

Amaç 18: Asya ve Avrupa'daki diğer Türk devletleri ve topluluklarıyla ilgili olaylar bilgisi.

1. Asya ve Avrupa'daki diğer Türk devletleri ve topluluklarının hakim oldukları bölgeleri harita üzerinde gösterme.

2. Bu devlet ve toplulukların sonlarının ne olduğunu belirme.

3. Bu devlet ve toplulukların yaşadıkları bölgelerdeki tesirlerini belirtme.

Amaç 19: Asya'da kurulan ilk Türk devletlerinin kültür özelliklerini kavrayabilme.

1. Bu devletlerin yönetim özelliklerini açıklama.

2. Bu devletlerin askeri teşkilatlarının yapı ve özelliklerin iaçıklama.

3. Bu devletlerin hukuk düzenlerini açıklama.

4. Bu devletler zamanında Türklerin din ve inanışlarını açıklama.

5. Bu devletlerin sosyal ve iktisadi hayatlarının temel özelliklerini açıklama.

6. Bu devletler zamanında Türklerin yazı, dil ve edebiyat alanlarındaki çalışmalarını karşılaştırmalı olarak açıklama.

7. Bu devletler zamanındaki bilim ve sanat faaliyetlerini açıklama.

8. Bu devletlerin kültürlerinden günümüze neler kaldığını açıklama.

Amaç 20: Asya'da kurulan ilk Türk devletlerinin çevrelerindeki devletlerle siyasi münasebetleri bilgisi.

1. Türk-Çin siyasi münasebetlerini belirtme.

2. Türk-Moğol siyasi münasebetlerini belirtme.

3. Türklerle Araplar arasındaki siyasi münasebetleri belirtme.

4. Türklerle İranlılar arasındaki siyasi münabesetleri belirtme.

Amaç 21: Türk kültürünün çevredeki kültürlerle münasebetini kavrayabilme.

1. Türk-Çin kültür alış-verişini açıklama.

2. Türk-Moğol kültür alış-verişini açıklama.

3. Türk-Arap kültür temaslarının özelliklerini açıklama.

4. Türklerle iranlılar arasındaki kültür alış verişinin özelliklerini açıklama.

ÜNİTEDE YER ALAN KONULAR

A. Türklerin Tarih Sahnesine Çıkışı

1. Türk Adının Anlamı.

2. Türklerin ilk Ana Yurdu

3. Türklerin Tarih Boyunca Yayıldıkları Bölgeler

4. İskitler (Sakalar) B. İlk Türk Devletleri

1. Büyük Hım Devleti (Asya Hım Devleti)

2. Kavimler Göçü. Asya ve Avrupa'nın Yeni Çehresi, Avrupa Hım Devleti

3. Göktürk Devleti

4. Uygur Devleti

C. Diğer Türk Devletleri ve Toplulukları

Avarlar, Bulgarlar, Hazarlar. Macarlar. Peçenekler. Kıpçaklar (Kumanlar). Uzlar (Oğuzlar). Başgırtlar. Sabirler, Türgeşler. Kırgızlar. Karlıklar. Kimekler.

Ç. îlk Türk Devletlerinde Kültür ve Medeniyet

1. Devlet Yönetimi

2. Din ve İnanış

3. Sosyal ve İktisadi Hayat

4. Yazı. Dil ve Edebiyat

5. Bilim ve Sanat

(Bu bölümde Doğulu ve Batılı seyyahların, seyahatnamelerinden de yararlanılacaktır.)

D. Türk Kültürünün Çevre Kültürlerle Münasebetleri

1. Türk-Çin Münasebetleri

2. Türk-Moğol Münasebetleri

3. Türk-Arap Münasebetleri

4. Türk-İran Münasebetleri

(Bu bölümde Doğulu ve Batılı seyyahların, seyahatmamelerinden de yararlanılacaktır.)

A. Süre :

B. Yöntem:

1. Anlatım

2. Soru-Cevap

3. Grup Tartışma

C. Araç-Gereç:

1. Ders Kitabı

2. Öğretmen El Kitabı

3. Konuyla İlgili Yayınlar

4. Harita ve Atlaslar

5. Sesli ve Görüntülü Eğitim Araçları

Ç. Açıklama:

Bu ünitede; Türklerin tarih sahnesine çıkışları, ilk Türk devletleri ve bu devletlerin kültürleri ele alınacak daha sonra Türk kültürünün çevre kültürlerle münasebetlerine yer verilecektir. İşleniş sırasında;

Ünitede geçen kavram ve terimler yeri geldikçe tanımlanmalı, bunların öğrenciler tarafından yerinde ve doğru olarak kullanılmasına özen gösterilmelidir.

Türk adının anlamı ve Türkler'in tarih sahnesine nasıl çıktıkları belirtilmeli.

Türk adının anlamı ve Türklerin tarih sahnesinde nasıl çıktıkları belirtilmeli anayurtları ve kurdukları devletleri ile yayıldığı alanlar harita üzerinde gösterilmeli.

İlk Türk devletlerinin kuruluş ve yıkılışları verilmeli. Kavimler Göçü'nün sebepleri ve sonuçlan belirtilmeli, buna bağlı olarak Avrupa Hunları da işlenmelidir.

Diğer Türk devlet ve topluluklarının adları ve yaşadıkları yerler söylenmeli, siyasi olayların ayrıntısına girilmeden bu bölgelerde daha sonra yaşayan toplumlar üzerindeki tesirleri anlatılmalıdır.

İlk Türk devletlerinin kültür ve medeniyetleri işlenirken bunların temel özelliklerine yer verilmelidir. Özellikle ipek yolunun bu devletlerin iktisadi hayatındaki yeri belirtilmelidir.

Türklerin; Çinliler. Moğollar. Araplar ve İranlılarla münasebetleri anlatılırken, özellikle kültür münasebetlerine yer verilmeli ve karşılıklı kültür tesirleri üzerinde durulmalıdır.

1. Anayurdun sınırlarını belirterek ilk Türk devletlerinin hakim oldukları bölgeleri harita üzerinde gösteriniz.

2. Göktürk devletinin Türk tarihindeki önemini belirtiniz.

3. Uygurların. Hunlar ve Göktürklerden farklı olan özelliklerini açıklayınız.

4. Kavimler Göçü'nün. Avrupa'nın siyasi ve sosyal yapısına tesirlerini açıklayınız.

5. Bunların Avrupa'da bıraktığı izleri açıklayınız.

6. Orhun anıtlarının Türk kültüründeki yerini ve önemini açıklayınız.

7. Türklerin Moğol kültürünü nasıl etkilediğini açıklayınız.

8. Orta Asya'daki Türk kültürünün öğrenilmesinde. Doğulu ve Batılı seyyahların seyahatnamelerinin katkılarını açıklayınız.

Konuyla ilgili bir ders ödevi. Müze veya kütüphane gezisi.

Amaç 22: İslam tarihi ve medeniyeti ile ilgili temel kavramlar bilgisi.

Davranışlar :

1. Gaza, cihat, gazi, fetih, mevâli. skolastik düşünce, cizye, ganimet, aforoz, feodalite vb. kavram ve terimlerin tanımını söyleme ve yazma.

2. Tanım verilen bir kavramın ne olduğunu söyleme ve yazma.

Amaç 23: İslâmiyetin doğuşu sırasında Asya'nın genel durumu kavrayabilirce.

1. İslâmiyetin doğuşu sırasında Asya'da bulunan belli başlı devletleri ve merkezlerini harita üzerinde gösterme.

2. Bu toplumların din ve inanışlarını açıklama.

Amaç 24: İslâmiyetin doğuşu sırasında Avrupa'nın genel durumunu kavrayabilirce.

1. İslâmiyetin doğuşu sırasında Avrupa'daki belli başlı devletleri ve merkezlerini harita üzerinde gösterme.

2. İslâmiyetin doğuşu sırasında Avrupa'da hakim olan siyasi yapının özelliklerini açıklama.

3. İslâmiyetin doğuşu sırasında Avrupa'daki genel durumunu kavrayabilirce.

Amaç 25: İslamiyetin doğuşu sırasında Afrika'nın genel durumunu kavra vahi ime.

1. İslamiyetin doğuşu sırasında Afrika'da Bi/ansın hakim olduğu yerleri harita üzerinde gösterme.

2. Afrika'da yaşayan toplumların din ve inanışlarını açıklama.

3. Habeşistan'ın durumunu açıklama.

Amaç 26: Arap Yarımadası'nın İslamiyetin doğuşundan önceki durumunu kavrayahilme.

1. İslamiyetten önce Arap Yarımadasında kurulan devletleri harita üzerinde gösterme.

2. Arapların din ve inanışlarını açıklama.

3. Arapların sosyal durumunu açıklama.

4. Arapların iktisadi durumunu açıklama.

5. Arapların İslamiyet öncesi dil ve edebiyatlarını açıklama.

Amaç 27: İslamiyetin doğuşu ve yayılışıyla ilgili belli başlı tarihi olayları kavrayahilme.

1. İslamiyetin doğduğu ve yayıldığı yerleri harita üzerinde gösterme.

2. Hz.Muhammed dönemiyle ilgili tarihi olayları belirtme.

3. Dört Halife devriyle ilgili tarihi olayları belirtme.

4. Emevi Devletinin nasıl kurulduğunu belirtme.

5. Emevi Devleti döneminde İslamiyetin yayıldığı bölgeleri harita üzerinde gösterme.

6. Emevilcr devrinde Maveraünnehr ve Türkistan'da vuku bulan İslami fetihleri belirtme.

7. Bu dönemde İspanya'nın fethiyle ilgili olayları açıklama.

8. Puvatye (Poitiers) Savaşının önemini açıklama.

9. Emevi Devleti'nin nasıl yıkıldığını belirtme.

10. Endülüs Emevi Devleti'nin nasıl kurulduğunu ve yıkıldığını belirtme,

l 1. Beni Ahmer Devleti'nin nasıl kurulduğunu ve yıkıldığını belirtme.

12. Müslümanların İspanya'dan sürülmeleriyle ilgili gelişmeleri açıklama.

13. Abbasi Devleti'nin nasıl kurulduğunu belirtme.

14. Abbasi Devleti döneminde İslamivetin yayıldığı bölgeleri harita üzerinde gösterme.

15. Abbasi Devleti'nin nasıl yıkıldığını belirtme.

16. Siyası yönde Emevilerle. Abbasiler arasındaki belli başlı farkları belirtme.

Amaç 28: İslam medeniyetinin teşekkülünde diğer medeniyetlerin tesirlerini kavrayabilirle.

1. Eski Yunan medeniyetinin tesirini açıklama.

2. Bizans'ın tesirini açıklama.

3. Eski Iran kültürünün tesirini açıklama.

4. Hski Hint kültürünün tesirini açıklama.

5. Süryanilerin tesirini açıklama.

Amaç 29: İslam medeniyetlerinin temellerini kavrayabilirle.

1. İslam medeniyetinin temel esaslarını açıklama.

2. Bu esasları muhtelif milletlerin farklı biçimde yorumlayıp uygulayarak İslam medeniyetine katkıda bulunduğunu, dolayısıyla İslâm medeniyetinin bu milletlerin ortak malı olduğunu açıklama.

Amaç 3ü: İslam medeniyetinin belli başlı özelliklerini kavrayabilme.

Davranışlar :

1. İslam devletlerinin yönetim özelliklerini açıklama.

2. İslam devletlerinde hukuk sisteminin özelliklerini açıklama.

3. İslam devletlerinde askeri teşkilatın özelliklerini açıklama.

4. İslam dininin muhtelif toplumlar üzerindeki tesirini açıklama.

5. İslam devletlerindeki eğitim ve öğretimin özelliklerini açıklama.

6. İslam devletlerinde sosyal hayatın özelliklerini açıklama.

7. İslam devletlerinde iktisadi hayatın özelliklerini açıklama.

8. İslam devletlerinin yazı, dil ve edebiyatının genel özelliklerini açıklama.

9. İslam devletlerinin bilim alanında gösterdikleri gelişmeleri açıklama. iÜ. İslam devletlerinin sanat alanında gösterdikleri gelişmeleri açıklama.

Amaç 31: İslam medeniyetinin diğer medeniyetlere tesirini kavrayabilme.

Davranışlar :

1. Bu medeniyetin. İslam coğrafyası içerisindeki gayri muslini toplumların kültürlerine tesirini açıklama.

2. Bu medeniyetin diğer kültür ve medeniyetlere tesirini açıklama.

A. İslamiyetin Doğuşu Sırasında Dünyanın Genel Durumu

1. Asya (Bizans. Sasaniler. Göktürkler, Hindistan,.Çin ve Japonya)

a. Siyasi Durum

b. Din ve İnanış

2. Avrupa

a. Siyası durum b. Din ve İnanış

3. Afrika (Bizans'ın hakimiyet sahası. Habeşistan ve Hıristiyanlık)

B. İslamiyetin Doğusu ve Yayılışı

1. İslamiyetten Önce Arap Yarımadası

a. Siyasi Durum

b. Din ve İnanış

e. Sosyal ve İktisadi Hayat

ç. Dil ve Edebiyat

2. Hz. Muhammed, Dört Halife, Emeviler ve Abbasiler dönemlerinde İslamiyetin Yayılışı

3. İslam Medeniyetinin Temelleri.

4. islam Medeniyetinin Teşekkülünde Diğer Medeniyetlerin Tesiri (Eski Yunan, Hint. İran, Bizans ve Süryaniler)

5. İslam Medeniyeti

a. Devlet Yönetimi

b. Din ve İnanış

e. Sosyal ve İktisadi Hayat

ç. Yazı. Dil ve Edebiyat

d. Bilim ve Sanat

6. İslam Medeniyetinin Diğer Medeniyetlere Tesiri

ÜNİTENİN İŞLENİŞİ :

A. Süre:

B. Yöntem :

1. Anlatım

2. Soru-Cevap

3. (inip Tartışması

4. Gezi ve İnceleme C. Araç-Gereç

1. Ders Kitabı

2. Öğretmen El Kitabı

3. Konu İle İlgili Yayınlar

4. Harita ve Atlaslar

5. Sesli ve Görüntülü Eğitim Araçları Ç. Açıklama ;

Bu ünitede. İslamiyetin doğuşu sırasında dünyanın genel durumu. İslamiyetin doğuşu ve yayılışı ile İslam medeniyeti ele alınacaktır. İşleniş sırasında:

Ünitede geçen kavram ve terimler yeri geldikçe tanımlanmalı, bunların öğrenciler tarafından yerinde ve doğru olarak kullanılmasına özen gösterilmelidir.

İslamiyetin doğuşu sırasında Asya. Avrupa ve Afrika'daki devletler harita üzerinde gösterilmelidir. Bizans ve Sasaııi devletlerinin araplarla olan münasebetlerine yer verilmeli. Avrupa'da kilise, papalık ve feodal yönetimin özellikleri belirtilmelidir. Arap Yarımadası'nın İslamiyet öncesi durumu ele alırken özellikle sosyal ve iktisadi ve dini yapısı üzerinde durulmalıdır.

İslamiyetin yayılışı üzerinde gösterilmelidir. Hz. Muhammed ve Dört Halife devri bütün yönleriyle incelenmeli, Emevi ve Abbasi dönemleri ise İslamiyetin yayılışı açısından ele alınmalı. İspanya'nın fethi verilirken Puvatye (Paitiers) savasının önemi belirtilmeli. Endülüs Emevileri ve Beni Alımer devletleri anlatılırken özellikle Müslümanların buradan sürgün edilmesi vurgulanmalıdır.

İslam medeniyetinin hangi medeniyetlerden etkilendiği belirtilmeli. İslam medeniyetinin bütün Müslüman milletlerin ortak malı olduğu vurgulanmalıdır.

İslam medeniyeti ile ilgili açıklamalar yapılırken. İslam coğrafyası içindeki ve dışındaki diğer medeniyetler etkisi de belirtilmelidir.

1. Hz. Muhammcd'in Hicret etmesinin sebeplerini açıklayınız.

2. Hz. Muhammcd'in yapmış olduğu savaşların sebeplerini ve sonuçlarını söyleyiniz.

3. Hudeybiye Barısının önemini açıklayınız.

4. Avrupa'da feodal yönetimin nasıl oluştuğunu ve bu yönetimin özelliklerini açıklayınız.

5. Hz. Ömer'in devlet hayatına getirdiği yenilikleri örneklerle açıklayınız.

6. Kmeviler ve Abbasilerin. Türklere karşı izledikleri politikayı açıklayınız.

7. İslam medeniyetinin temel esaslarını söyleyiniz.

8. İslam medeniyetinin diğer kültür ve medeniyetlere tesirini açıklayınız.

^{9. İslam hakimiyeti altında yasayan gayri müslimlerin statülerini açıklayınız.}

^{10. Puvatye (Poitiers) Savaşının İslam tarihi açısından önemini açıklayınız,}

^{l l. Endülüs lime\ ilerinin Avrupa kültür ve sanatına katkılarını açıklayınız.}

^{DERS DIŞI FAALİYETLER : Müze veya kütüphane gezisi.}

Amaç 32: 10 ve 13. yüzyıllar arasında Türk tarihiyle ilgili temel kavramlar bilgisi.

1. Sultan, atabey, subaşı, kadı.'vezir, divan, memlûk (gulam vb. kavram ve terimlerin tanımını söyleme ve yazma.

2. Tanımı verilen bir kavramın ne olduğunu söyleme ve yazma.

Amaç 33: Türklerin İslamiyeti kabulü ve İslam devletindeki hizmetleriyle ilgili olayları kavrayabilme.

1. Türklerin İslamiyeti kabul etmelerinin sebeplerini açıklama.

2. Türklerin İslamneti kabul etmeden önceki inanışlarını açıklama.

3. Bu inanışlarla İslam dini arasındaki farklılık ve benzerlikleri yorumlama.

4. Türklerin islam dünyasına yapmış oldukları hizmetleri belirtme.

5. Türklerin islam dünyasına yapmış oldukları hizmetlerin önemini açıklama.

Amaç 34: 10. ve 13. yüzyıllar arasında kurulan Türk-lslam devletleriyle ilgili belli başlı tarihi olayları kavrayabilme.

1. Türk-İslam devletlerinin hakim oldukları bölgeleri ve merkezleri harita üzerinde gösterme.

2. Bu devletlerin ne zaman ve kim/kimler tarafından kurulduğunu belirtme.

3. Dandanakan Savaşının sebep ve sonuçlarını açıklama.

4. Büyük Selçuklu Devleti'ne bağlı devlet ve atabeyliklerin hakim oldukları bölgeleri ve merkezleri harita üzerinde gösterme.

5. Bu devletlerin ne zaman ve kimler tarafından yıkıldığını belirtme.

Amaç 35: 10. ve 13. yüzyıllar arasında kurulan Türk-İslam devletlerinin kültür ve medeniyet özelliklerini kavrayabilirce.

1. Bu devletlerin yönetim özelliklerini açıklama.

2. Bu devletlerin askeri teşkilatlarının özelliklerini açıklama.

3. Bu devletlerin toprak rejimini açıklama.

4. Bu devletlerin hukuk sistemlerinin özelliklerini açıklama.

5. Bu devletlerin zamanındaki din ve inanışın özelliklerini açıklama.

6. Bu devletlerin sosyal yapılarının özelliklerini açıklama.

7. Bu devletlerin ekonomileriyle ilgili temel özelliklerini açıklama.

8. Bu devletler zamanında dil ve edebiyat alanında yapılan çalışmaları örnek vererek açıklama.

9. Bu devletler zamanında dil ve edebiyat alanında yapılan çalışmaları benzerlik ve farklılık yönünden karşılaştırma.

10. Bu devletler zamanında bilim alanındaki çalışmaları açıklama.

11. Bu devletler zamanında sanat alanındaki faaliyetleri açıklama.

12. Bu devletlerden günümüze neler kaldığını açıklama.

ÜNİTEDE YER ALAN KONULAR

A. Türklerin İslamiyet! Kabulü ve İslam Devletindeki Hizmetleri

B. Türk-İslam Devletleri.

1. Tolımoğulları

2. Ahşidiler

3. Karahanlılar

4. Gazneliler

5. Büyük Selçuklular ve Bağlı Devletler (Horasan. Kirman. Irak. Suriye ve Türkiye Selçuklu Devletleri. Ataheylikler: Salgırlılar. ildenizoğulları. Beg-Teginokıılları. Böriler ve Zengiler)

6. Harzemşahlar

7. Eyûhiler

8. Memlükler C. Türk-İslam Devletlerinde Kültür ve Medeniyet

1. Devlet Yönetimi

2. Din ve İnanış

3. Sosyal ve İktisadi Hayat

4. Dil ve Edebiyat

5. Bilim ve Sanat

OKUMA PARÇASI: Türk Milletinin Tarihteki Yeri

A. Süre: B. Yöntem:

1. Anlatım

2. Soru-Cevap

3. Grup tartışması

4. Gezi ve İnceleme C. Araç-Gereç

1. Ders Kitabı

2. Öğretmen El Kitabı

3. Konu ile ilgili Yayınlar

4. Harita ve Atlaslar

5. Sesli ve Görüntülü Eğitim Araçları

D. AÇIKLAMA :

Bu ünitede 10. - 13. yüzyıllarda Türk dünyası işlenecektir. İşleniş sırasında;

Ünitede geçen kavram ve terimler yeri geldikçe tanımlanmalı, bunların öğrenciler tarafından yerinde ve doğru olarak kullanılmasına özen gösterilmelidir.

Ünitede ele alınacak olan devletlerin siyasi tarihleri haritalara dayalı olarak, özlü bir biçimde anlatılmalıdır.

Türklerin, Müslüman Araplarla münasebetleri hatırlatılmalı, özellikle İslamiyeti kabul etme sebepleri belirtilmelidir.

Büyük Selçuklu Devleti işlenirken, Dandanakan ve Malazgirt savaşlarının önemi vurgulanmalıdır. Büyük Selçuklu Devleti'ne bağlı devlet ve atabeyliklerin ö/ellikleri belirtilmelidir.

Türk-İslam devletlerinin kültür ve medeniyetlerinin temel özellikleri üzerinde durulmalıdır.

Bu ünitede yer alan devletlerin kültür ve medeniyetleri anlatılırken, sadece şematik sistem bilgisi ile yetinilmemeli, o sistemi yaratan insanı değerler ve başarılar da anlatılmalıdır.

1. Türklerin İslamiyeti kabul etme sebeplerini açıklayınız.

2. Karahanlıların daha önceki Türk devletlerinden farklı olan yönlerini açıklayınız.

3. Dandanakan Savaşının, Büyük Selçuklu ve Gazneliler açısından önemini açıklayınız.

4. Türk-İslam devletlerinin askeri teşkilatlarının bölümlerini ve özelliklerini açıklayınız.

5. Büyük Selçuklu Devleti'ne bağlı devletlerin özelliklerini açıklayınız.

6. Türk-İslam devletleri döneminde, dil ve edebiyat alanındaki çalışmaları örnek vererek açıklayınız.

Müze veya kütüphane gezisi.

Amaç 36: 13. ve 19. yüzyıllar arası Türk dünyasıyla ilgili temel kavramlar bilgisi.

1. Yasa, noyan, bahadır (hatır), orda. han. hakan (kağan), daruga, yargucı, nüker.kalm. suyurgal, bakşi vb. kavramlar ve terimlerin tanımını söyleme ve yazma.

2. Tanımı verilen bir kavramın ne olduğunu söyleme ve yazma.

Amaç 37: Moğol İstilasi ile ilgili belli başlı tarihi olayları kavrayabilme.

1. Moğolların hakim oldukları bölgeleri ve merkezleri harita üzerinde gösterme.

2. Cengiz'in. Moğol Devleti'ni nasıl kurduğunu belirtme.

3. Moğol İstilası'nın Türk dünyasına tesirini açıklama.

4. Moğol İstilası'nın Anadolu'nun Türleşmesine tesirini açıklama.

5. Moğol devlet teşkilatına Türklerin katkısını açıklama.

6. Moğol İstilası'nın islam dünyası üzerindeki tesirini açıklama.

7. Moğol Devleti'nin parçalanmasından sonra ortaya çıkan Moğol-Türk devletlerinin hakim oldukları bölgeleri ve merkezleri harita üzerinde gösterme.

8. Moğol-Türk devletlerinin ortak özelliklerini açıklama.

Amaç 38: Timurlular Devleti ile ilgili belli başlı tarihi olayları kavrayabilme.

1. Timurluların hakim oldukları bölgeleri ve merkezleri harita üzerinde gösterme.

2. Timurlular Devleti'nin nasıl kurulduğunu belirtme.

3. Timur'un siyasi ve askeri faaliyetlerini açıklama.

Amaç 39: Timurlular Devleti yıkıldıktan sonraki siyasi gelişmeleri kavrayabilme.

1. Karadeniz'in kuzeyinde kurulan belli başlı hanlıkların hakim oldukları bölgeleri ve merkezleri harita üzerinde gösterme.

2. Bu hanlıkların nerede ve nasıl kurulduğunu açıklama.

3. Türkistan. Hindistan ve İran'da kurulan Türk devlet ve hanlıklarının hakim oldukları bölgeleri ve merkezleri harita üzerinde gösterme.

4. Bu devlet ve hanlıkların nerede ve nasıl kurulduğunu açıklama.

Amaç 40: 13. ve 19. yüzyıllar arasında kurulan Türk devletlerinin kültür ve medeniyetleri ile ilgili belli başlı olguları kavrayabilme.

1. Bu devletlerin yönetim özelliklerini açıklama.

2. Bu toplumların din ve inanışlarını açıklama.

3. Bu devletlerin hukuk anlayışlarının özelliklerini açıklama.

4. Bu devletlerin askeri teşkilatlarını açıklama.

5. Bu toplumların sosyal ve iktisadi durumlarını açıklama.

6. Bu toplumların dil ve edebiyatlarını örnek vererek açıklama.

7. Bu toplumlarda bilim ve sanat alanındaki gelişmeleri açıklama.

8. Bu devletlerin hakim oldukları bölgelerde Türk kültürünün yayılma ve gelişmesine yaptıkları katkıları açıklama.

A. Moğol İstilasi ve Sonrası

1. Cengiz ve Moğol Devleti

2. Moğol Devletinin Parçalanması ve Moğol-Türk Devletleri

a. Altın Orda

b. İlhanlılar

c. Çağatay 11 lar

ç. Kubilay Hanlığı B. Timurlular C. Timurlulardan Sonraki Siyasi Gelişmeler

1. Karadeniz'in Kuzeyindeki Siyasi Gelişmeler

a. Kınım Hanlığı

b. Hjderhan Hanlığı

c. Kazan Hanlığı

ç. Kasım Hanlığı

d. Küçüm Hanlığı

e. Nogay Hanlığı

2. Türkistan. Hindistan ve iran'daki Gelişmeler

a. Şey bani ler

b. Safeviler

e. Hindistan Türk Sultanlıkları ve Babürlüler

ç. Özbekler ve Özbek Hanlıkları (Hive. Buhara ve Hokand Hanlıkları)

d. Kazak Hanlığı ve İkizler (Cüzler)

e. Sayan-Altay Türkleri ve Kırgızlar

f. Yaka Türkmenleri (Türmenistan)

g. Doğu Türkistan (Kaşgar Hanlığı)

h. Azerbaycan Hanlıkları Ç. Kültür ve Medeniyet

1. Devlet Yönetimi

2. Din ve İnanış

3. Sosyal ve İktisadi Hayat

4. Dil ve Edebiyat

5. Bilim ve Sanat

ÜNİTENİN İŞLENİŞİ

A. Süre:

B. Yöntem:

1. Anlatım

2. Soru-Cevap

3. Grup Tartışması

4. Gezi ve İnceleme

C. Araç-Gereç

1. Ders Kitabı

2. Öğretmen El Kitabı

3. Konu ile İlgili Yayınlar

4. Sesli ve Görüntülü Eğitim Araçları

5. Harita ve Atlaslar D. Açıklama :

Bu ünitede 13. ve 19. yüzyıllararası Türk dünyası ile ilgili konular islenecektir. İşleniş sırasında;

Ünitede geçen kavram ve terimler yeri geldikçe tanımlanmalı, bunların öğrenciler tarafından yerinde ve doğru olarak kullanılmasına özen gösterilmelidir.

Bu ünitede ele alınacak olan devletlerin ve hanlıkların siyasi tarihleri haritalara dayalı olarak özlü bir biçimde anlatılmalıdır.

Cengiz'in Moğol devleti'ni kurduktan sonraki istila siyaseti anlatılırken bunun Türk ve İslam dünyası üzerine tesiri. Anadolu'nun Türkleşmesine katkısı vurgulanmalı ve Moğol Devleti parçalandıktan sonra yerine kurulan Moğol-Türk devletlerinin özellikleri ve önemi üzerinde durulmalıdır.

Timurlular devleti anlatılırken Timur'un askeri ve siyasi faaliyetleri belirtilmeli, bu hareketin Türk dünyasına nasıl tesir ettiği vurgulanmalıdır.

Timurlulardan sonraki siyasi gelişmeler üzerinde durulurken. Karadeniz'in kuzeyinde kurulan hanlıkların nerede ve nasıl kurulduğu belirtilmeli, bunların Türk kültürünün gelişmesine olan katkıları açıklanmalıdır.

Türkistan. Hindistan ve İran'daki gelişmeler anlatılırken buralarda kurulan devlet ve hanlıkların ne zaman nasıl kurulduğu belirtilmeli, bölgelerin siyasi yapısına tesir açıklanmalı. Türk kültürünün gelişmesine olan katkıları vurgulanmalıdır.

Bu devlet ve hanlıkların devlet yönetimlerinin özelliği üzerinde durulmalı, din ve inanışların toplum üzerine tesiri açıklanmalıdır.

Bu devlet ve hanlıkların sosyal ve iktisadi durumu belirtilmeli, dil ve edebiyat, bilim ve sanat alanındaki gelişmelerin günümüze kadar geldiği örneklerle saklanmalıdır.

1. Moğol istilasının Anadolu'nun Türkleşmesine tesirini açıklayınız.

2.Moğol istilası'nın İslam dünyasına tesirini açıklayınız.

3. Moğol devleti'nin parçalanmasından sonra yerine kurulan devletlerin temel özelliklerini açıklayınız.

4. Timur'un batıya yönelik askeri harekatının önemini yorumlayımz.

5. Timur'un Altın Orda Devleti'ni yıkmasından sonra Karadeniz'in kuzeyinde meydana gelen siyasi durumu harita üzerinde gösteriniz.

6. Moğol Devleti'nin teşkilatlanmasına Türklerin katkılarını açıklayınız.

7. Babürlülerin, Hindistan'daki kültür tesirlerini açıklayınız.

8. Cengiz Yasası'nın özelliklerini açıklayınız.

9. Karadeniz'in Kuzeyinde kurulan hanlıkların buralarda Türk kültürünün yerleşmesine katkılarını açıklayınız.

10. Türkistan ve Hindistan'da günümüze kadar gelen Türk sanat eserlerinin adlarını sıralayınız.

Müze veya kütüphane gezisi.

Amaç 41: 11. ve 14. yüzyıllar arası Türkiye tarihiyle ilgili temel kavramlar bilgisi.

1. Uç, alp, tasavvuf, derviş, ıkta, vakıf, kervansaray, ferman, ahi vb. kavram ve terimlerin tanımını söyleme ve yazma.

2. Tanımı verilen bir kavramın ne olduğunu söyleme ve yazma.

Amaç 42: Anadolu'nun Türk vatanı olmasıyla ilgili olayları kavrayabilme.

1. Anadolu'ya yapılan ilk Türk akınlarının sebeplerini açıklama.

2. Anadolu'ya yapılan ilk Türk akınlarının kimler tarafından ve hangi tarihlerde yapıldığını belirtme.

3. Pasinler Savaşının sebep ve sonuçlarını açıklama.

4. Anadolu'ya yapılan ilk Türk akınlarının sonuçlarını yorumlama.

5. Malazgirt Savaşının sebeplerini açıklama.

6. Malazgirt Savaşının kimler arasında ve hangi tarihte yapıldığını belirtme.

7. Malazgirt Savaşının sonuçlarını açıklama.

8. Malazgirt Savaşının Türk tarihindeki yerini ve önemini yorumlama.

Amaç 43: Malazgirt zaferinden sonra kurulan devletlerin Anadolu'nun Türkleşmesindeki hizmetlerini kavrayabilme.

1. Türkiye'de kurulan ilk Türk devletlerinin adlarını söyleyip bunların hakim oldukları yöreleri ve merkezleri harita üzerinde gösterme.

2. Bu devletlerin kuruluşlarını ve kuruluş tarihlerini belirtme.

3. Bu devletlerin Anadolu'nun Türleşmesindeki hizmetlerini açıklama.

4. Bu devletlerin nasıl yıkıldığını belirtme.

Amaç 44: Türkiye Selçukluları Devleti ile ilgili belli başlı iç ve dış olayları kavrayabilme.

1. Türkiye Selçukluları Devleti kurulduğu sırada Anadolu'nun siyasi durumunu haritaya dayalı olarak açıklama.

2. Türkiye Selçukluları Devleti'nin nasıl kurulduğunu açıklama.

3. Türkiye Selçuklularının Bizans'la olan münasebetlerini açıklama.

4. Türkiye Selçukluları ile Suriye Selçukluları arasındaki münasebetleri açıklama.

5. Türkiye Selçukluları ile Büyük Selçuklular arasındaki münabesetleri açıklama.

6. Haçlılar ve Haçlı Seferlerinin sebeplerini açıklama.

7. Türkiye Selçukluları ile Haçlıların mücadelelerini açıklama.

8. Haçlı Seferlerinin İslam dünyası ve Avrupa açısından sonuçlarını açıklama.

9. Türkiye Selçuklularının genişleme politikasını açıklama.

10. Miryokefalon Savaşının sebeplerini açıklama.

11. Miryokefalon Savaşının sonuçlarının Türkiye tarihindeki yerini ve önemini yorumlama.

12. Türkiye Selçuklularının Moğollara karşı aldığı tedbirleri açıklama.

13. Türkiye Selçuklularının Moğollara karşı Eyyübilerle işbirliği yapma isteğini açıklama.

14. Türkiye Selçukluları ile Harzemşahlar arasındaki münsebetleri açıklama.

15. Kösedağ Savaşının sebep ve sonuçlarını açıklama.

16. Türkiye Selçukluları ile ilhanlılar arasındaki münasebetleri açıklama.

17. Türkiye Selçukluları ile Memlükler arasındaki münasebetleri açıklama.

18. Türkiye Selçukluları Devleti'nin nasıl sona erdiğini açıklama.

Amaç 45: Uçlarda hayat ve beyliklerle ilgili tarihi olaylar bilgisi.

Davranışlar :

1. Türkiye'de uç beyliklerinin ortaya çıkma safhalarını sebeplerini belirtme.

2. Bu beyliklerin görevlerini belirtme.

3. Uçları ve beyliklerin Türkiye'de hakim oldukları bölgeleri ve merkezleri harita üzerinde gösterme.

4. Bu beyliklerin nasıl kurulduğunu belirtme.

5. Bu beyliklerin Anadolu'nun Türkleşmesindeki hizmetlerini belirtme.

6. Bu beyliklerin nasıl yıkıldığını belirtme.

Amaç 46: Türkiye'de kurulan diğer devletlerle (beyliklerle) ilgili belli başlı tarihi olaylar bilgisi.

1. Bu devletlerin hakim oldukları bölgeleri ve merkezleri harita üzerinde gösterme.

2. Bu devletlerin nasıl kurulduğu belirtme.

3. Bu devletlerin nasıl yıkıldığını belirtme.

Amaç 47: 14. yüzyıla kadar Türkiye'de kurulan devletlerin kültür ve medeniyet özelliklerini kavrayabilme.

1. Bu devletlerin yönetimlerinin özelliklerini açıklama.

2. Bu devletlerin askeri teşkilatlarının özelliklerini açıklama.

3. Bu devletlerin toprak yönetiminin özelliklerini açıklama.

4. Bu devletlerin hukuk sistemlerinin özelliklerini açıklama.

5. Bu devletler zamanındaki dini hayatı açıklama.

6. Bu dönemde Türk sosyal hayatının özelliklerini açıklama.

7. Bu devletlerin ekonomileriyle ilgili temel özellikleri açıklama.

8. Bu devletler zamanında dil ve edebiyat alanında yapılan çalışmaları açıklama.

9. Bu devletler zamanında bilim alanında yapılan çalışmaları açıklama.

10. Bu devletler zamanında sanat alanında yapılan çalışmaları açıklama.

11. Bu devletlerden günümüze neler kaldığını açıklama.

ÜNİTEDE YER ALAN KONULAR

A. Anadolu'nun Fethi

1. Anadolu'ya ilk Türk Akınları

2. Malazgirt Savaşı ve Sonrası B. Anadolu'nun Türkleşmesi

1. Türkiye'de Kurulan ilk Türk devletleri (Danişmentliler. Saltuklular. Mengücekliler, Artuklular, Sökmenliler, Togan Arslanoğulları. İnaloğullaru Çubukoğulları. Dilmançoğullaru Inançoğullan. Tannvermişoğullan. Çaka Bey)

2. Türkiye Selçukluları Devleti

C. Uçlarda Hayat ve Beylikler (Osmanoğulları. Karamanoğulları. Germiyanoğulları, Karesioğulları, Hamitoğulları, Esre f oğulları. Alaiye Beyleri. Menteşeoğulları, Canik Beylikleri, Bahibataoğullan. Aydınoğullan. Taceddinoğulları, Candaroğulları. Saruhanoğulları vb.)

Ç. Türkiye'de Kurulan Diğer Devletler (eretna ve Kadı Burhanettin devletleri. Dulkadiroğullan, Ramazanoğulları. Karakoyunlular, Akkoyunlular)

D. Kültür ve Medeniyet

1. Devlet Yönetimi

2. Din ve İnanış

3. Sosyal ve İktisadi Hayat

4. Dil ve Edebiyat

5. Bilim ve Sanat

ÜNİTENİN İŞLENİŞİ

A. Süre:

 B. Yönetim:

1. Anlatım

2. Soru-Cevap

3. Grup Tartışması

4. Dinleme ve Seyretme

5. Gezi ve İnceleme C. Araç-Gereç

1. Ders Kitabı

2. Öğretmen El Kitabı

3. Konu İle İlgili Yayınlar

4. Harita ve Atlaslar

5. Sesli ve Görüntülü Eğitim Araçları Ç. Açıklcima:

Bu ünitede, 11. ve 14. yüzyıllararası Türkiye tarihi işlenecektir. İşleniş sırasında:

Ünitede geçen kavram ve terimler yeri geldikçe tanımlanmalı, bunların öğrenciler tarafından yerinde ve doğru olarak kullanılmasına özen gösterilmelidir.

Konular işlenirken devletlerin siyasi tarihleri haritalara dayalı olarak, ayrıntıya girilmeden (hakim oldukları bölgeler, merkezleri, kuruluş ve yıkılışları) anlatılmalıdır.

Bu devletlerin Anadolu'nun Türkleşmesindeki hizmetleri üzerinde önemle durulmalıdır.

Türkiye Selçukluları Devleti'nin kuruluşu sırasında Bizans'la olan münasebetler belirtilmelidir.

Haçlı seferlerinin sebep ve sonuçları açıklanırken Türkiye'yi nasıl etkilediği vurgulanmalıdır.

Türkiye Selçukluları ile Suriye Selçuklularının münasebetleri anlatılırken Büyük Selçuklularla olan münasebetler üzerinde önemle durulmalıdır.

Türkiye Selçuklularının genişleme politikası anlatılırken Harzemşahlarla ve Eyyübilerle olan münasebetler belirtilmeli, beyliklerle olan alakalar üzerinde durulmalıdır.

Malazgirt zaferi ile Anadolu'nun kapılarının Türklere açıldığı. Miryokefalon Savaşı ile de kesin Türk yurdu olduğu açıklanmalıdır.

Kösedağ Savaşından sonra Anadolu'da Moğol baskısının başladığı buna karşılık Türkiye Selçuklularının Memlüklülerden yardım talebinde bulunduğu belirltilmelidir.

Anadolu'daki Memlük-Moğol savaşından sonra, Moğolların Türkiye Selçukluları üzerindeki baskılarını daha da artırdığı ve devletin nasıl yıkıldığı belirtilmelidir.

Bu yapılırken: devlet yönetimi din ve inanış, sosyal ve iktisadi hayat, dil ve edebiyat, bilim ve sanat konuları ayrıntılı bir şekilde ele alınmalı, bu dönem kültür ve medeniyetinin sonraki gelişmelere, özellikle Osmanlı dönemi Türk kültür ve medeniyetine temel teşkil ettiği vurgulanmalıdır.

Ayrıca sadece şematik sistem bilgisi ile yetinilmemeli, o sistemi yaratan insani değerler ve başarılar da anlatılmalıdır.

1. Malazgirt zaferinin Türk tarihi açısından önemini açıklayınız.

2. Türkiye'de kurulan ilk Türk devletlerinin Anadolu'nun Türkleşmesindeki hizmetlerini açıklayınız.

3. Haçlı Seferlerinin Türkiye ile ilgili sonuçlarını açıklayınız.

4. Türkiye Selçukluları Devleti'nin Moğollara karşı izlediği politikayı açıklayınız.

5. Kösedağ Savaşının Anadolu üzerindeki etkilerini açıklayınız.

6. Türkiye Selçukluları Devleti'nin ekonomik yapısının özelliklerini açıklayınız.

7. Lonca teşkilatının özelliklerini açıklayınız.

8. Türkiye Selçukluları Devleti'nin denizcilik faaliyetlerini açıklayınız.

9. Miryokefalon Savaşının Türkiye tarihi açısından önemini yorumlayınız.

10. Türkiye Selçuklularının Moğol baskısına karşı izlediği siyaseti açıklayınız.

11. Türkiye Selçuklularının Harzemşahları Doğu Anadolu'ya yerleştirme sebeplerini açıklayınız.

Müze veya kütüphane gezisi.