Öğretimin gelişi güzel yapılmaması gerekir. Metoda dayanmayan öğretim, hem öğretmeni. Hem de öğrenciyi oldukça yorar, Kısa sürede daha çok iş üretmek için, yöntemli çalışmak zorunda olduğumuzun bilinmesi gerekir.Buna göre yöntem, anlamda kavram ve gerçeklerin incelenmesi sırasında tutulan düzenli yoldur· Bu yola varılmak istenmesi halinde Öğretim ödevinin yüklenmiş olan öğretmenlere; öğretimde kullanılan metot ve tekniklerin inceliklerini kullanmayı öneririz·

Öğretimde gözlem, bir olayı ya da vardığı bir amaç ve plân çerçevesinde göz ya da görsel araçlar yoluyla incelemek demektir.Çocukta, doğuştan varolan inceleme ve araştırma merakının, gözlem yoluyla öğretimde bilimsel bir biçim almasıdır. Gözlem, böyle öğrencinin doğrudan bilgi kazanmasına yardımcı olduğu gibi zihnin gelişimine ve inceleme-araştırma dallarında da yeni beceriler kazanmasına yol açar, Gözleme-.konu olan şeyler nesnelerle oluşular ve bun1ar arasındaki ilişkilerden doğar.Örneğin , bir nesne olan taşın sınıf ya da laboratuvarda incelenmesi; evrendeki oluşum veya değişiklikler, örneğin güneş tutulması, dışarıda karın yağması veya bir depremin gözlenmesi birer olgu olduğuna göre gözlem yoluyla incelenir.Gözlemin, öğretim etkinliğine bağlı bir gereksinimden kaynaklanması gerekir, Gözlemin yapılmasından hemen sonra değerlendirilmesi, öğrenciyi edinilmek istenen sonuca götürür.

Herhangi bir olay veya varlığı oluşturan ilişkileri anlamak ve değerlendirmek için denetimli ve planlı yapılan bir gözlemdir.Gözlemden ayrıldığı nokta, denetimli olmasıdır.Bilimsel gerçekleri bulmak için deney metodundan yararlanılır.Deneyler öğretmen ya da öğrenci tarafından yapılır.Ancak, öğrenciler tarafından yapılacak deneylerin tehlikesiz olması gerekir.Tehlikeli ve ilginç deneyleri öğretmen yapar· Deney metodu laboratuvarlarda uygulanmalıdır. Deneyde bir plan olmalıdır.

Öğretmenin veya öğrencilerin konuyu işlerken bir takım araç ve gereçler kullanarak açıklamaları esasına dayanır, Bu metot hem göze hem de kulağa hitap ettiii için daha etkilidir

Gösteri metodunun uygulanması için, tüm ayrıntılar önceden saptanır Önce ders planı hazırlanır daha sonra kullanılacak araç ve gereçler gösterinin yapılacağı yere getirilir.Böylece zaman kaybı da önlenmiş olur.

Gösterinin yapılacağı yerin gösterinin izlenmesine elverişli olması gerekir.

D - Yaparak ve Yaşayarak Öğrenme Metodu

Bu metodun öğretim alanındaki önemi oldukça büyüktür. Çeşitli araç ve gereçlerle iş bizzat yapıldığı için kolayca unutulmaz. Etkinliklerin öğrenci tarafından yapılması çok yararlı olur.

Öğretnein herhangi bir ders konusunu karşısındakilere açıklamasıdır.Bu metodun uygulanmasında öğretmen, soru-cevap ve tartışma metotlarından da yararlanabileceği gibi görsel ve işitsel araçlara da yer verebilir. Bu yöntemin uygulanmasında öğretmen oldukça etkindir.Anlatma metodunu uygulayan kimsenin iyi ve etkili konuşması; anlatım sırasında sürekli olarak öğrencilerin psikolojik durumlarını gözetmesi gerekir.Anlatım sırasında öğrenciyi pasif durumdan kurtarmak için ara sıra sorular sorulmalıdır.Anlatıcının anlatım sırasında zaman zaman coşkulu davranışlarda bulunması ,jest ve mimiklerini ustaca kullanması öğrenciler üzerinde etkili olur.Aksi taktirde ders kuru, anlamsız ve sıkıcı olur.

Anlatma (Takrir) metodunun sıkıcılığını gidermek için kullanılan soru cevap metodu tekniğinin değeri tartışılmaz· ustaca sorulan sorular, öğrenciyi düşünme ve yeni şeyler buldurmaya yöneltir.Bu metodu ilk kez uygulayan Sokrat olduğu için, Sokratik Metot diye adlandıranlar da vardır.Bu metodun öğretimin diğer metotlarıyla birlikte uygulanmasında yarar vardır.

Bu metot; öğrenci etkinliğine daha fazla yer verdiği için önem kazanmıştır.Bir sınıfta işlenen konu üzerinde öğrencilerin karşılıklı konuşmak, bir birlerini, dinlemek ve eleştiriler yöneltmek suretiyle yapılan bir uygulamadır.Her etkinlikte tartışma metoduna yer verilebilir.

Tartışma Metodunun Türleri :

Tartışma metodunun sadece edebiyat kompozisyon ya da sosyal bilgiler derslerinde uygulanması ilkesi doğru değildir.Yeri geldikçe diğer derslerde de etkinlik alanına sokulması uygun olur,

Yaşam adını verdiğimiz olgu sorunlarla doludur.İnsanın gereksinim duyduğu herşey bir sorun olarak karşısına çıkar- Bir sorunun çözümlenmesi yeterli değildir- Çünkü arkasından başka sorunlar gelebilir. Bu metot zihne dayalı olduğu için yararlıdır.Yalnızca matematik veya fen bilgisi gibi derslerde kullanılmaması , diğer derslerde de uygulanması gerekir.

Problem çözme metodu iç içe dört metottan meydana gelir- Problemlerin çözülmesi sürecinde bu metotların biri ya da bir arada kullanılmalıdır.

Genel kurallarda örneklere inmek suretiyle yeni bir yargıya ulaşmaktır.

Varlık veya olayları öğelerine ayırmaktır.Yani bir bütünü ne olursa olsun yapısını , özelliğini , görevini ve aralarındaki ilişkiyi incelemektir. Bu çalışmanın adı öğretimde analizdir.

Analiz yoluyla ayırdığımız varlık veya olayların yeniden bir araya yani bütünleştirilmesine sentez diyoruz. Bir resim müzik veya edebiyatta bir kompozisyonun oluşturulması gibi.

Ödev , ilgili ders proğramlarının değeri tartışılır bir parçasıdır.Okulda , evde , ders saatleri içinde – dışında başvurulan bir etkinliktir.

Soru – cevap yöntemi uygulanırken ya da diğer metotların uygulanması sırasında başvurulacak bir etkinliktir. Sorunun yöneltilmesi sırasında öğretmenin çok dikkatli olması gerekir.Davranışlar , eğitsel ve öğretim amacı olmayan soruların sorulması öğrenciyi olumsuzluğa itebilir.

Sorular , öğrencinin zihnini geliştirici ve yeni bulguları elde etmesinde yardımcı nitelikte olmalıdır.

Öğretim açıklamaya dayanır.Açıklama yapılmadan öğretim yapılmaz .Bir konuyu değişik yönleriyle almak , inceleme sonunda bunu öğelerine ayırmak ve sonra aralarındaki ilişkiyi bulmak bir açıklamadır.

Öğretim sırasında çok karşılaşılan bir sorundur.Bilgilerin tekrarlanmasından çok öğrencilerin eğitimlerinde ve davranışlarında değişiklikler oluşturmak için yapılır.Özetleme yeteneği öğrencilerimizde pek mevcut değildir.

Öğretimin sonunda yapılan alıştırmalarla elde edilir. Alıştırma bir amaç için yapılır.Amaçsız yapılan alıştırmanın eğitimde hiçbir değeri yoktur. Kazandırılmak istenilen beceri veya alışkanlık , hangi alanlarda kullanılacaksa alıştırmanın da benzer koşullarda yapılması gerekir.

Bu tekniğin öğretilmesi , çalışmalardaki süreyi ve tempoyu hızlandırır.Zaman ve enerji artırımına yol açtığı için verimli ders çalışma metotlarını geliştirmek amacıyla çeşitli çalışma etkinlikleri geliştirilmiştir. Çalışmada başarıya ulaşmak için öncelikle , çeşitli etkinliklerle öğrencideki yeteneklerin geliştirilmesi gerekir. Öğrenimin temel ilkesi olan amaç , çalışmada da vardır. Amaçsız olan öğrenme başarısızlıkla sonuçlanır. Ayrıca başarıya ulaşmak için yeterli bilgiye , yani niçin – nasıl yapıldığının bilinmesi gerektiğinin bilinmesine mutlak gereksinim vardır. Sonuçta verimli çalışma ancak uygulamalarla kazanılır. Uygulamasız çalışmanın öğretimde hiçbir değeri yoktur.

Öğretim çalışmalarının ödev yoklama ve sınavlarla denetlenmesidir.

Orta dereceli okullarda öğretmenlerimizin plan yapması , Lise ve Ortaokullar Yönetmeliğinin 97. maddesine göre zorunludur.

a) Öğretmenler, her ders yılı basında müfredat programlarının, ders uygulamalarının (çevre tarihi eser, müze, teknik kurumlar vb. incelemeleri) ve deneylerin aylara dağıtılmasını gösterir bir plan hazırlayarak derslere başlamadan önce bir örneğini okul müdürüne verirler.

c) Öğretmenler. öğrencilerini kişisel çalışmalara yöneltmek için tedbirler alırlar. (Bu hususta yerine göre tabii çevreden, eski eserlerden , müzelerden , kitaplıklardan ,işlik ve laboratuvarlardan. dizartasyon ve ödevlerden , okulda düzenlenecek müsamere ,müzik , spor ve bahçe çalışmalarından , okulda bütün öğretmenlerin elbirliğiyle yaratıp yaşatacakları çalışma havasından yararlanırlar.İnceleme gezintililerinin bir plana göre yapılması gidilecek kuruma önceden haber verilerek gereken tedbirlerin alınması ,görecekleri ve inceleyecekleri konular üzerinde bir plan verilmesi gerekir.)

Bu maddeye göre, öğretmenin yıllık plan- ders planı gezi ve inceleme planı ile en son çıkan öğretim proğramlarına göre de ünite planı yapması gerekmektedir.

Yıllık planı Lise Müfredat Programı ve Ortaokul Programının içeriğine uygun bir biçimde aynı dersi okutan zümre öğretmenleri ve aynı sınıfta ders okutan öğretmenler tarafından hazırlamak gerekir.Öğretmenlerin belli bir dersi aynı düzeydeki sınıflarda okutmaları halinde tek bir plan yeter: çeşitli sınıflarda , çeşitli derslerin okutulması halinde her sınıf ve ders için ayrı planlar hazırlamak gerekir.

Yıllık plan hazırlanırken önce okulun açık olduğu günler saptanır. Bunun için yanımızda bir takvim bulundurulur.Tatil günleri çıkarıldıktan sonra her ünite ya da konuya ayrılacak zaman saat olarak kararlaştırılır.Böylece ünite ya da konular asırlık derecelerine göre yıl içine dağıtılır.Amaçlar; öğrencilerin ünite ya da konunun işlenmesi sonucunda ulaşmaları gereken değerler olarak düşünmelidir.Amaçlar ;öğretmenin sonraki devrelerde alacağı kararlar için bir ölçüdür.

Amaçlar saptanırken dikkate alınacak düşünce bunların öğrenilmesinin öğrenciye ve topluma sağlayacağı yararlar; Türk Milli Eğitiminin amaçlarına uygunluk; Atatürk Devrim ve İlkelerine ulaşma ve dersin õzel amacı göz önünde tutulmalıdır.

Metot ve teknikler ünite ve günlük planlarda ayrıntılı bir biçimde gösterilmelidir.Yıllık planlarda kaynak- araç-gereç başlıklı bölümde ders kitabı özelliğine göre yardımcı kitaplar ve

kullanılacak araç gereçler mutlaka belirtilmelidir.

Yapılacak olan deney gezi ve gözlemlerin ders ya da zümre öğretmenleri tarafından önceden saptanarak ilgili bölüme yazılması ve yapılacak etkinliğin bir raporla okul müdürüne verilmesi yönetmelik gereğidir.Ünite ya da konu üzerinde ders veya zümre öğretmenleri arasında yapılacak işbirliği ilgili sütunda gösterilir.Ödev yönetmeliği esaslarına göre verilecek olan ödevler ayrıntılarıyla İlgili sütuna işlenmelidir.Ödev konuları saptanırken Milli Eğitimin genel ve özel amaçları ile Atatürk Devrim ve İlkeleri göz önünde tutulmalıdır.

Yıllık planların son kısmında bir düşünceler sütununun bulunmasında yarar vardır.Ünite ya da konu işlenip bitinceye kadar bununla ilgili gerekli notlar buraya yazılır.

Ünite Planı yılık planda gösterilen konu ya da ünitelerin ayrıntılı bir biçimde planlanmasıdır. Ünite planında öğretmen öğrencilere neleri, niçin öğreteceğini (amaç) yapılacak etkinlikleri yararlanılacak kaynakları uygulayacağı öğretim metot ve teknikleri kullanacağı ölçme ve değerlendirme biçimlerini ayrıntılı olarak gösterir.

1. Ünite veya konunun adı,

2. Ünite veya konunun işleniş süresi

3. Ünite veya konunun amaçları

Öğretmenin öğrencilerin neler öğrenmeleri gerektiğini amaçlar halinde ifade etmesi gerekir.Bu amaçları ve dersin özel amaçları ile Atatürk Devrim ve İlkeleri