1. Kütüphanenin Tertip Düzeni

2. Kütüphane Memurunun Yetki ve Sorumlulukları

3.Ödünç Kitap Verme Hizmeti

1.KÜTÜPHANE TERTİP VE DÜZENİ

 a) Tanımı ;

Madde 4-“Kütüphane” Kitap konulacak kısım ile okuma ve çalışma salonu bulunan, istekli öğrencilerin ödünç kitap almalarına ve ders çalışmalarına imkan veren yeri,

(Özel Öğretim Kurumları Standartlar Yönergesi m -4 )

Madde 4-Kitaplık” Yalnız kitap konulan istekli öğrencilere ödünç kitap verilen, okuma veya çalışma salonu bulunmayan yeri,

(Özel Öğretim Kurumları Standartlar Yönergesi m -4 )

Kütüphane

Madde 47- Kütüphane aşağıdaki esaslara uygunluk sağlayacak şekilde olmalıdır.

a)İmkan dahilinde öğretmenler odasına yakın olmalıdır.

(Özel Öğretim Kurumları Standartlar Yönergesi m -47 )

Kütüphane

Madde 85-Kütüphane; gürültüden uzak, kontrolü çabuk yapılabilen bir yerde olmalıdır.

(Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği m 85 )

Kütüphane

Madde 47- Kütüphane aşağıdaki esaslara uygunluk sağlayacak şekilde olmalıdır.

a)İmkan dahilinde öğretmenler odasına yakın olmalıdır.

b)Alanı(1 veya 1,5)x derslik alanıdır. (Asgari alanı 72 m² olması idealdir.)

c)Kitapların konulduğu kısım ve okuma bölümü olmak üzere iki bölüm bulunmalıdır. Kitapların konulduğu kısım toplam alanın 1/3’ünden fazla yer kaplamamalıdır. Kitapların konulduğu kısım en az 5000-10000 kitap alabilecek kapasitede olmalıdır.

(Özel Öğretim Kurumları Standartlar Yönergesi m -47 ) 

Madde 85- Kütüphane; gürültüden uzak, kontrolü çabuk yapılabilen bir yerde olmalıdır. Kütüphanede;

a) Kütüphane ile doğrudan irtibatlı kütüphane odası,
b) 4-6'şar kişilik masalar, duvarlarda kitap rafları, kart katalogları sirkülasyon bankası ve salon sorumlu yeri bulunan okuma salonu,
c) 10.000-15.000 ciltlik kapasiteli ve okuma salonu ile doğrudan irtibatlı kitap deposu bulunur.

(Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği m 85 )

b) Kütüphanede ihtiyacı karşılayacak kitaplar bulunur;

Madde 38- En az bulunması gereken kitap türleri aşağıda belirtilmiş,,Bunların sayılan ihtiyacı karşılayacak şekilde, belirlenir.

(1) Bakanlıkça okul kütüphane ve kitaplıklarında bulundurulması gerekli görülen ö ü re ne i ve öürclmen kitapları,

(2) Türk ve dünya edebiyatından seçilmiş kitaplar

(3) Çeşitli ansiklopediler, antolojiler

(4) Çerçeveli Atatürk resmi,

(5) Öğrencilerin oturacağı sandalye ve masa

(6) Kurumun tür ve seviyesine uygun yardımcı kitaplar,

(7) Çeşitli dillerden sözlükler

(8) İmla kılavuzu,

(9) Öğretmen kitapları,

(10) Anayasa,

(11) Millî eğitim Temel Kanunu,

(12) Devlet Memurları Kanunu,                                                                       

(13) Sosyal sigortalar mevv.uatı ile ilgili kitaplar,

(14) Mevzuatla ilgili Kanunlar, idari ve öğretiın-öğretim isleriyle ilgili Yönetmelikler

(15) Okulda okutulan bütün derslere ait temel kaynak kitaplar ile yardımcı kitaplar

(16) Çöp kutusu.

Fen liseleri kütüphanesinde; kitaplık bölümü ile okuma bölümü ayrı ayrı sağlanır. Kü­tüphanede özellikle Fen ve matematik alanındaki süreli ve süresiz yayınlar (kitap, gazetc, dcrgi, broşür, ansiklopedi, konferans ve seminer ile ilmi toplantılara ait doküman ve raporlar) bulundurulur

(Özel Öğretim Kurumları Standartlar Yönergesi m -38 ) 

Bulundurulacak Kitaplar

Madde 125*- İlkögretim kurumlarında kurumun özelliğine göre bulundurulması gerekli kitaplar şunlardır;

a) Anayasa,

b) İlköğretimle ilgili kanun, tüzük ve yönetmelikler,

c) İlköğretim okulu programı,

ç) Türkçe sözlük ve yazım kılavuzu,

d) İlköğretim kurumlarına ait yönetmelikler,

e) Tarih ve coğrafya atlasları,

f) Tebliğler Dergisi.

İmkânlar ölçüsünde bulundurulması gereken kitaplar;

a) Millî Eğitim Bakanlığınca yayımlanan ilköğretimle ilgili öğretmen meslek kitapları,

b) Çevreyi tanıtan incelemeler ve araştırmalar, broşürler, haritalar ve albümler,

c) Öğrencilerin seviyelerine uygun eserler,

ç) Okulun tarihçesine ait kayıt ve kaynaklar.

Madde 8 — Kütüphaneci veya kütüphanede görevlendirilen öğretmen, modern kütüphanecilik ilkelerine göre okul kütüphanesini düzenler ve yönetir. Her türlü basılı ve teknolojik kaynaklardan yararlanma konusunda öğrencileri, öğretmenleri ve diğer personeli bilgilendirme, öğrenme ve öğretme çalışmalarına yardımcı olur, diğer tür kütüphanelere tanıtım gezileri düzenler.

(Okul Kütüphaneleri Yönetmeliği m - 8 ) 

Madde 16-

ı)Okuma salonu: Bu Yönergede aksi belirtilmedikçe en az alan en büyük derslik alanından az olmamalıdır

(Özel Öğretim Kurumları Standartlar Yönergesi m - 16 )

Bakım, Onarım, Ayıklama

Madde 12 — Her ders yılı sonunda kütüphane kaynakları kütüphaneci veya görevlendirilen öğretmen tarafından gözden geçirilir ve tespit edilen hususlar raporla okul müdürlüğüne bildirilir. Fiziksel olarak onarımı gerekli görülenlerin cilt bakımı ve onarımları yaptırılır. Aşağıda belirtilen nedenlerle ayıklanmasına karar verilenler bir tutanakla tespit edilerek okul müdür başyardımcısı/yardımcısının başkanlığında kütüphanecilik kolunda görevli öğretmenler, kütüphaneci veya kütüphane memurundan oluşturulacak bir komisyon tarafından Ayniyat Talimatnamesi hükümlerine göre düşümü yapılır ve kullanılabilir durumda olanların en yakın il/ilçe halk kütüphanelerine devri sağlanır. Devri yapılan kitapların listesi Başkanlığa gönderilir.

Ancak, kurumun düzeyine uygun olmayan eserler, uygun olan kurumlara verilir.

Ayıklama kapsamına;

a) Aşırı kullanımdan dolayı yıpranan,

b) Bilimsel değeri kalmayan,

c) Kurumun düzeyine uygun olmayan,

d) Uygunluk kararları kaldırılan,

eserler alınır.

(Okul Kütüphaneleri Yönetmeliği m - 12 )

Madde 15 — Kütüphaneci veya kütüphane öğretmeni, kütüphanecilik kolu, yayın kolu kültür ve edebiyat kolu rehber öğretmenleriyle de iş birliği yaparak:

a) Her öğretim yılı başında öğrencilere, gruplar hâlinde kütüphanenin danışma kaynakları ile varsa elektronik kaynakların kullanımını öğretir.

b) Kütüphanede bulunmayan ancak, öğretmen ve öğrencilerce gereksinim duyulan kaynakları başka kütüphanelerden kütüphaneler arası ödünç verme yoluyla sağlar. (EK-1’deki Örnek-6)

c) Her yıl mart ayının son haftasında yapılan "kütüphane haftası" ve çocuk kitapları ile ilgili çalışma yapar ve programlar düzenler.

Bu çerçevede;

1) Kitap tanıtma ve tartışma etkinliklerinin düzenlenmesi,

2) Sınıf ve duvar gazeteleri ile okul gazete ve dergilerinde yeni yayın ve kitapların tanıtımlarına yer verilmesi,

3) Öğrencilerin her ay en az bir kitap okumaları için özendirilmesi,

4) Sınıf ve okullar arası yarışmaların düzenlenmesi, dereceye girenlerin kitapla ödüllendirilmesi, programlarda belirlenen yazar ve şairlerin eserlerinin okutulması,

5) Okul ve sınıf kitaplıklarının zenginleştirme çalışmalarının yapılması,

6) Rehberlik ve denetimlerde kitap okuma çalışmalarına ağırlık verilmesi,

7) Öğrencilerin okuma alışkanlığı kazanmış, bilimsel düşünebilen bireyler olarak yetiştirilebilmeleri için gerekli etkinliklerin yapılması,

sağlanır.

(Okul Kütüphaneleri Yönetmeliği m - 15 ) 

Kataloglama ve Sınıflama

Madde 11 — Kütüphaneye sağlanan kaynakların gerekli kayıtları tutulur ve kaynaklardaki bilgilere sağlıklı erişim için bibliyografik kimlikleri hazırlanır. Bu işlemler için AAKKII (Anglo-Amerikan Kataloglama Kuralları II) kullanılır. Sınıflamada Dewey Onlu Sınıflama Sistemi kullanılır. Kataloglar ; yazar adı, kaynak adı ve konularına göre alfabetik olarak düzenlenir. Yapılan işlemler bilgisayar ortamına aktarılır. Bütün bu işlemler, kütüphaneci tarafından gerçekleştirilir

(Okul Kütüphaneleri Yönetmeliği m - 11 )

Madde 16 — Okul kütüphanelerinden; öğrenci, öğretmen diğer personel ile çevre halkının gereği gibi yararlanmasını sağlamak ve öğrencilerin serbest zamanlarının değerlendirilmesine olanak hazırlamak amacıyla kütüphanelerde "Ödünç Verme Hizmeti" yapılır. Haftanın belli gün ve saatlerinde öğrenci, öğretmen ve diğer personel ile çevre halkına kütüphanenin dışında okumak üzere ödünç kitap verilir. Ödünç verme gün ve saatleri, kütüphaneci veya kütüphane öğretmeninin görüşü alınarak, okul müdürlüğünce tespit ve ilân edilir. Yatılı ve pansiyonlu okullarda ders saati bitimi ve hafta sonu tatil günlerinde okul yönetiminin hazırlayacağı plânlamaya göre kütüphanenin açılış ve kapanış saatleri ayrıca belirlenir.

Ancak;

a) Danışma kaynakları,

b) Piyasada mevcudu bulunmayan kitaplar,

c) Süreli yayınların son sayıları,

ödünç verilmez.

(Okul Kütüphaneleri Yönetmeliği m - 16 )

Madde 17 — Öğrenci, öğretmen ve diğer personel üye olmak koşuluyla ödünç verme servisinden yararlanırlar.

Ödünç verme servisine üye olmak isteyen öğretmen, öğrenci ve diğer personel örneğine uygun üye kartını doldurup imzaladıktan sonra kütüphaneciye verir.

Ödünç kitap almak isteyenler için EK-2’deki (2) numaralı örneğe uygun bir Üye Kayıt Defteri tutulur. Bu defterin her sayfası okul müdürlüğünce mühürlenir ve onanır.

(Okul Kütüphaneleri Yönetmeliği m - 17 )

Madde 18 — Bir kitabın ödünç alma süresi yedi gündür. Bu süreyi özürsüz olarak geçiren öğrenciler ilgililerce sözlü olarak uyarılır ve rehberlik yapılır. Her öğrenciye bir defasında en fazla iki, öğretmen ve personele ise en fazla üç kitap ödünç verilebilir.

(Okul Kütüphaneleri Yönetmeliği m - 18 )

Kütüphane Kaynaklarının Hasara Uğratılması veya Kaybedilmesi

Madde 19 — Hasara uğratılan veya kaybedilen kaynağın, o günkü piyasa bedeli, hasara uğratan veya kaybeden kişiden alınır. Kaynak bedeli ile mevcudu varsa aynısı, yoksa kaybedilenin kaydı silinerek başkası satın alınır.

(Okul Kütüphaneleri Yönetmeliği m - 19 )

Kullanıcı Ödünç Kitap Alma Kartı

Madde 20 — Ödünç kitap almak isteyen üye öğretmen, öğrenci ve diğer personele kütüphane yöneticisi tarafından EK-2’deki (3) numaralı örneğine uygun bir kullanıcı kartı düzenlenerek verilir.

(Okul Kütüphaneleri Yönetmeliği m - 20)

Kitap veya Kaynaklara Numara Fişinin Verilmesi

Madde 21 — Ödünç verilecek kitapların arka dış kapaklarının iç tarafındaki alt sol köşesinde EK-2’deki (4) numaralı örneğine göre içine kitap numarası fişinin konulabileceği bir kitap cebi bulundurulur. Kitap, kütüphanede bulunduğu sürece kitap veya kaynak fişi cebin içinde bırakılır.

(Okul Kütüphaneleri Yönetmeliği m - 21)

Kitap Kontrol Fişi

Madde 22 — Ödünç verilecek kitaplar için EK-2’deki (5) numaralı örneğine göre bir kitap kontrol fişi kullanılır. Bu fiş, kitabın arka dış kapakta bulunan EK-2’deki (4) numaralı örnekteki şekilde konulur. Bu fişe, kitabın ödünç verilişinde kütüphaneye geri getirileceği tarih ve kullanıcının adı yazılır.

(Okul Kütüphaneleri Yönetmeliği m - 22)

Kitabın Ödünç Verilmesi

Madde 23 — Kütüphaneden ödünç verilebilmesi için şunlar yapılır:

a) Öğrenci, öğretmen veya personel, kartını kütüphane görevlisine verir.

b) Görevli, istenilen kitabın kitap fişini cebinden çıkarır, kitabın geri getirileceği ay ve gün sırasına göre ödünç verme kutusuna yerleştirir.

c) Görevli, kitap kontrol fişine kitabın geri getirileceği tarihi yazar veya tarih damgasını vurarak kitabı alanın adını da yazar.

d) Alınan kitap, kütüphaneye geri getirildiğinde kütüphane görevlisi ödünç verme kutusuna yerleştirilmiş olan kitap kontrol fişini kutudan çıkarır, kitap cebine koyarak kitabı yerine kaldırır.

(Okul Kütüphaneleri Yönetmeliği m - 23)

Okul ve Sınıf Kitaplıkları

Madde 124- İlköğretim kurumlarının bütün sınıflarında sınıf kitaplığı, okulun uygun bir yerinde okul kitaplığı kurulur. Bu kitaplıklar, okul bütçesinden, yardım toplamaya yetkili kuruluşlardan ve şahsî bağışlar yoluyla sağlanan kitaplarla zenginleştirilir. Okul ve sınıf kitaplıkları "Okul Kütüphaneleri Yönetmeligi"nin hükümlerine göre düzenlenir ve işletilir,

Sınıf kitaplığında kitaplar bir deftere, ansiklopedi gibi eserler ise ayrıca okulun demirbaş defterine kaydedilir. Öğretim yılı başında sınıf kitaplığı, ilgili sınıf ögretmenine imza karşılıgında teslim edilir. Öğretim yılı sonunda yine imza karşılığında okul yönetimince teslim alınır.

Öğretmenin kişisel çabasıyla sağlanmış kitap ve araçlar sınıfın malı sayılır. Öğretmenin okul veya sınıf degiştirmesi durumunda, aynı sınıfta bırakılır

(İlköğretim Kurumları Yönetmeliği m - 124 ) 

2. Kütüphane Memurunun Yetki ve Sorumlulukları

Kütüphaneci:

e) Kütüphaneci Lisans düzeyinde kütüphanecilik eğitimi almış personeli,

(Okul Kütüphaneleri Yönetmeliği m - 4/e)

Madde 7 — Kitap sayısı 3000'i aşan okul kütüphanelerine bir kütüphaneci atanır. Kütüphanecinin atanamadığı durumlarda Yönetimce kütüphanecilik kursu almış her öğretmen yoksa öğretmenler kurulunca belirlenecek bir öğretmen görevlendirilir. Öğretmene yardımcı olmak üzere okul müdürlüğünce bir memur görevlendirilir. Öğretmen ve memurun, Bakanlıkça düzenlenecek programa göre kütüphanecilik ile ilgili hizmet içi eğitim kursuna katılmaları sağlanır.

Kütüphaneciye ve kütüphanede görevlendirilen memura başka görev verilmez.

(Okul Kütüphaneleri Yönetmeliği m - 7)

Madde 8 — Kütüphaneci veya kütüphanede görevlendirilen öğretmen, modern kütüphanecilik ilkelerine göre okul kütüphanesini düzenler ve yönetir. Her türlü basılı ve teknolojik kaynaklardan yararlanma konusunda öğrencileri, öğretmenleri ve diğer personeli bilgilendirme, öğrenme ve öğretme çalışmalarına yardımcı olur, diğer tür kütüphanelere tanıtım gezileri düzenler.

(Okul Kütüphaneleri Yönetmeliği m - 8)

Madde 9 — Teknik hizmetler, kütüphane kaynaklarının;

a) Seçimi ve sağlanması,

b) Düzenleme, kataloglama ve sınıflandırılması,

c) Bakım, onarım ve güncelliğini yitiren eserlerin ayıklanması,

etkinliklerinden oluşur.

(Okul Kütüphaneleri Yönetmeliği m - 9)

DERSHANELER

Madde 90- 5)Kütüphane, (ayrıca kitaplık bölümü bulunması gerekmez.)
(Özel Öğretim Kurumları Standartlar Yönergesi  m - 90 )

ÖĞRENCİ YURTLARI ;

Madde 4 -

6) Öğrencilerin seviyesine uygun bir kitaplık,
( Öğrenci Yurtları Yönetmeliği m -4 )

C-KÜTÜPHANE TALİMATI

1- Kütüphanenin temizlik tertip ve düzeninden, memuru sorumludur. Memur yoksa, bu görevi belletmenler yürütür. Öğrenci istihdam edilir.

2- Ödünç alınan kitap, nöbetçi öğrenci tarafından deflere yazılır.

3- Yırtılan, kaybedilen ve geri getirilmeyen kitabın aynısı aldırılır.

4- Kütüphanede çalışırken, hiçbir .şekilde gürültü yapılmaz.

5- Alınan kitap, tekrar kendi yerine konur.

6- Hiçbir şekilde kitap dışarıya çıkarılmaz. (Yurdun dışına)

7- Kütüphanede, halta sonlan açık bulundurulur.

8- Kütüphanede herhangi bir sey yenip - içilmez, uyunmaz.

9- Aldığı kitabı iade etmeyen öğrencinin depozitosu iade edilmez.

10- Kütüphaneye yeni alınan kitaplar C - demirbaş defterine kaydedilir,

11- Kitaplar raflara dewey sistemine göre yerleştirilir.

12- Kütüphanede, müstakil bir Atatürk kitaplığı bulundurulur.

13- Kütüphanede sakıncalı ve yasak yayınlar bulundurulmaz

(Yurt İçi Talimatnamesi )

Madde 19- 

l) Kitaplık defteri,
( Öğrenci Yurtları Yönetmeliği m -19 )

Ayrıca bakınız Kütüphane Memuru Menüsüne 

Ayrıca bakınız Okul Kütüphaneleri Yönetmeliği