KAMU BİNALARININ YANGINDAN KORUNMASI
HAKKINDA YÖNETMELİK

Resmî Gazetede  Yayım Tarihi ve Sayısı: 04/11/1995-22453

BiRiNCi KISIM 

Genel Hükümler
BiRiNCi BÖLÜM 

Amaç, Kapsam ve Tanımlar

Amaç
Madde l- Bu Yönetmeliğin amacı, kamu kurum ve kuruluşları tarafından kullanılan binaların yangınlara karşı korunması için yangın öncesinde ve esnasında alınacak tedbirleri, can ve mal kaybının en aza indirilmesi konusunda yapılacak iş ve işlemler ile görevlileri belirlemektir.
Kapsam
Madde 2- Bu Yönetmelik, genel ve katma bütçeli daireler, iktisadi devlet teşekkülleri, özel idare ve belediyeler, döner sermayeli kuruluşlar, özel kanunlarla kurulan kurum ve kuruluşlar ile bunların yüzde 50'den fazla sermaye iştiraki suretiyle oluşturulmuş her türlü ortaklık tarafından malik, kiracı, tahsis ve sair sıfatlarla kullanılan tüm binalan kapsar.
Silâhlı Kuvvetlerce kullanılan binaların yangından korunması, bu Yönetmelik esaslarına uygun şekilde hazırlanan Türk Silâhlı Kuvvetleri iç Hizmet Yönetmeliği'ne göre yapılır.
Tanımlar
Madde 3- Bu Yönetmelikte geçen bazı kavramların tanımlan aşağıda gösterilmiştir, 
a) Umuma Açık Kullanım : Binanın, önceden kimliği bilinen kişilerin yanısıra işi olan herkesin giriş-çıkışına açık olarak kullanılmasıdır. Otel, ceza infaz kurumu ve tutuk evi, sinema, tiyatro, hastahane, okul, yurt, lokal, iş yeri, eğitim ve dinlenme tesisi ve benzeri binalar, umuma açık olarak kullanılırlar.

b) Kaçış Yolu : Binanın herhangi bir noktasından yer seviyesindeki cadde veya sokağa kadar olan ve hiçbir şekilde engellenmemiş bulunan yolun tamamıdır. Oda ve diğer müstakil hacimlerden çıkışlar, katlardaki koridor ve benzeri geçişler, kat çıkışları, zemin kata ulaşan merdivenler ve bina çıkışına giden yollar bu kapsamdadır.
c) Yangın Merdiveni : Yangın vukuunda binadaki insanların tahliyesi için özel olarak yapılan merdivenlerdir. Kaçış yollan bütününün bir parçası olup diğer kaçış yolu bölümlerinden bağımsız olarak tasarlanamazlar.
d) Ex-proof : LPG, doğal gaz veya tehlikeli maddelerle çalışılan yerlerde kullanılan tesisat ve elektrik elemanlarının niteliği olup, "patlama güvenlikli" anlamındadır.
e) Yangın Mukavemet Süresi: Yanma hızı 0.8 mm/dakika kabul edilmek suretiyle, ahşap elemanın bu şekilde azalan kesitiyle ve güvenlik katsayısı 1.00'e eşit alınarak üzerine gelen gerçek yükü taşıyabildiği süre olup; ahşap elemanların yangın mukavemet hesaplarında dikkate alınır.
f) Otomatik Sprinkler : Bir mekandaki sıcaklığın belli seviyeye çıkması üzerine kendiliğinden su püskürterek yangını önleyen sistemdir.
g) Yüksek Bina : Kat sayısı 7'den fazla olan binadır.
h) Yırtılma Yüzeyi : Doğal gaz kaçağından olabilecek patlama riskine karşı, kapalı bölümün y an duvarında her l m5 için 20 cm2 genişliğinde inşa edilecek yüzeydir.

İKİNCİ BÖLÜM 

Yangın Güvenliği Hakkında Genel Tedbirler

Kapı Numaraları
Madde 4- Bina içindeki kapılar numaralanır ve anahtarlarına 3x3 cm. ebadında madeni numara plâkası takılır. Anahtarlar binanın uygun bir yerindeki kilitli-camlı dolapta saklanır.
Çok katlı binalarda oda anahtarlarını koymak üzere her katta "anahtar dolabı" tesis edilebilir. Bu takdirde, katlardaki dolapların anahtarları da birinci fıkrada belirtilen camlı dolapta muhafaza edilir.
Sigara Yasağı Olan Yerler
Madde 5- Sigara içilmesi sakıncalı olan yerler, levhalarla belirtilir ve yasağa uyulması hususu takip edilir.
Sigara İçilen Yerler
Madde 6- Sigara içilmesi serbest olan yerlerde sigara tablaları ve içinde su, ıslak kum veya toprak bulunan madeni kutular bulundurulur. Sönmemiş sigaraların, kâğıt sepeti ve kâğıt varillerine atılması önlenir. Sigara tabla ve kutuları sık sık temizlenir.
Kâğıt Toplama, Kırpma ve Yakma
Madde 7- Her odada etrafı kapalı madeni kâğıt sepeti ve binanın belli yerlerinde kâğıt varilleri bulundurulur. Buralarda toplanan kâğıtlardan hurda olarak depolanması sakıncalı olanlar, öncelikle kırpılarak hurda haline getirilir; mümkün değilse, çalışma saati bitiminde bina dışındaki bu işe mahsus yerde toplu halde yakılır. Yakılmasına gerek görülmeyen ve kırpıntı haline getirilen kâğıtlar ise hurda olarak değerlendirilmek üzere özel bir depoya konulur.
Personel Adresleri
Madde 8- Personelin konut adresleri ve telefon numaralarını gösteren genel bir listenin, gerektiğinde çağırılmak üzere görevliler tarafından kolayca görülebilecek bir yerde; dairesince lüzum görülenlerin adreslerinin de ayrıca o mahallin emniyet veya jandarma karakollarında bulunması sağlanır.
Güvenlik nedeniyle adres ve telefon numaralarının açıkta kalması sakıncalı olan personele ilişkin bilgiler, sadece görevlinin nüfuz edebileceği bir mahalde saklanır.
Çatı Güvenliği
Madde 9- Çatılarda yangına karşı koruma gereçlerinden başka bir eşya, yanıcı-parlayıcı madde vesaire bulundurulmaz.
Çatı, depo ve arşiv olarak kullanılamaz; çatı aralarında insan yatmasına kesinlikle izin verilmez.
Çatıya elektrik tesisatı çekilemez. Giriş kapısı devamlı kilidi tutulur ve yalnızca pilli veya akülü el feneri kullanılarak ve bu Yönetmelik gereğince çıkarılacak yönergeyi uygulamakla görevli amirin izniyle çatıya çıkılabilir. Bunun için kapı yakınında madeni bir merdiven bulundurulur. Çatıya ancak ısıtma, soğutma ve klima gibi elektrikli cihazların yerleştirilmesi şeklindeki çok zorunlu hallerde, yangına karşı gerekli tedbirler ve mahallî itfaiye teşkilâtının izni alınarak elektrik tesisatı çekilebilir.
Asansörlerin makine dairelerine çatı aralarından geçilerek ulaşılan düzenlemeler yapılamaz.
Bitişik çatılar, bölme duvarlan ile yangına karşı birbirlerinden ayrılır.
Umumun kullanımına açık binalarda, çatı malzemesinin ahşap olmaması tercih edilir.
Çatı araları periyodik olarak kuş gübresi ya da rüzgârın getirdiği pisliklerden temizlenir.
Evrak Güvenliği
Madde 10- Binalarda yangında ilk kurtarılacak kıymetli ve önemli evrak için yeteri kadar kilitli çelik dolap ve kasa temin edilip anahtarları sorumlulara verilir. Bu dolap ve kasalara, "YANGINDA İLK ÖNCE KURTARILACAKTIR" etiketi konulur.
Ahşap Malzeme Güvenliği
Madde 11- Boyatılacak veya yeniden yapılacak binalardaki ahşap kısımların ateşe mukavim boya ile boyatılması tercih edilir.
Ahşap tavan üzerine elektrik armatürü, balast ve transformatör gibi zamanla ısınan cihazlar monte edilemez.
Ahşap döşemeli binalarda mazot ve benzeri maddelerle temizleme yapılamaz.
Arşiv Güvenliği
Madde 12- Arşivlere, ancak arşiv memurunun beraberinde ve sadece gündüzleri girilebilir. Burada sigara içmek, yanıcı madde bulurdurmak kesinlikle yasaktır.
Bina Önü Güvenliği
Madde 13- Yangına müdahaleyi kolaylaştırmak bakımından; kamu binalarının ana girişi ve civarında, itfaiye araçlarının rahatlıkla yanaşmasını temine yönelik "park yasağı" ihdas edilir ve bu husus trafik levha ve işaretleriyle gösterilir.
Patlayıcı-Parlayıcı Madde Bulunduranlar
Madde 14- Patlayıcı ve parlayıcı silâh ve mühimmatı beraberinde bulundurmak mecburiyetinde olan kurumlarda 7/ 7551 sayılı "Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışılan iş Yerlerinde ve işlerde Alınacak Tedbirler HakkındaTüzük" ile "87/ 12028 sayılı "Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, ithali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması, Yokedilmesi, Denetlenmesi Usul ve Esaslarına ilişkin Tüzük"e ve varsa mahallî itfaiye müdürlüğünün yangından korunma yönetmeliğine uygun olarak yönerge hazırlanır ve buna göre hareket edilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 

itfaiyeye Yardım ve iş Birliği

itfaiye Amirinin Talimatlarına Uyma Zorunluluğu
Madde 15- Gerek bina itfaiye görevlilerinin, gerekse olaya müdahale eden itfaiye ekiplerinin görev yaptıkları esnada, yetkili itfaiye amirinin can ve mal güvenliğini korumaya yönelik vereceği karar ve talimatlar, diğer kamu görevlilerince aynen yerine getirilir.
itfaiye Emrine Girmek
Madde 16- Binada yangın çıkması halinde olaya müdahale eden bina sorumlulan, mahallî itfaiye teşkilâtı amirinin olay yerine gelmesinden itibaren onun emrine girerler ve kendisine her konuda yardım etmek zorundadırlar.
itfaiye İle iş Birliği
Madde 17- Kamu görevlileri, itfaiye ekiplerinin görevlerini yerine getirmesini güçleştirici davranışlarda bulunamazlar ve yangın söndürmede kullanılacak malzemeleri görev harici bırakamazlar.
itfaiye Telefonları
Madde 18- Bütün kamu binalarında, itfaiye müdürlüğü komuta merkezi, bölge itfaiye grup amirliği ve acil ilk yardım gibi olağanüstü durumlarda görev yapan kuruluşların telefon numaralan, herkes tarafından görülecek şekilde asılı bulundurulur.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM 

Genel Yasaklar

Yangın Söndürücü Cihaz ve Tesisler
Madde 19- Binalardaki sabit veya seyyar yangın söndürme cihaz ve tesisatını bozmak, kırmak, karıştırmak, sökmek, içine kağıt paçavra gibi yabancı maddeler koymak veya bunlan kullanılmayacak hâle getirmek veyahut bozuk bir halde tutmak, her ne suretle olursa olsun yangın musluklarının önünü kapatmak, itfaiyenin geçişini güçleştirecek şekilde araç parketmek, bina önüne ip çekmek, tente astırmak, sergi kurdurmak ve benzeri hareketler yapmak yasaktır.
Yangın söndürücü tesis ve malzeme, amacı dışında kullanılamaz. Umuma Açık Ahşap Bina
Madde 20- Ahşap malzeme ile yapılmış kamu binaları, umuma açık olarak kullanılamaz. Ancak, özel önlemler alınmak ve mahallî itfaiye teşkilâtının tavsiyelerine uymak kaydıyla;
a) Müze ve arşiv olarak,
b) Tek katlı, bağımsız biçimde ve en yakın komşu binaya uzaklığı yüksekliğinin iki katından fazla ise kır kahvesi, büfe, kafeterya, kantin ve benzeri yerler olarak, ' kullanılabilir.
Atık Sular
Madde 21- Kamu binalannın eki olarak veya bağımsız biçimde yapılmış kademe binası, açık veya kapalı otopark, akaryakıt deposu ve istasyonu, parlayıcı ve yanıcı madde üretimi yapan, kullanan veya depolayan fabrika vesair kuruluşların atık sularını antmadan sokağa veya genel kanallara vermeleri yasaktır.
Sorumluluk
Madde 22- Bu Yönetmeliğin "Birinci Kısım" başlığı altındaki maddelerinde yer alan" yangın güvenliği, itfaiyeye yardım ve yasaklarla ilgili hususların uygulanması, binadaki en büyük amirin sorumluluğundadır.

iKiNCi KISIM inşaat Esnasında Alınacak Tedbirler
BİRlNCl BÖLÜM

Projede Dikkat Edilecek Hususlar itfaiye Yönetmeliğine Uygunluk
Madde 23- inşaatın betonarme, kagir veya çelik konstrüksiyon şeklinde yapılması, kat sayısı, kat alanı, çatı özelliği ve bölmeleri gibi hususları kapsayan projenin, mahallî itfaiye yönetmeliğine uygun olması gerekir. Böyle bir yönetmelik yoksa, imar mevzuatının konuya ilişkin hükümleri uygulanır.
Yangın Mukavemet Süresi Hesapları
Madde 24- Bina taşıyıcı sistem ve elemanlarının, yangın esnasında insanların tahliyesine ve yangının söndürülmesine imkân verecek sürede stabil kalması şarttır. Bunun için adı geçen sistem ve elemanlar, istenilen süreyi sağlayacak şekilde boyutlandırılır. Yangın mukavemgç.süresi hesaplarına yer vermeyen projeler uygulanamaz.
TS 4065 Standardı
Madde 25- Betonarme ve öngerilmeli betondan mamul taşıyıcı sistem elemanlarında TS 4065 standardına uyulur.
Çelik Yalıtımı
Madde 26- Tek katlı ve çevresinin açık genişliği 35 metreyi geçmeyen çelik endüstri yapılarının dışındaki bütün binalarda, çeliğin uygun şekilde sıcaktan yalıtılması şarttır. Yalıtım, çevreyi sarma, kutuya alma ve kütlesel yalıtım biçimlerinde yapılmalıdır.
Duvarlar
Madde 27- Bitişik nizam yapıların duvarları, yangına en az 90 dakika dayanıklı olarak projelendirilir. Bölme aralıkları 40 metreden fazla olamaz. Çatıda yangın duvarı, çatı düzeyinden en az 60 cm. yükseklik sağlanarak yapılır.
Döşemeler
Madde 28- Döşemeler, yangına en az 60 dakika dayanıklı ve yangın kesici nitelikte, bodrum tavanı ise her durumda yangına 90 dakika dayanıklı olmak zorundadır.
Dış Kaplama
Madde 29- Bina dış kaplamasının, özel koruma tedbirleri alınmış durumlar dışında yanmaz malzemeden olması esastır.
Çatı Bölmesi ve Bacalar
Madde 30- Çatı ile bina arasındaki yatay bölmenin, yangına en az 120 dakika mukavemet gösterebilmesi ve alevlerin geçebileceği boşluklar bulundurmaması sağlanır. Bacaların TS 2165 Standardına uygun olması şarttır.
Detaylar
Madde 31- Su, elektrik, ısıtma, havalandırma ve benzeri tesisatın yangın bölmesinden geçmesi durumunda, bölmede yangın mukavemetini azaltmayacak denenmiş uygun detaylar kullanılır.

İKiNCi BÖLÜM 

Elektrik Tesisatında Dikkat Edilecek Hususlar

Elektrik İçi Tesisat Yönetmeliği ve Şartnamesine Uygunluk
Madde 32- Binaların televizyon, telsiz, telefon, kablolu yayın, zil ve benzeri elektrik tesisleri, 04/11/1984 gün ve 18565 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Elektrik îç Tesisat Yönetmeliği ve Fenni Şartnamesi hükümlerine göre yapılır. Mevcut tesisata ek yapılması zorunluluğu varsa, mahallîn elektrik işletmesinin muvafakati alınmak ve ruhsatlı elektrikçiler istihdam edilmek suretiyle gereği yerine getirilir.
Yönetmelik Öncesi Binalar
Madde 33- Elektrik iç Tesisat Yönetmeliği ve Fenni Şartnamesinin yürürlüğe girmesinden önce yapılmış binaların elektrik tesislerinde de önce mahallî elektrik işletmesinden muvafakat alınır ve sonra işletmenin vereceği süre içinde noksanlıklar giderilir.
Tesisatın düzeltilmesi için daire amirlerince istenen ödenek, yetkili makam tarafından gecikmeksizin yerine getirilir. Özellikle gece iş gören daire ve kurumların ışıksız kalmaması için gerekli tedbirler alınır.
Elektrik Plânı
Madde 34- Her binada, iç tesisatı gösteren bir "Elektrik Plânı" olur ve camlı bir dolap içinde, elektrik sayacına yakın bir yerde muhafaza edilir. Büyük yapılarda detay projeler, özel dolabında saklanır.
Otomatik Sigorta
Madde 35- Kamu binaları elekrik tesisatı ışık ve priz linyelerinde otomatik sigorta kullanılması esastır. Büşonlu veya bıçaklı sigorta kullanılması gerekiyorsa, sigorta bağlantısının orijinal olması gerekir.
Hat Akımı Koruma Anahtarı
Madde 36-Yıldırımlık tesis edilen binalar ile tarihi yapı, saray, devlet arşivi gibi önemli binalarda hat akımı koruma anahtan kullanılır.
Yıldırımlık Tesisi
Madde 37-Patlayıcı maddelerle kibrit, petrol, alkol, LPG, doğal gaz gibi kolay yanıcı maddelerin üretimi ve depolanması için kullanılan binalarda; tiyatro, sinema, ibadethane, hastahane, okul, sergi binası, ceza infaz kurumu ve tutuk evi, güçlü trafo, haberleşme merkezi, banka, silo, otel, eğitim-dinlenme tesisi, su tevzi merkezi ve benzeri yerlerde TS 622ye uygun yıldırımlık tesisatı yapılması zorunludur.
Yangın Riski Yüksek Cihazlar
Madde 38-Ayrı bir ısıtma sistemi bulunan bürolarda, elektrik sobası, ocağı, ütüsü; benzin, ispirto, gaz veya LPG ocağı gibi yangın riski yüksek cihazlar kullanılamaz. Lâboratuvar ve atölyeler bu yasağın dışındadır.
Kuvvetli Akım Tesisatı
Madde 39-Kuwetli akım tesisatının kuruluşu ve işletilmesi sırasında "Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği ve ElektrikTesislerinde Topraklama Yönetmeliği'nin ilgili maddelerine uyulur.
Transformatör
Madde 40-Bina içinde yağlı transformatör kullanılması gerektiğinde:
a) Transformatörün bulunduğu hacim en az 90 dakika süreyle yangına"tiayanıklı malzemeden yapılır.
b) Yağ toplama çukuru tesis edilir.
c) Konuşlandırmanın, yangın halinde transformatörden çıkan duman ve alevin, binadaki kaçış yollarında serbest hareketi engellemeyecek şekilde olması sağlanır.
d) Otomatik alarm ve gazlı söndürme sistemi kurulur.
Yangın Emniyet Şalteri
Madde 41-Neon tesisatının transformatörlerinin primer devrelerini besleyen hat üzerine, yangın emniyet şalteri konulması zorunludur.Şalterin yeri, itfaiye ekiplerinin yangın anında elektrik akımını kesebilmelerini temin için bina giriş kapısının sağ veya sol kısmında, zeminden en çok 4 m yükseklik olarak seçilir.Kullanım kolaylığı için şalter kolunda bir halka ve üzerinde "Yangın Emniyet Şalteri" yazısı bulundurulur.
Yüksek Binalarda Ek Tedbir
Madde 42- Yüksek binaların yangın merdiveni aydınlatma ve yangın su sistemi, genel elektrik tesisatından ayrı şekilde özel olarak yangına karşı korunmaya alınmış bir tesisatla ve genel akını kesildiğinde otomatik olarak devreye giren jeneratöre bağlı şekilde dizayn edilir.
Elektrik Tesisatının Kontrolü
Madde 43- Elektrik tesisatının devamlı kontrol altında tutulması bakımından, tesisatın işletme, bakım ve işlerliği için mahallînde kadrolu teknik eleman istihdamı esastır. Kadro ve yetkili teknik eleman bulma imkânsızlığı veya binanın durumu icabı bir teknik eleman bulundurmanın mümkün olmaması hallerinde, il veya ilçedeki diğer Devlet dairelerinde
bulunan teknik elemana; o yerin en büyük mülkî amirinin alacağı tertip ve vereceği emre göre binalardaki elektrik tesisleri muayene ettirilir.
Hiçbir kadrolu teknik elemanın bulunmadığı küçük yerleşim birimlerindeki binaların elektrik tesisatı, mahallîn elektrik işletmesinin yetkili elemanı tarafından muayene edilir.
Kontroller, yetkili teknik eleman tarafından yılda bir defa yapılır ve kontrol sonucunda rapor hazırlanır. Halihazır durum, varsa arızaların niteliği, keşif cetveli ve alınması gereken tedbirleri içeren bu rapor, iç hizmetler müdürü veya daire amirine bir yazıyla bildirilir. Raporlardaki noksan ve arızalar, en kısa zamanda giderilir. Konuya ilişkin evrak ve raporlar bir dosyada saklanır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 

Yangın Merdiveni Tesisi

Yangın Merdiveni Zorunluluğu
Madde 44- Lojmanlarda, giriş katından itibaren bir genel merdiven bulunur. Yangın merdiveninin:
a) Giriş katındaki daireler hariç, 20'den fazla dairenin faydalandığı binalarda ve zemin hariç 5 veya daha çok kadı lojmanlarda,
b) Asma kat hariç, bodrum ve zemin kat dahil, katların toplamı 600 m2 den büyük ise, kat sayısı ne olursa olsun her türlü büro tipi binada,
c) ikiden fazla katı varsa, lojman ve bürolar haricindeki okullar, hastahaneler ile umuma açık binalarda, yapılması zorunludur.
Yapının olağan merdivenlerinden yangında kullanılabilecek özelliklere sahip olanı varsa, bunlar, yangın merdiveni olarak kabul edilir.
Yangın Merdiveninin Özellikleri
Madde 45- Yangın merdiveni ile genel koridor, aynı kotda olur. Yangın hangi noktada çıkarsa çıksın, o kattaki bütün insanların çıkışlarının sağlanması bakımından kaçış yollan ve yangın merdivenleri, birbirlerinin alternatifi olacak şekilde yapılır; ancak, yanyana olmamasına dikkat edilir. Genel merdivenden geçilerek yangın merdivenine ulaşılması şeklindeki düzenlemelere kesinlikle yer verilmez. Yangın merdivenleri, genel çıkıştan mutlaka ayrı olarak yangından korunmuş bir kaçış yolu ile dışarıya ulaşımı sağlar.
Merdivene, bir güvenlik sahanlığından geçerek girilmesi tercih edilir.Umunıa açık binalann iç konumlu merdivenlerinde ise bu bir zorunluluktur.
Yangın Merdiveninin Yapılışı
Madde 46- Bina içinde veya dışında, zemin kat hariç 5. kata kadar olan binalarda açık veya kapalı; daha yüksek binalarda tamamen kapalı olarak ve yangına karşı 2 saat dayanıklı malzemeden yapılan yangın merdivenleri, çift kollu-çift sahanlıklı veya tek kollu-çift sahanlıklı olabilir.
Yuvarlak tip yangın merdivenlerine yalnızca, zemin hariç 5 kata kadar olan konut tipli binalarda izin verilir. Bu tip merdivenlerin basamak uzunluğu 120 cm. olup girişin bir sahanlıktan olması şarttır.
Tamamen dışa yapılan açık sahanlıklı çelik konstrüksiyon merdivenler, bina dış yüzeyinin camsız kör cephesine yerleştirilir. Mümkün olmazsa, camlı kapı ve pencerelerin merdivene olan uzaklığı 3.5 metre olur ve merdivenin bu yüzeyi izole edilir.
Açık tip mendivenler, tercihen bölgenin hakim rüzgâr yönünde kurulur ve kış koşullarına karşı tedbir alınır.
Merdivenlerin duvar, taban ve tavanlarında hiçbir yanıcı malzeme kullanılmaz. Bu malzemede standard, yangına en az 2 saat dayanıklıdır.
Merdiven basamaklarının her iki tarafında küpeşte bulunur. Basamakların genişliği 25 cm.den az, yüksekliği 18 cm.den fazla olamaz.
Pozitif Hava Verme Sistemi
Madde 47- Çok katlı binalarda merdiven kovalarına ve asansör kuyularına basınç sağlayan bir hava verme sisteminin tesisi esastır. Merdiven kovalarından hiçbir tesisat geçirilmez.
Aydınlatma
Madde 48- Yangın merdivenlerinde, normal aydınlatmanın yanısıra, her iki katta bir akülü aydınlatma sistemi tesis edilir.
Yangın Merdiveni Kapıları
Madde 49- Yangın merdivenlerinin kapı genişliği en az, lojmanlarda 80, umuma açık yapılarda 120 santimdir. Kapıların kanatlan, daima kaçış yönüne doğru açılır, kendiliğinden kapanır, duman sızdırmaz niteliktedir.
Yangın merdiveni ve kaçış yolu kapılarında panik bar tipinde, basarak veya kolu sağa çevirerek sadece iç taraftan açılan bir mekanizma kurulur. Kapıya asla kilit takılmaz. Kapı üzerinde sürekli aydınlatılan ve aküden beslenen kaçış işareti bulundurulur.
Kapılarda yüksek ısıya dayanıklı olmayan veya kolay kınlan cam, alüminyum, sunta veya benzeri malzeme kullanılamaz. Doğal aydınlatma yapılacaksa, yüksek ısıya dayanıklı özel cara kullanılabilir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM 

Havalandırma Sistemi ve Asansörler

Havalandırma Sistemi
Madde 50- Yangının yayılması bakımından elverişli konumdaki havalandırma tesisatının baca ve kanalları; yangın bölmeleri hizasında ve tesisat dışında olmak üzere çift taraflı sacla kapatılır ve aralan yalıtılır.
Aynı hava santralı ile birden fazla mahallîn havalandırması veya iklimlendirmesi yapılıyorsa, bölümler arası geçişlerde, dönüş ve toplama kanallannda otomatik yangın damperi kullanılır.
Doğalgaz, LPG veya tehlikeli maddelerle çalışılan yerlerde kullanılan havalandırma motorlannda ex-proof olması zorunludur.
Asansörler
Madde 51-Asansörlerin, herhangi bir tehlikenin önlenmesi veya arıza nedeniyle elektriklerin kesilmesi halinde zemin kâta ulaşıp kapılarını açacak bir sisteme sahip olması esastır.
Yüksek binalardaki asansörlerden birinin, yangına en az bir saat dayanıklı malzemeden yapılmış şaft içinde, kapısı duman sızdırmaz nitelikte ve aynı sürede yangına dayanıklı olması zorunludur, itfaiye amaçlı olarak da kullanılacak olan bu asansör, kesintisiz bir güç kaynağından beslenecek şekilde tesis edilir.

ÜÇÜNCÜ KISIM 

Kullanım Esnasında Alınacak Tedbirler
BİRİNCİ BÖLÜM 
Soba ve Bacalar

Soba Kurulması
Madde 52- Isıtma aracı olarak soba kullanılan yerlerde soba, tahta ve boyalı kısımlara zarar vermeyecek şekilde, altına 10 cm. yükseklikte metal kaplı tabla veya 15 cm. yükseklikte, içi kum dolu sandık konularak kurulur. Taban beton ise, bu tedbir zarurî değildir.
Bağdadi duvardan boru geçirmek mecburiyeti hasıl olursa, duvarın yağlı boya veya ahşap gibi çabuk yanıcı kısmına künk veya büz yerleştirilir ve boru bu delikten geçirilir.
Odada baca yoksa soba borusu, sac konan pencereden çıkarılıp, saçaktan 25 cm açıkta ve 50 cm yüksekte, ucunda şapka kullanılarak kurulur.
Boruların birleştiği yerler çemberle kapatılıp, bu çemberden duvar ve tavana bağlanmak suretiyle birbirinden ayrılması ve devrilmesi önlenir.
Kullanım
Madde 53- Kullanım esnasında soba kapaklan açık bırakılmaz, altında ve yanlarında odun, çıra, kömür, kibrit, benzin, gaz ve benzeri yanıcı ve parlayıcı madde bulundurulmaz, içindeki ateş, gerektiğinde kapalı mangala alınır.
Sobanın, kullanılmadığı mevsimde kaldırılması gerekir. Sobanın kaldırılmadığı yerlerde, kapaklar açılmayacak şekilde telle bağlanır.
Borusuz soba kullanılmaz. Ancak, zorunlu hallerde geçici olarak ve gerekli tedbirler alındıktan sonra gazyağı ve LPG sobalan kullanılabilir.
Temizlik
Madde 54- Odun ve kömür gibi yüksek oranda is bırakan yakıt kullanıldığı takdirde borular ayda bir, bacalar iki ayda bir; diğer yakıtlar kullanıldığında borular iki ayda bir, bacalar üç ayda bir temizlenir.
Baca temizliği, mahallîn itfaiye teşkilâtı tarafından yapılır. Ancak, bu konuda itfaiye teşkilâtından aldığı izinle ve belediye encümeninin belirlediği fiyat tarifesi üzerinden faaliyet gösteren özel firmalar varsa, temizlik onlara da yaptırılabilir.

ÜCİNC1 BÖLÜM

Kazan Daireleri ve Yakıt Depoları

Standardlar
Madde 55- Kazan dairesinin TS 1257, TS 2192 ve TS 2736 standardlarına uygun olması gerekir.
Kazan Dairesi
Madde 56- Kazan dairesi, binanın diğer kısımlarından, yangına en az 120 dakika dayanıklı bölmelerle ayrılmış olarak merkezi bir yerde ve bütün halinde bulunur. Bina dilatasyonu kazan dairesinden geçmez. Kazan dairesinde kazan ve ocakların bulunduğu yer; kagir, kapısı en az 60 dakika yangına dayanıklı malzemeden yapılmış bir bölme ile müstakil hale getirilir.
Kazan dairesi kapısı, yangın merdiveni veya genel kullanım merdivenlerine direkt olarak açılmayıp, mutlaka bir emniyet sahanlığına açılır.
Yakıt Dökülmesi
Madde 57- Kazan dairesi tabanına yakıt dökülmemesi için tedbir alınır ve dökülen yakıtın kolayca boşaltılacağı bir kanal sistemi gerçekleştirilir.
Doğal Gaz Kullanımı
Madde 58- Doğal gaz tesisatı bulunan kazan dairelerinde ve umuma açık binaların mutfaklarında, elektrik açma-kapama düğmeleri ve prizler hacim dışına yapılır. Buralardaki aydınlatma armatürleri ve diğer elektrikli cihazlar ex-proof özelliklidir. Tavana ve cihazlara yakın yerlere gaz alamı dedektörü takılır.
Öncelikle doğal gazlı kazan Kullanıcılarının ve bilâhare buralardaki yöneticilerin, doğal gaz konusunda eğitim görmüş kişiler olması zorunludur.
Kömür Deposu
Madde 59- Kömürlük, kazan dairesine bitişik, taban kodu elle veya stokerle yükleme ve boşaltmaya elverişli olarak tesis edilir.
Akaryakıt Depoları
Madde 60- Akaryakıt depolan çift cidarlı, yatık, silindirik tanklar halinde yapılır. Bu sağlanamazsa, sadece depo olarak ayrılmış ve yangına dayanıklı bölmelerle korunmuş bir hacme yerleştirilir. Yakıt deposu ile kazan dairesinin 120 dakika yangına dayanıklı bir bölme ile ayrılmış olması esastır. Depo kapısının da yangına 60 dakika dayanıklı olması şarttır.
Akaryakıt depolan, merdiven altına, boşluğuna; mutfak, banyo, yatak odası, teras ve balkon gibi yerlere konulamaz. Lojmanlarda en çok 100 it miktarında ve kapalı bir yere konulur.
Günlük yakıt deposunun havadar bir mekana açılması sağlanır ve taşma halinde ana depoya gidecek bir sisteme bağlanır.
Akaryakıt Depo Kapasiteleri
Madde 6l- Kalorifer yakıtı, aşağıdaki şekil ve miktarlarda depolanabilir:
a) l.OOO.-litreye kadar, bodrumda ve varil içinde,
b) 3.000.-litreye kadar, bodrumda, ocak ve kazanların bulunduğu sac mahallerde, sızıntısız sac kaplarda,
c) 12.000.-litreye kadar, yangına 120 dakika dayanıklı kagir odada, sızıntısız sac depolarda; sızıntısız yer altı ve yer üstü tanklarında,
d) 50.000.-litreye kadar, yer altı ve yer üstü tanklarında,
e) Stok ihtiyacının 50.000.- litreden fazla olması halinde, yakıt tankları, meskun mahalden ayn bağımsız bir binaya yerleştirilir ve gereken emniyet tedbirleri alınır. 

f) lO.OOO.litreden büyük akaryakıt depolan, statik elektriğe karşı topraklanır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

 Kaçış Yolları

Kaçış Yolunun Ayrılması
Madde 62- Kaçış yolu, üç veya daha az katlı binalarda 60, dört ve daha fazla katlı binalarda 120 dakika süreyle yangına dayanıklı bölmelerle ayrılır.
Kaçış Yoluna Bağlanma
Madde 63- Umuma açık binalarda her oda veya müstakil hacim bir koridora en az bir kapı ile bağlanır. Dışanya bağlantısı olmayan, yalnız birinden diğerine geçilen odalara izin verilmez.
Azamî Uzaklık
Madde 64- Bir hacimden, korunmuş bir yangın kaçış yoluna uzaklığın, azamî 30 metre olması şarttır. Otomatik sprinkler sistemi olan hacimlerde bu mesafe 45 metreye çıkarılabilir.
Kaçış Yolu Güvenliği
Madde 65- Yangından korunmuş kaçış yollarında LPG tüpü ya da benzeri hiçbir yanıcı malzeme ve yangına yol açabilecek tesisat veya kaçışı engelleyici bir şey bulunamaz, çıkışlann önü kapatılamaz. Kaçış yolu, hiçbir kısmında daraltılamaz.
Kaçış Yolu Sayısı
Madde 66- Büyük hacimlere, hacmin insan kapasitesi ile orantılı olarak, 2'den az olmamak üzere kaçış yolu tesis edilir. Kaçış yolu girişlerinden en az birinin, salonun her bir noktasından görülebilmesi esastır.
Otoparklardaki rampalar, hiçbir şekilde kaçış yolu olarak değerlendirilemez.
Kaçış Yolu Kapısı
Madde 67- Kaçış yolu kapıları, yanlardan menteşeli olur ve kaçış yolu istikametinde açılır.
Kapalı tip otoparkların büyüklüğüne göre en az bir adet yangından korunmuş, emniyet sahanlığına açılan kaçış kapısı olur.
Aydınlatma
Madde 68- Kaçış yolunda sürekli aydınlatma yapılmalıdır. Süreklilik, güvenli şarjlı kaynaklardan sağlanır. Bütün kaçış unsurları; köşeler, koridor kesişmeleri, merdiven sahanlıkları ve çıkış kapıları, en az 10 lux derecesinde aydınlatılır. Bir lamba sönmekle hiçbir yer karanlıkta kalmaz.
İşaretler
Madde 69- Kaçış yolu, işaretlerle gösterilir. Bu yapılırken;
a) işaretlerin, en kötü görüş şartlarında bile rahatlıkla farkedilir nitelikte,
b) Görüş mesafesinin herbir işaret için en fazla 30 metre,
c) "ÇIKIŞ" veya "EJGT" levhalanndaki harf büyüklüklerinin en az; yükseklik 15, aralık l, genişlik 5 cm ölçüsünde,
d) Durulan her noktadan kolaylıkla okunabilir büyüklükte,
e) Fon ve renk beraberliğinin tüm levhalarda sağlanmış, olması zorunludur.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM 

Binanın Mesai Dışı Kullanımı ve Temizliği

Binanın Mesai Dışı Kullanımı
Madde 70- Akşam, mesai saatinden sonra nöbetçi olan ve mesai yapan görevlilerden başka hiç kimse binada kalamaz. Bina kapalı iken çalışmak zorunda olanlar, yetkili amirin iznini gösteren belgeyi bu Yönetmelik gereğince hazırlanan yönergeyi uygulamakla görevli amire ibraz etmek suretiyle binada kalabilirler. Tatil günlerinde ise bu belgenin nöbetçiye verilmesi suretiyel oda anahtan alınarak binaya girilebilir.
Yabancıların ve izin belgesi olmayan memur ve hizmetlilerin mesai saati dışında binaya ginnesine müsaade edilmez.
Temizlik Sırasında Dikkat Edilecek Hususlar
Made 71- Binanın genel temizlik işleri mesai dışında yapılır. Odaların temizliği sırasında:
a) Sobalarda ateş varsa kapalı mangala alınır ve iyice söndürüldükten sonra bina dışındaki fırın, ocak veya varillerde toplanır.
b) Kâğıt sepeti ve varillerdeki hurda kağıtlardan yakılması gerekenler, bina dışındaki fınn, ocak veya varilde yakılır. Diğerleri, hurda kağıt deposuna konulur.
c) Elektrikler, pencere ve panjurlar kapatılır. Odalar kilitlenerek anahtarları özel dolaptaki yerlerine asılır ve nöbetçiye bilgi verilir.
Temizlik işleri bittikten sonra binanın ana kapısından başka diğer bütün kapılar, koridorlardaki pencere ve panjurlar kapatılarak uygun aralıklarla elektrik lambaları söndürülür.

DÖRDÜNCÜ KISIM 

Yangın ihbar ve Müdahale Sistemleri
BiRiNCi BÖLÜM Genel Olarak

Sulu Sabit Boru Sistemi
Madde 72- Eğitim kurumları, yuva ve kreşler, hastahaneler, huzur evleri, sinemalar, tiyatrolar, spor salonları, oteller, eğitim-dinlenme tesisleri, iş hanları, iş merkezleri, yüksek binalar ve benzerleri, kapalı kullanım alanı 500 m2'den büyük olan her türlü alış-veriş ve münferit iş merkezi ve 10 kattan daha yüksek lojmanlar, sulu sabit boru sistemi ile teçhiz olunur.
Özellikle çok katlı yüksek binalardaki sulu yangın söndürme sistemleri, dıştan itfaiyenin su verebileceği bir sistem olarak yapılırlar.
Boru Çapları
Madde 73- Yüksekliği 21 metreye kadar olan 7 ve daha az katlı binalarda, yatay ve düşey borular 2"; yüksekliği 22 metre ve daha fazla veya yüksekliği ne olursa olsun 7 kattan fazla binalarda, düşey borular 2.5", bransman borular 2" çapında olur, Hidrolik hesaplar, çok katlı yüksek binalarda 2,5" dan az olmama esasına göre yapılır.
Yangın Dolapları
Madde 74- Üzerinde, kırmızı zemine beyaz renkte "YANGIN" yazılı olan yangın dolap ve kabinleri, hortum, lans ve vanaların döşenmesine yetecek büyüklükte gerçekleştirilir.
Kapalı kullanım alanı 500 m2'den büyük binalarda, her 500 m2'lik alan için bir adet olmak üzere yangın musluğu ve dolabı tesis olunur. Bunların her katta yangın duvarları ile ayrılmış olması ve her bölümde aralarındaki uzaklık 30 metreyi geçmeyecek şekilde yerleştirilmiş bulunması gerekir. Yüksek binalar, müzeler, kütüphaneler, millî saraylar, sinemalar, tiyatrolar, kolay yanıcı madde depoları, umumi ambarlar, antrepo ve benzerlerinin kullanım alanı 500 m2'den küçük olsa bile her katta bir yangın musluğu ve dolabının bulunması şarttır.
Yangın dolabı, mümkün olduğu kadar koridor çıkışı veya merdiven sahanlığı yakınına, kolayca görülecek şekilde yerleştirilir.
TS 2217 Standardına Uygunluk
Madde 75- Yangın dolaplarında ve tesisatta kullanılan hortum bağlantı elemanlarının, itfaiye teşkilâtında geçerli TS 2217 standardına uygun ve çaplarının da "2" olması zorunludur.
Su Basıncı
Madde 76- Su devresinin basıncı, musluklarda 500 lt/ daklık debi varken en kritik noktadaki lansın girişinde statik basınç 4 bar olacak şekilde ayarlanır.
Yangın Dolabının içi
Madde 77- Yetişmiş yangın söndürme görevlisi bulundurmak zorunda olan umuma açık, alış-veriş merkezi, endüstriyel kurum ve çok katlı yüksek binalarda; 15 m uzunluğunda, yassı tip, 16 bar basınca dayanıklı, içi kauçuk, dışı fiziksel şartlara elverişli, örgü kaplı, genişliği 85 mm ve anma çapı 53 mm olan hortum ve hortuma sürekli takılı, TS 3145'e uygun lans bulundurulur.
Hortum serme-bağlama gibi becerilere sahip itfaiye görevlisi olmayan binalarda ve konutların sahanlıkları gibi dar alanlarında makaralı tip, "T'çapında, yuvarlak, yüksek basınca dayanıklı (içten PVC, polietilen, polipropilen kaplı; dıştan bez örgüden lastik kaplamalı) hortumlar tercih edilir.
Kuru Sabit Boru Sistemi
Madde 78- Yüksek binalar ve itfaiye araçlarının giremeyeceği kadar dar olan bölgelerde kuru sabit boru sistemi tesis edilir. Bu sistem üzerinde bulunan bütün hortum bağlantıları, itfaiyenin kullandığı TS 2217 standardına uygun halde bulundurulur.
Diğer Sistemler
Madde 79- Söndürmede su kullanılması halinde daha büyük hasara yol açma endişesinin taşındığı santral, bilgi-işlem merkezi gibi binalarda en kısa zamanda ve en az zararla söndürme sağlayacak sistemler tesis edilir.
Su Depoları
Madde 80- Millî saraylar, müzeler, umuma açık büyük yerler ve alış-veriş merkezleri, büyük dinlenme ve eğitim tesisleri, çok katlı yüksek binalar, endüstriyel kuruluşlar ve benzerleri, 250 tondan başlamak üzere ve itfaiye biriminin proje aşamasında belirleyeceği kapasitede su deposuna sahip olmak zorundadırlar.
Lojman ve büro netelikli küçük daireler, köy okulları gibi az sayıda insana hizmet veren binalarda; çatıya yerleştirilecek 10 ton su kapasitesine sahip depolar yeterlidir.
Binanın kullanım amacına uygun olarak belirlenen su depolarının 1/3 kapasitesinin, yangın rezervi olarak muhafazası esas olup; tüketim sisteminin, bu rezervin üstündeki kısma montesi sağlanır.
Hidrofor Tesisatı
Madde 81- Projesinde öngörülmek şartıyla, binanın büyüklüğüne ve kullanım amacına uygun olarak müstakil veya müşterek kullanım için hidrofor tesisatı yapılır.
Hidrofor tesisatının elektrik bağlantısı, yangın anında elektriği kesen şalterden ayrı olarak yapılır veya hidrofor motorlarından birinin diesel olması sağlanır.

İKİNCİ BÖLÜM
İhbar ve Alarm Sistemleri

Manuel Sistem
Madde 82-Kapalı kullanım alanı 200 ile 1000 m2 arasında olan her türlü iş yeri ve büroda el ile uyarmalı ve sesli ikaz verecek bir yangın ihbar sistemi kurulur.
Otomatik Sistem
Madde 83-Umuma açık ahşap ve yüksek binalar, hastahaneler, huzur evleri, sinemalar, tiyatrolar, spor salonları, oteller, iş hanları, iş merkezleri, eğitim-dinlenme tesisleri, misafirhaneler ve benzerleriyle kapalı kullanım alanı 500 m2 den büyük olan her türlü alışveriş merkezleri ve kapalı otoparklar ile itfaiye teşkilâtı tarafından gerekli görülen diğer binalarda dedektörlü otomatik yangın ihbar ve alamı sistemleri tesis edilir.
Kamu binasının yakınında, itfaiye teşkilâtı tarafından kurulmuş "yangın ihbar kutusu" varsa, kamu binasındaki ihbar sistemi, bu kutu ile irtibadandınlır.
Hassas Binalar
Madde 84-Sabotaj veya suikast ihtimali yüksek olan önemli ve değerli binalarda, başta monitörlü sistemler olmak üzere otomatik ihbar, alarm ve söndürme sistemleri tesis edilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 

Müdahale Sistemleri

Taşınabilir Söndürücüler
Madde 85-Her bağımsız bölüm için bir adet olmak üzere, beher 200 m2'lik taban alanı için bir adet ilâve edilerek uygun tipte ve yeterli sayıda yangın söndürücü bulundurulması
esastır. Çok katlı yüksek binalar ve endüstriyel yapılarda her 100 m2 için bir adet 6 kg. lık yangın söndürücü bulundurulur. Yangın söndürücünün cins ve miktarı konusunda mahallî sivil savunma veya itfaiye teşkilâtının görüşü alınır.
Yangın söndürücüsü olarak zehirli halon grupları kullanılamaz
Dolum
Madde 86-Çok az bir kısmı kullanılmış olsa da , yangın söndürücüler her kullanımdan sonra TS 862 standardına uygun şekilde belgeli firmalara doldurtulur.ltfaiye teşkilâtınca yılda en az bir defa, teşkil olunan bir komisyon marifetiyle dolumu yapılan veya yeni satın alınan söndürücülerden numune alınarak "kullanılabilirlik deneyi" yapılır. 

Bakım Kattı
Madde 87-Yangın söndürücülerin üzerinde bulunan bakım kartında; imal, en son bakım ve numune kontrol tarihleri, total ağırlığı, en son bakımı yapanın ve cihazın kullanıma hazır tutulmasından sorumlu kişinin adı yazılır.
Kuru tozlu söndürücülerde cihazı kullanıma hazır tutmaktan sorumlu kişi, topaklanmayı önlemek için haftada bir tüpü alt-üst etmekle mükelleftir.
Kapalı Otoparklar
Madde 88- Araç kapasitesi 20'den fazla olan kapalı tip otoparklarla kapasitesine bakılmaksızın çok katlı otoparklarda otomatik sprinkler ve ihbar dedektörü sistemi tesis edilir. 

Bina içi Hidrantı
Madde 89- Kapalı veya açık tip bütün otoparklarda araç sayısına bakılmaksızın, bina içi hidrantı ve yangın dolabı gibi sulu söndürme sistemleri tesis olunur.
Mutfak ve Çay Ocakları
Madde 90- Görevlilerin sosyal ihtiyaçlarının karşılanması bakımından yemek pişirme yeri ve çay ocağı, bu Yönetmelikteki fenni esaslara uymak suretiyle, daire amirinin müsaade ve sorumluluğu altında açılabilir. Büyük tip mutfakların davlumbazlarında otomatik gazlı söndürme sistemi, kullanılan gazın özelliklerine göre gaz algılama cihazları ve kapalı sisjem gaz tesisatı kurulur. Mutfakların bodrumda olması halinde, kullanılan gaz LPG ise tabandan, doğal gaz ise tavandan ex-proof havalandırma sistemleri yapılır. Buralarda LPG'nin, ikinci bir çıkış tesis edilmeden tüp halinde kullanılması yasaktır.
Mutfak ve çay ocakları, binalın diğer kısımlarından en az 120 dakika süreyle yangına dayanıklı bölmeler ile ayrılmış biçimde konuşlandırılır. Bölme olarak ahşap ve diğer yanıcı maddeler kullanılamaz.
Yangın merdiveni kapıları, bir emniyet sahanlığı bulunmazsa mutfak ve çay ocaklapına açılamaz.

BEŞİNCİ KISIM 

Örgütlenme
BiRiNCi BÖLÜM

Görevliler Yönerge Hazırlanması
Madde 91- Mahallîn itfaiye teşkilâtının görüşü alınarak, binadaki personeli ve yangın güvenlik önnemlerini, bina içindeki birimlerin birbirleriyle ve itfaiye ile organizasyonunu kapsayan bir yönerge hazırlanır. Yönergede, bu Yönetmelikte yer alan hususlardan yangına müdahale ekiplerinin miktarı, isim ve görevleri, nöbet cetveli tanzimi ve nöbetçilerin uyması gereken esaslar, aletlerin kullanma usulleri, eğitim, ilk yardım, periyodik bakım hususları ağırlıklı olarak düzenlenir.
Yönerge, üzerine (yangın telefonu, çatı kapısı ve aletlerin konulduğu bölümün anahtarlanyla ilgili) ek bilgiler ilâve edilerek herkesin göreceği bir yere asılır.
Yönergenin Yürütülmesi
Madde 92- Yangın yönergesi, idari ve Malî işler birim amiri tarafından yürütülür.
Bu unvana sahip görevlisi bulunmayan yerlerde görev, dairenin en büyük amirinin uygun görmesi halinde, Sivil Savunma amirine verilir.
93,94 ve 95 inci maddelerde yer alan nöbet hizmetleri de, yönergeyi yürütmekle görevli amir tarafından düzenlenen ve en büyük amir tarafından onanan nöbet çizelgesine göre yürütülür. Gece bekçileri ve hizmetliler, bu görevleri bakımından yönergeyi yürütmekten sorumlu amirin emrinde olup, nöbet boyunca başka işte görevlendirilemezler.
Mesai içi Nöbet
Madde 93- Çalışma saatleri içinde görevli sayısına ve o binadaki en büyük amirin takdirine göre, binanın her katı, bölmesi veya tamamı için görevliler arasında nöbet tutulur.
Nöbetçi, çalışma saatinin başlangıcından bitimine kadar sorumlu olduğu bölümde, yangına karşı korunma tedbirlerini kontrol etmek ve aldırmakla yükümlüdür.
Gece Bekçisi
Madde 94- Her binada bir gece bekçisinin bulunması asıldır. Gece bekçisi temin edilemeyen yerlerde
aMzmetli sayısı 2'den fazla değilse, durum en yakın polis veya jandarma karakoluna bir yazıyla bildirilir ve binanın devriyeler tarafından sık sık kontrol edilmesi sağlanır.
b) Hizmetli sayısı 2'den fazla ise ve asıl görev aksatılmadan yürütülebilecekse hizmetliler sırayla gece nöbeti tutarlar ve ertesi günü istirahat ederler. Nöbet izni nedeniyle asıl görevin aksaması söz konusuysa ve hizmetli sayısı 5'i geçmiyorsa (a) bendine göre hareket edilir.
Tatil Nöbeti
Madde 95- Merkez daireleriyle il Hükümet konaklarında ve en büyük amirlerince lüzum görülecek diğer daire ve kurumlarda resmî tatil ve bayram günlerinde de mevcut hizmetlilerce sırayla nöbet tutulur. Nöbetçi personele, fazla mesai ücreti ödenemediği takdirde nöbet tuttuğu saat kadar mesai günlerinde izin verilir.
Ekipler
Madde 96- Daire ve kurumlarda, yangınla mücadele amacıyla memur, işçi, sözleşmeli ve hizmetli personelden aşağıdaki ekipler oluşturulur:
a) Söndürme ekibi,
b) Kurtarma ekibi,
c) Koruma ekibi,
d) ilk yardım ekibi,
Ekipler, yönergeyi yürütmekle görevlendirilen amirin belirleyeceği ihtiyaca göre, en büyük amirin onayıyla kurulur. Söndürme ve kurtarma ekipleri en az 3'er, Koruma ve ilk yardım ekipleri ise en az 2'şer kişiden oluşur.
Kurumda sivil savunma servisleri kurulmuşsa; söz konusu ekiplerin görevleri, bu servislerce yürütülür.
Ekipbaşı
Madde 97- Her ekipte bir ekipbaşı bulunur. Ekipbaşı,aynı zamanda yönergeyi uygulamakla görevli amirin yardımcısıdır.
Ekiplerin Görevleri 
Madde 98- Binalarda oluşturulan ekiplerin görevleri şunlardır:
Söndürme ekibi: Binada çıkacak yangına derhal müdahale ederek söndürmek veya genişlemesine mani olmak,
Kurtarma ekibi: Yangın vukuunda can ve mal kurtarma işlerini yürütmek,
Koruma ekibi: Kurtarma ekibince kurtarılan eşya ve evrakı korumak, yangın nedeniyle ortaya çıkması muhtemel panik ve kargaşayı önlemek,
ilk yardım ekibi: Yangın nedeniyle yaralanan ve hastalanan kişilere ilk yardım yapmak, Ekiplerin birbirleriyle iş birliği yapmaları ve karşılıklı yardımlaşmada bulunmaları esastır.
Ekiplerin Sevk ve İdaresi
Madde 99- Ekiplerin yangın anında sevk ve idaresi, itfaiye gelinceye kadar yönergeyi uygulamakla görevli amir veya yardımcılanna aittir. Bu süre içinde ekipleri, ancak dairenin en büyük amiri veya mahallîn en büyük mülkî amirinden emir alırlar, itfaiye gelince, söndürme ve kurtarma ekipleri derhal itfaiye amirinin emrine girerler.

iKiNCi BÖLÜM 

Donatım

Bulundurulacak Malzeme
Madde 100-Bakanlık, müsteşarlık, genel müdürlük, başkanlık, hükümet konağı, öğrenci sayısı 200'den fazla okul ve yurtlar, üniversite, hastahane, huzur evi gibi daire ve müesseseler, umuma açık binalar ile bunların dışındaki diğer binalarda bulundurulması zorunlu olan araç gereç ve malzeme içişleri Bakanlığınca ayrı ayrı belirlenir.
Malzemede Birbirine Uygunluk
Madde 101-Bulundurulacak malzemenin temini sırasında, belediye itfaiye teşkilâtındakilere paralellik sağlanması bakımından, itfaiye teşkilâtının görüşü alınır.
itfaiye Araç-Gerecinin Bakımı
Madde 102-Araç-gereç ve malzemenin bakımı ve korunması, yönergeyi uygulamakla görevli amirin sorumluluğu altında görevliler tarafından yapılır. Demirbaştan düşüm işlemleri, ayniyat talimatnamesi hükümlerine göre gerçekleştirilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 

Ödenekler

Ödenek
Madde 103-Yönetmelikte belirtilen sistem ve tesisatın yapımı ile araç-gereç ve malzemenin temini;
a)İl ve ilçelerdeki hükümet konaklan için içişleri ve Maliye Bakanlıklarının ilgili birimlerince tespit edilerek Maliye Bakanlığı bütçesine konulan ve içişleri Bakanlığı tarafından belirlenen tahsis şekline göre il emvaline gönderilen,
b) Genel bütçeye dahil diğer dairlerin merkez ve taşra örgütleri için ilgili bakanlık ve dairelerin kendi bütçelerine konulan,
c) Katma bütçeli daireler,iktisadi devlet teşekkülleri, döner sermayeli kuruluşlar, özel kanunla kurulan teşekküller, özel idare ve belediyeler için kendi bütçelerine konulan , ödeneklerle sağlanır.
Sarf Yeri
Madde 104-Binaların yangından korunması için yıllık bütçelere konulan ödeneğin, Yönetmelikte öngörülen sistem ve tesisatın yapımı ve kontrolü ile araç-gereç ve malzeme alımı dışında sarfı yasaktır.

DÖRDÜNCÜ BOLUM 

Eğitim

Personel Eğitimi
Madde 105-Kurumda oluşturulan ekiplerin personeli, binaların yangından korunması, yangının söndürülmesi, can ve mal kurtarma ile ilk yardım faaliyetleri ve itfaiye ile iş birliği ve organizasyon sağlanması konularında; gerekirse itfaiye teşkilâtından yararlanılarak eğitilir ve yapılan tatbikatlar ile bilgi ve becerileri artırılır. Ayrıca, bütün görevliler ve gece bekçileri, binadaki yangın söndürme alet ve edevatının nasıl kullanılacağı ve en kısa zamanda itfaiyeye nasıl ulaşılacağı konularında tatbiki eğitimden geçirilir.
Özel Yangın Eğitimi
Madde 106-Belediye itfaiye teşkilâtının yöneticileri ile bünyesinde itfaiye birimi bulunduran kamu kurum ve kuruluşlarınca ve müesseselerinin itfaiye amirleri, Sivil Savunma Genel Müdürlüğünce, diğer personel ise kendi kuruluşlarınca eğitilirler.
Sorumluluk
Madde 107-Bu"KISIM"daki örgütlenme, donatım, ödenek ve eğitim hususlarının gerçekleştirilmesinden, dairenin en büyük amiri sorumludur.

ALTINCI KISIM

 Söndürme ve Kurtarma
BiRiNCi BÖLÜM 

Yangının Mesai Saatleri içinde Olması 

Haber Verme
Madde 108-Yangını ilk gören şahıs, mevcut haber verme sistemini (çan, zil, telsiz, telefon, fax vb.) harekete geçirmekle beraber, önce telefonla itfaiyeye, itfaiye bulunmayan yerlerde varsa kurum itfaiyelerine yoksa belediyeye haber verir.
Görevlilerin Hareket Tarzı
Madde 109-Yangın haberini alan yangına karşı mücadele ekipleri, kendilerine ait araç-gereçleri alarak derhal olay yerine hareket ederler. Olay yerinde;
a) Söndürme ekipleri: Yangın yerinin alt, üst ve yanlarındaki odalarda gereken tertibatı alır, yangını söndürmeye veya genişlemesini önlemeye çalışırlar.
b) Kurtarma ekipleri: Varsa önce canlıları kurtarırlar. Daha sonra yangında ilk kuratılacak evrak, dosya ve diğer eşyayı büro memurlarının da yardımı ile ve büro şeflerinin nezareti altında mümkünse çuvallara ve torbalara koyarak boşaltılmaya hazır hale getirirler. Çuval ve torbalar, büro şeflerinin lüzum görmesi halinde binanın henüz yanma tehlikesi olmayan kısımlarına taşınır. Yanan binanın genel olarak boşaltılmasına olay yerine gelen itfaiye amirinin veya en büyük mülkî amirin emriyle başlanır.
c) Koruma ekipleri : Boşaltılan eşya ve evrakı, güvenlik güçleri veya iç Hizmetler Müdürünün göstereceği yerde muhafaza altına alır ve yangın söndürüldükten sonra o dairenin ilgililerine teslim ederler.
d) ilk yardım ekipleri: Yangında yaralanan veya hastalananlar için ilk yardım hizmeti verirler.

iKiNCi BÖLÜM 

Yangının Mesai Saatleri Dışında Olması

Haber Verme
Madde 110-Yangını ilk gören şahıs, mevcut haber verme sistemini derhal harekete geçirmekle beraber, bulunulan yerdeki telefonla önce şehir veya kurum itfaiyelerine, itfaiye yoksa belediyeye ve polis veya jandarma makamlarına bildirir. Ayrıca, ihbar telefonu yanındaki listeye bakarak yönergeyi uygulamakla görevli amir ve diğer ilgilileri telefon ve sair vasıta ile olay yerine çağırır.
Görevlilerin Hareket Tarzı
Madde 111-Yangından haberdar olan yönergeyi uygulamakla görevli amir ile yangınla mücadele ekip personeli, en seri şekilde görev başına gelip, söndürme, kurtarma ve koruma işlerini yürütürler.
Yangın yerinde bulunması gereken görevlilere telefonla ulaşılamıyorsa bunların haberdar edilmesi, yönergeyi uygulamakla görevli amir tarafından isim ve adresleri gösteren listenin en yakın polis veya jandanııa karakollarına bildirilmesi suretiyle yapılır.
Daire Yakınındaki Yangın
Madde 112-Yangın, resmî dairenin yakınında meydana gelmişse;
a) Haber verme işiyle birlikte, tehdit altında bulunan kısımdaki oda pencerelerinde bulunan perde ve storlar çıkarılır ve camlar kapatılır. Personel tarafından evrak ve dosyalar çuvallara konarak eşya ile birlikte tehlikeden uzak kısımlara taşınır.
b) Çatıda korunma tedbirleri alınır. Bu meyanda, hortum veya kovalarla çıkarılan su kullanılarak çatı ve damlara düşen kıvılcımlar söndürülür ve henüz kıvılcım yoksa bile çatı bol su ile ıslatılarak yangına karşı mukavemeti artırılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Denetim
Denetimin Konusu
Madde 113- Bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanıp uygulanmadığı, haberli veya habersiz olarak denetlenir; uygulamada ortaya çıkan aksaklıklar ile çözüm önerileri belirlenir.
Denetim Yetkisi
Madde 114- Denetimler:
a) Kurum amiri, görevlendireceği kişi veya heyet,
b) Mülki amir veya görevlendireceği heyet,
c) Kurumun bağlı veya ilgili olduğu bakanlık, müsteşarlık, genel müdürlük veya başkanlık müfettişleri veya kontrolörleri,
d) Hükümet konaklan bakımından, içişleri bakanı adına Sivil Savunma Genel Müdürü veya görevlendireceği kişi veya heyetler ile mülkiye müfettişleri, tarafından yapılır.
Denetim Sonucu
Madde 115- Denetim yetkisine haiz kişiler, kurum, kuruluş ve müesseselerin denetim sonuç raporlarını; bağlı veya ilgili olduğu bakanlık, müsteşarlık, genel müdürlük veya başkanlıklarına; bu makamlar ise yönetmeliğin uygulanmasından kaynaklanan sorunlar ile çözüm önerilerini her yıl Mart ayı sonuna kadar içişleri Bakanlığı Sivil Savunma Genel Müdürlüğüne gönderirler.

YEDiNCi KISIM 

Çeşitli Hükümler
BiRiNCi BÖLÜM 

Uygulamada Dikkat Edilecek Hususlar

Birlikte Uygulama
Madde 116- Bu Yönetmeliğin uygulanmasında aşağıdaki mevzuat hükümleri de dikkate alınır:
a) 27/11/1973 tarihli ve 7/7551 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe konulan Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışılan iş Yerlerinde ve işlerde Alınacak Tedbirler Hakkında Tüzük,
b) 14/08/1987 tarihli ve 87/12028 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe konulan Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, ithali, Taşınması, Stoklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması, Yokedilmesi, Denetlenmesi Usul ve Esaslanna ilişkin Tüzük,
c) 04/12/1973 tarih ve 7/7583 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe konulan işçi Sağlığı ve iş Güvenliği Tüzüğü,
d) imar Kanununa istinaden çıkarılmış yönetmelikler,
e) Koruyucu Güvenlik Özel Talimatları,
f) Varsa, mahallîn "itfaiye Yangından Korunma Yönetmeliği".

iKiNCi BÖLÜM 

Yönetmeliğe Aykırı Hareket 

,
Cezai Sorumluluk
Madde 117- Bu Yönetmelik hükümlerine aykın hareket deneler hakkında idarî emirlere riayet etmemek fiilinden, verilen görevi zamanında yapmayanlar hakkında da fiilin derecesine göre görevi ihmal veya suiistimalden soruşturma açılarak gereği yapılır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 

Kaldırılan Hükümler

Madde 118- 13/08/1966 tarih ve 6/6851 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe konulan Devlet Tarafından Kullanılan Binalann Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM 

Geçici Hükümler

Geçici Madde 1-Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce inşa edilmiş binalar, kullanım amacı değişikliği, esaslı onanma tâbi tutulma gibi durumlarda bu Yönetmelikteki esaslara uygun hale getirilir. Bunlar, umuma açık kullanımdaki binalarda ise yürürlük tarihinden itibaren 5 yıl içinde gerekli değerlendirme yapılarak yangın güvenliği tedbirlerinin alınması sağlanır. Yönetmeliğin uygulama imkânının bulunmadığı hallerde, binanın kullanım amacı değiştirilir.
Umuma açık olmayan binalarda Yönetmeliğin öngördüğü tadilatın önemine ve yapılabilirliğine göre, Yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihinden itibaren 5 yıl içinde gerekli değerlendirme yapılır ve projeler hazırlatılarak mühendisi bulunan itfaiye teşkillerinin görüşü alınarak uygulanması sağlanır.
Geçici Madde 2- Kiralanmış binalarda, bu Yönetmelikte konu edilen sistem ve tesislerin taraflarca ne şekilde ve ne kadar bir süre içinde ele alınıp yaptınlabileceği ve taraflara ne gibi vecibeler yüklenmiş olduğu, Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden itibaren l yıl içinde düzenlenecek bir "ek kontrat" ile kararlaştırılır ve idareye terettüp eden masraf, takip eden yılın bütçe ödeneğinden karşılanır.

BEŞİNCİ BÖLÜM 

Yürürlük ve Yürütme

Yürürlük
Madde l19- Bu Yönetmelik yayımı tarihinden yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 120- Bu Yönetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.